Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie

UZASADNIENIE

Powód Bank (...) S.A. we W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł w elektronicznym postępowaniu upominawczym o zasądzenie od pozwanej I. P. 25 922,61 złotych, w tym 22 032,10 złotych z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 7 sierpnia 2015 roku i 148,66 złotych z ustawowymi odsetkami od dni 7 sierpnia 2015 roku do dnia zapłaty, oraz o zasądzenie kosztów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, oraz o przeprowadzenie rozprawy pod nieobecność strony powodowej.

W uzasadnieniu powód podniósł, że pozwana zawarła z powodem umowę o rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy. Wobec niedotrzymania przez stronę pozwaną warunków określonych w umowie, powód wezwał pozwaną do zapłaty, jednakże zadłużenie nie zostało uregulowane (pozew – k. 1-8).

W dniu 9 września 2015 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 1532586/15 wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, uwzględniając powództwo w całości (nakaz zapłaty – k. 9).

W dniu 10 maja 2016 roku (data stempla pocztowego) pozwana I. P., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, złożyła wniosek o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu od nakazu zapłaty, wraz ze sprzeciwem.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że doręczenie nakazu zapłaty nie było skuteczne, albowiem nie zamieszkuje ona pod wskazanym w pozwie adresem, lecz zamieszkuje poza granicami kraju. Odnosząc się do wytoczonego powództwa, strona pozwana z daleko idącej ostrożności procesowej zaprzeczyła twierdzeniom pozwu, poza wyraźnie przyznanymi. W szczególności strona pozwana podniosła zarzut nieudowodnienia roszczenia, a także zarzut braku legitymacji czynnej do udziału w niniejszym postępowaniu. Ponadto zdaniem pozwanej roszczenie powoda jest przedawnione (sprzeciw – k. 14-15).

W dniu 2 czerwca 2016 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie zarządził o ponownym doręczeniu pozwanej nakazu zapłaty wobec jego uprzedniego przesłania na nieaktualny adres, odrzucił wniosek pozwanej o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu oraz przekazał sprawę do Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie (zarządzenie – k. 23; postanowienie – k. 24).

W dniu 2 grudnia 2016 roku (data stempla pocztowego) pełnomocnik pozwanej wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odpowiedź na pozew – k. 102-103v).

W dniu 9 lutego 2017 roku (data stempla pocztowego) (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. w związku z nabyciem przedmiotowej wierzytelności zgłosił zamiar wstąpienia do toczącego się postępowania w miejsce powoda za zgodą strony pozwanej (pismo – k. 133-133v).

Na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2017 roku pełnomocnik powoda nie wyraził zgody na wstąpienie (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. w miejsce powoda (protokół skrócony rozprawy z dnia 26 kwietnia 2017 roku min. od 00:02:58 do 00:05:13, k. 141v).

W dniu 11 maja 2017 roku (data stempla pocztowego) (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. zgłosił zamiar wstąpienia w prawa powoda, ewentualnie w razie nie wyrażenia zgody strony pozwanej – zgłosił interwencję uboczną po stronie powodowej (pismo – k. 146-147).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana I. P. zawarła w dniu 8 listopada 2004 roku z powodem Bankiem (...) S.A. we W. umowę o limit kredytowy w koncie osobistym nr (...).

Zgodnie z brzmieniem § 1 umowy, w ramach limitu kredytowego powód udostępnił pozwanej środki pieniężne w wysokości 5 000 złotych z przeznaczeniem na finansowanie bieżących potrzeb konsumpcyjnych.

Zgodnie z § 2 umowy, kwota limitu kredytowego miała znaleźć się w dyspozycji pozwanej do dnia 19 listopada 2004 roku.

Zgodnie z § 8 ust. 7 umowy, niespłacona przez kredytobiorcę w terminie należność banku z tytułu kredytu lub odsetek w dniu płatności staje się wymagalna. Od tego dnia od niespłaconej kwoty kredytu naliczane jest oprocentowanie od zadłużenia przeterminowanego.

Zgodnie z § 8 ust. 8 w zw. z § 3 ust. 1 umowy, oprocentowanie należności przeterminowanych jest według stawki zmiennej, które na dzień sporządzenia umowy wynosi 17,9900%.

(dowód: umowa o limit kredytowy z dnia 8 listopada 2004 roku – k. 110-111v)

W dniu 7 grudnia 2006 roku, strony sporządziły i podpisały aneks nr 1 do opisanej umowy.

Zgodnie z aneksem, strony zmieniły § 1 i 2 ww. umowy w ten sposób, że zwiększono limit kredytowy do 10 000 złotych z postawieniem środków pieniężnych pozwanej do dyspozycji do dnia 7 grudnia 2006 roku. Nadto strony dokonały zmiany w § 8 ust. 8 umowy, w myśl którego oprocentowanie należności przeterminowanych równe jest czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, tj. w dniu zawarcia aneksu – 22% w stosunku rocznym. W przypadku natomiast, gdyby oprocentowanie przekroczyło czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, oprocentowanie wynosi czterokrotność stopy procentowej kredytu lombardowego NBP (dodany ust. 12 § 8).

(dowód: aneks nr 1 do umowy o limit kredytowy (...) z dnia 7 grudnia 2006 roku – k. 112-113)

W dniu 20 lutego 2007 roku, strony sporządziły i podpisały aneks nr 2 do ww. umowy.

Zgodnie z aneksem, strony zmieniły § 1 i 2 ww. umowy w ten sposób, że zwiększono limit kredytowy do 13 000 złotych z postawieniem środków pieniężnych pozwanej do dyspozycji do dnia 15 listopada 2007 roku. Nadto strony dokonały zmiany w § 8 ust. 8 umowy, w myśl którego oprocentowanie należności przeterminowanych równe jest czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, tj. w dniu zawarcia aneksu – 22% w stosunku rocznym. W przypadku natomiast, gdyby oprocentowanie przekroczyło czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, oprocentowanie wynosi czterokrotność stopy procentowej kredytu lombardowego NBP (dodany ust. 12 § 8).

(dowód: aneks nr 2 do umowy o limit kredytowy (...) z dnia 20 lutego 2007 roku – k. 43-44, k. 113v-114v, k. 120-121)

W dniu 28 maja 2007 roku, strony sporządziły i podpisały aneks nr 3 do przedmiotowej umowy.

Zgodnie z aneksem, strony zmieniły § 1 i 2 ww. umowy w ten sposób, że zwiększono limit kredytowy do 15 000 złotych z postawieniem środków pieniężnych pozwanej do dyspozycji do dnia 15 listopada 2007 roku. Nadto strony dokonały zmiany w § 8 ust. 8 umowy, w myśl którego oprocentowanie należności przeterminowanych równe jest czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, tj. w dniu zawarcia aneksu – 22% w stosunku rocznym. W przypadku natomiast, gdyby oprocentowanie przekroczyło czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, oprocentowanie wynosi czterokrotność stopy procentowej kredytu lombardowego NBP (dodany ust. 12 § 8).

(dowód: aneks nr 3 do umowy o limit kredytowy (...) z dnia 28 maja 2007 roku – k. 115-116)

Pozwana złożyła także oświadczenie o poddaniu się egzekucji.

(dowód: oświadczenie o poddaniu się egzekucji – k. 116)

Pozwana zawarła nadto w dniu 6 lipca 2007 roku umowę o limit kredytowy nr (...) w tym samym koncie osobistym. Strona powodowa wskazywała, iż było to odnowienie wcześniejszej umowy o limit kredytowy (k. 107).

Zgodnie z brzmieniem § 1 umowy, w ramach limitu kredytowego powód udostępnił pozwanej środki pieniężne w wysokości 5 000 złotych z przeznaczeniem na finansowanie bieżących potrzeb konsumpcyjnych.

Zgodnie z § 2 umowy, kwota limitu kredytowego miała znaleźć się w dyspozycji pozwanej do dnia 16 listopada 2007 roku.

Zgodnie z § 8 ust. 8 umowy, oprocentowanie należności przeterminowanych stanowi czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, tj. na dzień zawarcia umowy – 24% w stosunku rocznym.

(dowód: umowa o limit kredytowy z dnia 6 lipca 2007 roku wraz z załącznikami – k. 117-119, k. 40-42)

W dniu 15 października 2013 roku powód sporządził aneks do umowy o limit kredytowy. Aneks zwiększał limit kredytowy do wysokości 20 000 złotych z postawieniem środków pieniężnych pozwanej do dyspozycji do dnia 7 listopada 2013 roku. Nadto aneks zmieniał ust. § 8 umowy w ten sposób, że oprocentowanie należności przeterminowanych stanowić miało czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, tj. na dzień zawarcia umowy – 16% w stosunku rocznym.

Pozwana nie podpisała ani nie parafowała aneksu. Natomiast powód twierdził, że do zawarcia tej umowy zwiększenia limitu miało dojść w formie elektronicznej. Aneks ten, zgodnie z jego § 16 pkt VI (k.46v) miał wejść w życie 20.12.2013r.

(dowód: tekst aneksu z dnia 15 października 2013 roku – k. 45-47)

Pozwana nie regulowała terminowo spłaty swoich zobowiązań, co spowodowało, że w dniu 30 grudnia 2013 roku (data stempla pocztowego) powód wypowiedział umowę z dnia 17 listopada 1995 roku.

(dowód: wypowiedzenie umowy wraz z potwierdzeniem nadania – k. 123-124, k. 38; historia ROR nr (...) – k. 125-130)

Powód prowadził działania zmierzające do dobrowolnego spełnienia należnego świadczenia. W dniu 17 kwietnia 2014 roku i następnie w dniu 6 sierpnia 2014 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty zadłużenia z tytułu umowy nr (...).

(dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 17 kwietnia 2014 roku – k. 37, k. 122; wezwanie z dnia 6 sierpnia 2014 roku – k. 36)

W dniu 7 sierpnia 2015 roku powód sporządził wyciąg z ksiąg rachunkowych banku nr (...), dotyczący umowy o limit kredytowy z dnia 6 lipca 2007 roku, nr (...). Łączne zadłużenie pozwanej na dzień wniesienia pozwu wynosi 22 180,76 złotych. Na tę kwotę składa się: kapitał w wysokości 22 032,10 złotych, odsetki umowne w wysokości 148,66 złotych, odsetki z tytułu opóźnienia w wysokości 3 716,69 złotych i koszty w wysokości 25,16 złotych.

(dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych na dzień 7 sierpnia 2015 roku – k. 39, k. 109)

W dniu 30 listopada 2016 roku powód zawarł z (...) Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym w W. umowę przelewu wierzytelności, następnie w dniu 27 lutego 2017 roku na mocy umowy rozporządzającej dokonał przelewu wierzytelności na mocy której zbył wierzytelność przysługującą wobec pozwanej (dowód: wyciąg z umowy przelewu wierzytelności z dnia 30 listopada 2016 roku wraz z wyciągiem z załącznika – k. 149-170v; wyciąg umowy rozporządzającej z dnia 27 lutego 2017 roku wraz z wyciągiem załącznika – k. 171-194v).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie złożonych do akt sprawy wymienionych powyżej kopii dokumentów i pism zaliczonych przez Sąd do materiału dowodowego.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Kodeks cywilny stanowi ogólną zasadę, w myśl, której ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Każdy fakt sporny powinien być udowodniony, jeżeli ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zgodnie, zaś z dyspozycją art. 232 k.p.c. to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą się skutki prawne. Zatem przede wszystkim strony powinny wskazać Sądowi środki dowodowe zmierzające do wykazania prawdziwości ich twierdzeń, a ocena przydatności wskazanego przez strony dowodu należy już do Sądu. Rzeczą sądu nie jest zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1997 roku, sygn. akt I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76). Ewentualne zatem ujemne skutki nie przedstawienia dowodu obciążają stronę, która nie dopełniła ciążącego na niej obowiązku.

Stosownie do dyspozycji art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (Dz.U. z 2016 roku, poz. 1988 ze zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

W rozpoznawanej sprawie to na powodzie zgodnie z art. 6 k.c. spoczywał ciężar wykazania wierzytelności, która mu przysługuje od pozwanej oraz jej wysokości i zasadności.

Podstawą dochodzonego roszczenia było zwiększenie limitu kredytowego do wysokości 20 000 złotych, które to zwiększenie zdaniem powoda miało nastąpić w formie elektronicznej. Na poparcie swych twierdzeń powód nie przedstawił żadnego dowodu. Przedstawił jedynie aneks do umowy o limit kredytowy z dnia 15 października 2013 roku, który nie został podpisany, ani parafowany przez pozwaną.

Tutejszy Sąd w pełni podziela i przyjmuje jako własny pogląd Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu wyrażony w wyroku z dnia 18 stycznia 2012 roku w sprawie I ACa 1320/11 (lex 1108777), iż jeżeli materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Należy to rozumieć w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał.

To na powodzie ciążył obowiązek udowodnienia dochodzonego pozwem roszczenia. W niniejszej sprawie powód nie wykazał istnienia roszczenia w sposób dostateczny. Nie wykazał bowiem, by doszło do zwiększenia limitu kredytu w formie elektronicznej do 20000 zł. Z braku innych dowodów, trudno zatem uznać, aby strony w rzeczywistości obowiązywała umowa w takiej wysokości, jak wskazuje strona powodowa. Skoro pozwana kwestionowała tą okoliczność, stronę powodową obciążał ciężar udowodnienia faktu złożenia przez pozwaną oświadczenia woli w formie elektronicznej. Ciężarowi temu powód nie sprostał.

Prowadziło to do sytuacji, w której roszczenie nie zostało udowodnione co do wysokości. Aneks rozszerzający limit do 20000 zł miał bowiem wejść w życie w grudniu 2013r. - § 16 pkt VI aneksu (k.46v). Do tej pory, mając na uwadze twierdzenia powoda o nowacyjnym charakterze umowy z 6.7.2007r. (k. 40-42) względem wcześniejszych umów o limity kredytowe oraz przewidzianym w jej § 6 i 7 trybie odnawiania limitu, pozwanej mógł przysługiwać jedynie limit do kwoty 5000 zł. Tymczasem jak wynikało z zestawienia transakcji na ROR pozwanej (k. 125-130) zadłużenie przekraczające 5000 zł występowało na jej rachunku już w listopadzie 2012r. (k. 126). Nie jest jasne według jakich zasad i z jakiego dokładnie tytułu po tej dacie obciążano rachunek pozwanej kolejnymi należnościami. Samo sformułowanie typu „SPŁATA KREDYTU” niczego nie wyjaśnia, zwłaszcza że np. w dniu 30.11.2012. rachunek pozwanej obciążono trzema takimi spłatami w różnej wysokości, podobnie 31.12.2012 czy 30.1.2013r. itd. Nie jest jasne według jakich zasad, na jakiej podstawie i dlaczego w danej wysokości pozwana została obciążona takimi należnościami. Nie jest również jasne dlaczego, mimo przekroczenia limitu kredytu, bank realizował transakcje kartą (pozycje „P. (...) (...)...”) czy przelewy z rachunku (np. pozycje 30.11.2012. „f. (...)” oraz „k. (...)” –k. 126), dokonał obciążenia prowizją za limit (w domyśle kredytowy) w wysokości 200 zł (w dniu 10.11.2012. – k. 126). Powyższa sytuacja prowadziła do uznania, iż w oparciu o przedstawiony materiał dowodowy, roszczenie dochodzone przez stronę powodową nie jest możliwe do weryfikacji co do wysokości. Skutkowało to oddaleniem powództwa.

Natomiast w ustnych motywach rozstrzygnięcia błędnie wskazano na przedawnienie roszczenia.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II. wyroku, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasądził od powoda na rzecz pozwanej, która wygrała proces w całości, kwotę 2 417 złotych. Na kwotę tą złożyła się opłata skarbowa w wysokości 17 złotych oraz 2 400 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, zgodnie z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013 roku, poz. 490 ze zm.).

Sąd, na zasadzie art. 107 k.p.c., nie orzekał o obowiązku interwenienta ubocznego zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanej, mając na względzie to, że w sprawie niniejszej nie mają zastosowania przepisy o współuczestnictwie jednolitym.

Mając na względzie powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji.