Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31.03.2015 r. J. T. wniosła przeciwko R. M. w W. oraz Bankowi (...) S.A. w W. o ustalenie nieważności umowy sprzedaży z dnia 17.07.2012 r. zawartej z P. S. oraz umowy o kredyt na sfinansowanie zakupu zestawu R. M. z dnia 17.07.2012 r. nr (...).

W uzasadnieniu żądania podała, iż podczas prezentacji urządzeń R. M. prezentowanych przez firmę (...) została pod wpływem szeregu namów i presji nakłoniona do zakupu prezentowanych produktów. Podała, że już w dniu podpisywania podsuniętych jej dokumentów była pewna, że bank odmówi jej kredytu i będzie miała rozwiązaną sprawę. Wskazała również, że wobec napastliwości organizatorów spotkania chciała jak najszybciej opuścić spotkanie (pozew, k. 1-2).

Postanowieniem z dnia 25.02.2016 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie II Wydział Cywilny odrzucił pozew w stosunku do R. M. w W. (postanowienie, k. 24).

W odpowiedzi na pozew Bank (...) S.A. wniósł o oddalenie powództwa oraz obciążenie powódki kosztami procesu. Pozwany podniósł zarzut legitymacji procesowej biernej po swojej stronie, podając że wierzytelność wobec powódki została sprzedana na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.. Ponadto pozwany wskazał, iż powódka nie wykazała, iż skutecznie odstąpiła od umowy (odpowiedź na pozew, k. 31-31v.).

W piśmie procesowym z dnia 21.03.2016 r. pełnomocnik powódki podtrzymał żądania pozwu i wskazał jako pozwaną P. S., prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) P. S.. Pełnomocnik zwrócił uwagę, że powódka jest osobą starszą i schorowaną i w wyniku wprowadzenia jej w błąd, zawarła z pozwaną umowę sprzedaży (pismo procesowe, k. 40-43).

Do dnia zamknięcia rozprawy pozwana P. S. nie zajęła stanowiska w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17.07.2012 r. powódka J. T. brała udział w spotkaniu z firmą pozwanej P. S., podczas którego został jej zaprezentowany sprzęt firmy (...). Podczas spotkania powódce w sposób napastliwy została zaprezentowana oferta zawarcia umowy sprzedaży masażera, urządzenia R. M. oraz pościeli kaszmirowo-satynowej. Wraz z umową sprzedaży powódce została przedstawiona umowa kredytu na sfinansowanie urządzenia w (...) Bank S.A. (obecnie Bank (...) S.A. we W.). Powódka mając na uwadze swoją sytuację materialną, nieprzydatność kupowanego sprzętu, była niechętna podpisywaniu jakichkolwiek dokumentów, jednak z uwagi na agresywny marketing uprawiany przez organizatorów prezentacji, podpisała przedstawione jej dokumenty. Powódka nie miała do końca świadomości konsekwencji podjętej decyzji (umowa sprzedaży, k. 5, umowa kredytowa nr (...), k. 126-129, zeznania świadka E. D. na rozprawie w dn. 26.07.2017 r., min. 07:13-21:06).

Powódka otrzymała przesyłkę z zakupionymi na prezentacji rzeczami, jednak odwiozła przywieziony jej towar do P. Prymasowskiego, w którym odbywała się prezentacja sprzętu (okoliczność bezsporna).

Pismem zredagowanym w dniu 18.07.2012 r. powódka poinformowała pozwaną P. S., iż ze względu na zły stan zdrowia i niemożliwość spłacenia długu, rezygnuje z zakupionego w dniu 17.07.2012 r. towaru (pismo, k. 6).

W piśmie z dnia 10.01.2013 r. (...) Bank S.A. poinformował powódkę, iż nie znajduje podstaw do pozytywnego rozpatrzenia sprawy odstąpienia od umowy kredytu nr (...) z dnia 17.07.2012 r. Jednocześnie Bank poinformował powódkę, że połączył się z Bankiem (...) S.A., w związku z czym Bank (...) S.A. stał się następcą prawnym i wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki (...) Banku (pismo, k. 10).

Pismem z dnia 14.01.2013 r. pozwana P. S. wezwała powódkę do odbioru urządzenia R. M., pościeli kaszmirowo-satynowej oraz masażera, pozostawionego w dniu 18.07.2012 r. w P. Prymasowskim w W.. Pozwana poinformowała powódkę, że porzucenie towaru w miejscu prezentacji nie stanowi skutecznego odstąpienia od umowy/zwrotu towaru (pismo, k. 11).

Bank (...) S.A. dokonał cesji wierzytelności wynikającej z umowy kredytu z dnia 17.07.2012 r. przysługującej od J. T. na rzecz E. 1 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w G. (okoliczność bezsporna, zawiadomienie, k. 133).

W dniu 26.05.2015 r. E. 1 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w G. wniósł przeciwko J. T. o zapłatę kwoty 5.195,37 zł wynikającej z umowy z dnia 17.07.2012 r.

J. T. ma 84 lata. Powódka cierpi na chorobę P.. Miała również problemy z przepukliną pępkową pooperacyjną. Sytuacja materialna powódki jest bardzo zła – korzysta z pomocy społecznej, od której otrzymuje prowiant. Powódka nie otrzymuje emerytury ani renty (karta informacyjna oraz zaświadczenie lekarskie, k. 8-9, zeznania świadka E. D. na rozprawie w dn. 26.07.2017 r., min. 07:13-21:06).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, a nadto zaoferowanych poczet materiału dowodowego dokumentów, ich odpisów lub kserokopii, których wiarygodności żadna ze stron nie kwestionowała. Ponadto Sąd dał wiarę zeznaniom przesłuchanego na rozprawie w dniu 26.07.2017 r. świadka E. D.. W ocenie Sądu świadek był wiarygodny, a jego zeznania spójne, rzetelne i znajdujące oparcie w zaoferowanym przez strony materiale dowodowym.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu powództwo jako zasadne zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Bezspornym w sprawie było, że powódka zawarła z pozwaną P. S. umowę sprzedaży sprzętu R. M., pasażera oraz pościeli kaszmirowo-satynowej. Nie ulegało również wątpliwości, że na ten cel powódka zawarła umowę wiązaną kredytu gotówkowego w (...) Bank S.A. (obecnie Bank (...) S.A.).

Zgodnie z art. 58 § 2 k.c. nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Okoliczności niniejszej sprawy prowadziły do przekonania, iż roszczenie powódki było zasadne w całości. Po pierwsze, należy zauważyć, iż umowa jest zgodnym zamiarem stron doprowadzenia do powstania, zmiany lub ustania skutków prawnych. Skutkiem zawarcia umowy może być ukształtowanie między jej stronami stosunku cywilnoprawnego i jego treści, przekształcenie istniejącego już stosunku lub jego zniesienie. Tymczasem pozwana stosując agresywny marketing podczas prezentacji swoich produktów oraz przedstawiając przygotowane wzorce umów, w tym umowę kredytu z (...) Bank S.A. nr (...) z dnia 17.07.2012 r., nakłoniła powódkę do zawarcia umowy kupna w/w produktów. Powódka konsekwentnie podnosiła, iż nie miała woli zakupu czegokolwiek od pozwanej, ponieważ jest osobą niezamożną i nie może pozwolić sobie na zaciąganie zobowiązań opisanych w umowie kredytu. Wskazywała również, że podpisy złożyła pod wpływem całej sytuacji, tj. przekonywania jej przez przedstawicieli pozwanej. Na rozprawie w dn. 26.07.2017 r. świadek E. D. zeznała, że powódka mówiła jej, że podpisała umowy „dla świętego spokoju”. Świadek zeznała również, że sytuacja materialna powódki jest na tyle trudna, że wymaga pomocy opieki społecznej, od której otrzymuje prowiant. W tych okolicznościach trudno było uznać, że powódka złożyła podpis pod umową sprzedaży oraz powiązaną z nią umową kredytową, kierując się potrzebą/chęcią takiego zakupu. Sąd dał wiarę twierdzeniom powódki dotyczącym okoliczności zawarcia umowy, nieuczciwym potraktowaniu powódki oraz reakcji powódki polegającej na podpisaniu przedstawionych jej dokumentów. Twierdzenia powódki były wiarygodne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym. Należy podkreślić, iż pozwani nie ustosunkowali się do tych twierdzeń i nie zaprzeczyli ich prawdziwości.

Należy podkreślić, iż nie można zasłaniać się wiekiem przy unikaniu skutków zaciągniętych zobowiązań, jednak sytuacja ujawniona w niniejszym postępowaniu zasługiwała na reakcję w postaci unieważnienia podpisanych przez powódkę umów. Praktyka podjęta przez pozwaną P. S. była obliczona na zysk kosztem pogorszenia sytuacji majątkowej starszej, schorowanej osoby. Takie działania nie mogą zasługiwać na ochronę prawną. Oddalenie powództwa naruszałoby zasady współżycia społecznego, w szczególności zasady słuszności.

Należy również podkreślić, że umowa kredytu wiązanego stanowi jedność gospodarczą z umową sprzedaży sprzętu R. M., pościeli kaszmirowo-satynowej i masażera. Orzekając o nieważności jednej z umów, powstaje konieczność stwierdzenia nieważności drugiej.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 58§ 2 k.c. orzekł jak w pkt 1 i 2 sentencji wyroku.

Przy czym nie można zgodzić się, że pozwany bank na skutek sprzedaży wierzytelności (sukcesja syngularna) nie ma legitymacji biernej, albowiem w przypadku żądania ustalenia nieważności umowy stronami procesu są podmioty, które ją zawarły.

Zgodnie z art. 339 § 1 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W tym wypadku art. 339 § 2 k.p.c. stanowi, iż przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Pozwana P. S. nie zajęła żadnego stanowiska w sprawie, nie stawiła się również na żaden wyznaczonych terminów rozprawy, mimo prawidłowych sądowych zawiadomień o terminach. W rezultacie w stosunku do pozwanej Sąd wydał wyrok zaoczny. W rezultacie Sąd na podstawie art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c. nadał wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Pozwani przegrali sprawę w całości, dlatego solidarnie winni ponieść koszty wygenerowane w niniejszej sprawie.

Z. (...)