VI P 33/16 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z 2016-05-31
Sygn. akt VI P 33/16
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 31 maja 2016 roku.
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
PrzewodniczącySSR Przemysław Chrzanowski
Ławnicy: Bogumiła Krzymińska
Danuta Szufnarowska
Protokolant Patrycja Wielgus
po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2016 roku w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództw:
1. L. N.,
2. K. P.,
3. A. T.
przeciwko (...)w W.
o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy i wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy
1.
a. przywraca L. N. do pracy w (...)w W. na poprzednio zajmowane stanowisko pracy,
b. zasądza od (...)w W. na rzecz L. N. kwotę 6.864 zł (sześć tysięcy osiemset sześćdziesiąt cztery złote) tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy – pod warunkiem podjęcia przez L. N. pracy w (...)w W., w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia,
c. oddala powództwo L. N. w pozostałej części,
d. zasądza od (...)w W. na rzecz L. N. kwotę 4.109 zł (cztery tysiące sto dziewięć złotych) tytułem zwrotu opłaty sądowej,
2.
a. przywraca K. P. do pracy w (...)w W. na poprzednio zajmowane stanowisko pracy,
b. zasądza od (...)w W. na rzecz K. P. kwotę 12.960 zł (dwanaście tysięcy dziewięćset sześćdziesiąt złotych) tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy – pod warunkiem podjęcia przez K. P. pracy w (...)w W., w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia,
c. zasądza od (...)w W. na rzecz K. P. kwotę 3.888 zł (trzy tysiące osiemset osiemdziesiąt osiem złotych) tytułem zwrotu opłaty sądowej,
d. zasądza od (...) w W. na rzecz K. P. kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,
3.
a. uznaje za bezskuteczne wypowiedzenie umowy o pracę wręczone A. T. przez (...)w W.,
b. oddala powództwo A. T. w pozostałej części,
c. zasądza od (...)w W. na rzecz A. T. kwotę 3.888 zł (trzy tysiące osiemset osiemdziesiąt osiem złotych) tytułem zwrotu opłaty sądowej.
Bogumiła Krzymińska SSR Przemysław Chrzanowski Danuta Szufnarowska
Sygn. akt VI P 33/16
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 18 stycznia 2016 roku (data na kopercie) powód K. P. wniósł o uznanie wręczonego mu wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne i przywrócenie do pracy na dotychczasowym stanowisku pracy i na dotychczasowych warunkach pracy, a także o zasądzenie od pozwanego pracodawcy wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy. Jako pozwanego powód wskazał (...) w W..
W uzasadnieniu pozwu K. P. wskazał, że w dniu 25 marca 2014 roku zawarł z pozwanym umowę o pracę na czas określony na stanowisku profesora wizytującego, zaś dnia 1 kwietnia 2015 roku zawarł umowę o pracę na czas nieokreślony. Powód wskazał, że był cenionym i nagradzanym pracownikiem, poza działalnością dydaktyczną również publikował. Dnia 11 stycznia 2016 roku otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę, w którym wskazano na likwidację jego stanowiska pracy, co miało być uzasadnione zmniejszającą się liczbą studentów. W ocenie powoda przyczyna ta nie jest jednak prawdziwa, bowiem nie maleje liczba studentów, ponadto istnieją nadal wszystkie grupy dziekańskie, dla których powód miał zaplanowane zajęcia. Ponadto powód wskazał także, że wykonuje ponad 100% pensum, co świadczy o dużym zapotrzebowaniu na jego pracę.
(pozew – k. 1 - 7)
Pozwem z dnia 25 stycznia 2016 roku powód L. N. wniósł o uznanie za bezskuteczne wręczonego mu wypowiedzenia umowy o pracę, ewentualnie o przywrócenie go do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy. Jako pozwanego wskazał (...)w W.. W uzasadnieniu pozwu L. N. wskazał, że był zatrudniony u pozwanego na stanowisku adiunkta od dnia 1 marca 2013 roku, zaś dnia 19 stycznia 2016 roku otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę, wskazujące jako przyczynę na zmiany organizacyjne i likwidację stanowiska pracy powoda. W ocenie powoda przyczyna ta nie jest prawdziwa.
Pismem procesowym z dnia 25 maja 2016 roku powód L. N. rozszerzył powództwo wnosząc dodatkowo o zasądzenie na jego rzecz od strony pozwanej następujących kwot: 6.864,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 marca 2016 roku do dnia zapłaty, 6.864,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty oaz 6.864,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 maja 2016 roku do dnia zapłaty.
(pozew – k. 1 – 5 akt sprawy VI P 40/16, pismo procesowe z dnia 25.05.2016r. – k. 316 - 323)
Pozwem z dnia 3 lutego 2016 roku powód A. T. wniósł o uznanie wręczonego mu wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne i przywrócenie go do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy oraz o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz odszkodowania za czas pozostawania bez pracy. Jako pozwanego wskazał (...)w W.. W uzasadnieniu pozwu A. T. wskazał, że był zatrudniony u pozwanego od dnia 1 października 2010 roku na stanowisku profesora wizytującego. Dnia 29 stycznia 2016 roku powód otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę, w którym jako przyczynę pracodawca wskazał na zmiany organizacyjne i likwidację jego stanowiska pracy. W ocenie powoda przyczyna podana w wypowiedzeniu jest pozorna i nieprawdziwa.
(pozew – k. 1 – 7 akt sprawy VI P 61/16)
Zarządzeniem z dnia 4 marca 2016 roku wszystkie trzy sprawy z powództw K. P., L. N. oraz A. T. zostały połączone do wspólnego prowadzenia pod sygn. akt VI P 33/16.
(zarządzenie z dnia 04.03.2016r. – k. 35)
W odpowiedziach na pozwy (...)w W. wniosła o oddalenie powództw K. P., L. N. oraz A. T.. W uzasadnieniu swego stanowiska strona pozwana wskazała, że przyczyna wskazana w wypowiedzeniu wręczonym każdemu z powodów jest prawdziwa, ponieważ rzeczywiście doszło do likwidacji stanowiska, ponadto planowana jest dalsza jeszcze reorganizacja pozwanego, co jest związane ze zmniejszaniem się liczby studentów.
(odpowiedź na pozew – k. 50 – 52, 63 – 65 i 79 – 81)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
K. P. był zatrudniony w (...)w W. początkowo na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony od dnia 1 kwietnia 2014 roku do dnia 31 marca 2014 roku na stanowisku profesora wizytującego, a następnie na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony od dnia 1 kwietnia 2015 roku, na tym samym stanowisku. Powód pracował w (...). Średnie miesięczne wynagrodzenie K. P. liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 6.480,00 zł brutto.
(dowód: umowa o pracę na czas określony – k. 8 cz. B a/o powoda K. P., umowa o pracę na czas nieokreślony – k. 16 cz. B a/o powoda K. P., zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia – k. 313)
Dnia 11 stycznia 2016 roku powodowi K. P. zostało wręczone oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem. W treści tego wypowiedzenia jako jego przyczynę wskazano na zmiany organizacyjne u pozwanego, w tym likwidację zajmowanego przez powoda stanowiska pracy. Przed wręczeniem wypowiedzenia pracodawca zwrócił się do organizacji związkowej o wyrażenie opinii w przedmiocie rozwiązania stosunku pracy z powodem, w odpowiedzi jednak organizacja związkowa wskazała, że powód nie jest jej członkiem i nie zgłaszał się do niej o objęcie go ochroną związkową.
Stosunek pracy powoda K. P. ustał z dniem 29 lutego 2016 roku.
(dowód: wypowiedzenie umowy o pracę – k. 19 cz. B a/o powoda K. P., zawiadomienie organizacji związkowej – k. 17 cz. B a/o powoda K. P., pismo organizacji związkowej – k. 18 cz. B a/o powoda K. P., świadectwo pracy – k. 21 cz. B a/o powoda K. P.)
K. P. miał w harmonogramie uczelnianym wyznaczone zajęcia, które miał prowadzić w okresie od 1 października 2015 roku do 18 czerwca 2016 roku. Zgodnie z tym planem pracownik miał prowadzić zajęcia dla różnych grup zajęciowych z poszczególnych semestrów studiów na kierunku Administracja I stopnia oraz Administracja II stopnia (stacjonarne i niestacjonarne). Ilość studentów na tych kierunkach systematycznie zwiększała się u pozwanego, według stanu na dzień 9 października 2014 roku wszystkich studentów na tych kierunkach było 565, według stanu z dnia 5 października 2015 roku było ich już 666, zaś według stanu na dzień 5 stycznia 2016 roku – 713. Ilość studentów studiów niestacjonarnych na obu tych kierunkach (Administracja I stopnia i Administracja II stopnia) wynosiła odpowiednio: w dniu 09.10.2014r. – 166 studentów, w dniu 05.10.2015r. – 210 studentów, zaś w dniu 05.01.2016r. – 230 studentów.
Zajęcia, które miał w semestrze letnim roku akademickiego 2015/2016 prowadzić powód K. P., zostały przydzielone B. D., B. J., P. L. i P. M..
(dowód: plan zajęć – k. 13 – 18, wykazy liczby studentów – k. 19 - 21)
L. N. był zatrudniony w (...)w W. początkowo na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony od dnia 1 marca 2013 roku do dnia 30 września 2014 roku na stanowisku adiunkta. Porozumieniem zmieniającym z dnia 23 maja 2014 roku strony uzgodniły, iż umowa o pracę zostaje zawarta na czas nieokreślony od dnia 1 czerwca 2014 roku. Powód nadal był zatrudniony na stanowisku adiunkta, pracował w (...). Miesięczne wynagrodzenie powoda L. N. liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosi 6.864,00 zł brutto.
(dowód: umowa o pracę na czas określony – k. 8 a/o powoda L. N., porozumienie zmieniające z dnia 23.05.2014r. – k. 15 a/o powoda L. N., zaświadczenie o wynagrodzeniu – k. 60)
Dnia 19 stycznia 2016 roku powodowi L. N. zostało wręczone oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem. W treści tego wypowiedzenia jako jego przyczynę wskazano na zmiany organizacyjne u pozwanego, w tym likwidację zajmowanego przez powoda stanowiska pracy. Przed wręczeniem wypowiedzenia pracodawca zwrócił się do organizacji związkowej o wyrażenie opinii w przedmiocie rozwiązania stosunku pracy z powodem, w odpowiedzi jednak organizacja związkowa wskazała, że powód nie jest jej członkiem i nie zgłaszał się do niej o objęcie go ochroną związkową.
(dowód: wypowiedzenie umowy o pracę – k. 21 a/o powoda L. N., zawiadomienie organizacji związkowej – k. 19 a/o powoda L. N., pismo organizacji związkowej – k. 20 a/o powoda L. N.)
A. T. jest zatrudniony w (...)w W.; początkowo na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony od dnia 1 października 2010 roku do dnia 30 września 2011 roku na stanowisku adiunkta, następnie na podstawie umowy o pracę na czas określony od dnia 1 października 2011 roku do dnia 30 września 2012 roku, zaś od dnia 1 października 2012 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Porozumieniem zmieniającym z dnia 2 marca 2015 roku powodowi zmieniono stanowisko. Od dnia 1 marca 2015 roku, w związku z tym porozumieniem, A. T. pracował na stanowisku profesora wizytującego w (...). Miesięczne wynagrodzenie powoda A. T. liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosi 6.480,00 zł brutto.
(dowód: umowa o pracę na czas określony z dnia 30.09.2010r. – k. 7 a/o powoda A. T., umowa o pracę na czas określony z dnia 30.09.2011r. – k. 18 a/o powoda A. T., umowa o pracę na czas nieokreślony – k. 26 a/o powoda A. T., porozumienie zmieniające z dnia 02.03.2015r. – k. 38 a/o powoda A. T., zaświadczenie o wynagrodzeniu – k. 73)
Dnia 29 stycznia 2016 roku powodowi A. T. zostało wręczone oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem. W treści tego wypowiedzenia jako jego przyczynę wskazano na zmiany organizacyjne u pozwanego, w tym likwidację zajmowanego przez powoda stanowiska pracy. Przed wręczeniem wypowiedzenia pracodawca zwrócił się do organizacji związkowej o wyrażenie opinii w przedmiocie rozwiązania stosunku pracy z powodem, w odpowiedzi jednak organizacja związkowa wskazała, że powód nie jest jej członkiem i nie zgłaszał się do niej o objęcie go ochroną związkową.
(dowód: wypowiedzenie umowy o pracę – k. 45 a/o powoda A. T., zawiadomienie organizacji związkowej – k. 43 a/o powoda A. T., pismo organizacji związkowej – k. 44 a/o powoda A. T.)
W planie zajęć na rok akademicki 2015/2016 powód A. T. ma zaplanowane zajęcia w okresie od dnia 1 marca 2016 roku do dnia 19 czerwca 2016 roku. Z kolei L. N. miał zaplanowane prowadzenie zajęć w semestrze letnim roku akademickiego 2015/2016 od dnia 21 lutego 2016 roku do dnia 19 czerwca 2016 roku. Powód L. N. miał między innymi zaplanowane prowadzenie zajęć z grupą BW2-15-1L-f z przedmiotu „Konflikt społeczny i sposoby jego rozwiązywania”. Zajęcia te po zwolnieniu powoda prowadziła K. W..
(dowód: plan zajęć A. T. – k. 12 – 17 akt sprawy VI P 61/16, plan zajęć L. N. – k. 332 – 335, rozkład zajęć dla grupy BW2-15-1L-f – k. 338 - 339)
W (...)w W., w którym wszyscy trzej powodowie pracowali, zatrudniono na stanowisku adiunkta w okresie od grudnia 2015 roku do stycznia 2016 roku jedną osobę (na podstawie umowy o pracę od dnia 01.12.2015r.), zaś na stanowiskach profesora nadzwyczajnego – dwie osoby (na podstawie umów o pracę od dnia 01.01.2016r. i od dnia 01.12.2015r.). Według stanu na dzień 1 października 2015 roku na Wydziale tym było zatrudnionych 91 pracowników naukowych, według stanu na dzień 31 grudnia 2015 roku było to już 94 pracowników naukowych, zaś według stanu na dzień 29 lutego 2016 roku – 95 pracowników naukowych.
(dowód: zestawienie zatrudnionych nauczycieli akademickich – k. 89, zestawienie liczby pracowników naukowych – k. 91)
Uchwałą nr 27/2016 z dnia 18 maja 2016 roku Senat (...)zatwierdził sprawozdanie finansowe za rok 2015 i jednocześnie wyraził zgodę na zwiększenie funduszu zasadniczego (...)z zyskiem netto za rok 2015 w wysokości 3.227.990,42 zł.
(dowód: uchwała z dnia 18.05.2016r. – k. 365)
Zajęcia, które miały być prowadzone przez powodów K. P. i L. N. w semestrze letnim roku akademickiego 2015/2016, zostały przekazane do prowadzenia częściowo innym już zatrudnionym pracownikom pozwanej, a częściowo nowo zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych prowadzącym. Odnośnie zajęć prowadzonych przez powoda A. T. nie ma żadnego pracownika naukowego w ramach (...), który mógłby przejąć zajęcia prowadzone przez powoda po rozwiązaniu jego stosunku pracy.
(dowód: zeznania świadka W. K. – protokół rozprawy z dnia 30.05.016r. od 02:18:59 do 02:28:11, zeznania świadka D. M. – protokół rozprawy z dnia 30.05.2016r. od 02:28:20 do 02:37:40, zeznania świadka D. N. – protokół rozprawy z dnia 30.05.2016r. od 02:37:53 do 02:54:42, zeznania świadka Z. S. - protokół rozprawy z dnia 30.05.2016r. od 02:54:56 do 03:04:39)
Sąd nie uznał za wiarygodne zeznań świadka P. C. (protokół rozprawy z dnia 30.05.2016r. od 00:07:54 do 00:58:13) w zakresie, w jakim świadek powołuje się na niskie oceny powodów w systemie C., bowiem z pozostałych akt sprawy nie wynika, aby jakiekolwiek takie oceny były analizowane przed wręczeniem powodom wypowiedzeń. Jednocześnie Sąd uznał za wiarygodne zeznania tego świadka w zakresie, w jakim wskazuje on, że w pozwanej istniał praktyka zatrudniania pracowników na umowę zlecenie, którzy mieli prowadzić zajęcia. Sąd miał jednak na uwadze, że świadek nie był w stanie podać, czy do prowadzenia zajęć, które w semestrze letnim 2015/2016 miał prowadzić K. P. zostały zatrudnione nowe osoby na umowę cywilnoprawną, jednak świadek takiej możliwości też nie zaprzeczył.
Sąd nie dał również wiary zeznaniom świadka D. K. (protokół rozprawy z dnia 30.05.2016r. od 01:13:20 do 02:18:39) w zakresie, w jakim świadek ten twierdzi, że dokonane zostały analizy oceny zwalnianych powodów, z pozostałego bowiem materiału dowodowego nie wynika, aby zostały sporządzone takie oceny powodów; ponadto z zeznań świadka W. K., który był bezpośrednim przełożonym powoda L. N. wynika, że nie były z nim prowadzone żadne rozmowy co do oceny pracy powoda.
Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków W. K., D. M., D. N., Z. S. oraz J. T., zeznania te bowiem znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym uznanym za wiarygodny, w część zeznania te również wzajemnie się potwierdzają. W szczególności z zeznań tych wynika, że nikt nie zwracał się do przełożonych powodów o przedstawienie i analizę oceny pracy powodów przed podjęciem decyzji o ich zwolnieniu. Ponadto z zeznań tych świadków wynika, że w związku ze zwolnieniami powodów musiało dojść do zawarcia nowych umów cywilnoprawnych z nowymi wykładowcami, którzy mieli prowadzić zajęcia przypisane powodom w semestrze letnim roku akademickiego 2015/2016, ewentualnie, że musiało dojść do przydzielenia tych zajęć dodatkowo innym pracownikom pozwanej, którzy przez to przekraczali znacznie swoje pensum.
Sąd miał na uwadze, że w toku postępowania strona pozwana złożyła dokumenty dotyczące planu godzin zajęć poszczególnych powodów, z którego wynikało, że A. T. miał nie mieć żadnych zajęć w semestrze letnim roku akademickiego 2015/2016, z kolei K. P. miał mieć w semestrze letnim tego roku akademickiego jedynie 6 godzin zajęć. Sąd zauważył jednak, że do swych pozwów obaj powodowie dołączyli wydruki z ich planów zajęć na rok akademicki 2015/2016, z których to wydruków wynika, że mieli oni zaplanowane więcej zajęć w semestrze letnim – przykładowo K. P. oprócz zajęć z przedmiotu „Prawo karne skarbowe” miał zaplanowane również zajęcia z przedmiotów „Międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych” oraz „Prawo karne materialne i procesowe” (wydruk z planu zajęć – k. 13 - 18 akt sprawy). Z kolei A. T. również miał zaplanowane zajęcia w semestrze letnim roku akademickiego 2015/2016 (plan zajęć – k. 12 – 17 akt sprawy VI P 61/16). Tym samym w ocenie Sądu plany zajęć przedstawione przez pozwaną na k. 297 – 298 verte i 191 – 192 verte przedstawiają stan po wręczeniu powodom wypowiedzeń umów o pracę; jednocześnie jednak te plany nie wskazują w żaden sposób na likwidację przedmiotowych zajęć, które powodowie mieli prowadzić.
Sąd nie dał wiary dokumentom list zatrudnienia przedstawionym przez pozwaną na k. 68 – 69, Sąd miał bowiem na uwadze, że na tych listach w stosunku do powoda A. T. został on wykazany jako osoba zatrudniona w (...), gdy w rzeczywistości powód był zatrudniony w (...), co wskazuje, iż dokumenty te w postaci list zatrudnienia nie są wiarygodne. Z kolei odnośnie listy zatrudnienia dotyczącej powoda L. N. (k. 55) należy zauważyć, że została ona sporządzona dnia 29 stycznia 2016 roku, powód zaś otrzymał wypowiedzenie dnia 19 stycznia 2016 roku, a więc przed sporządzeniem tej listy. Tym samym lista ta nie może stanowić jakiegokolwiek dowodu na okoliczność istnienia planów zwolnienia powoda przed wręczeniem mu wypowiedzenia. Analogiczna sytuacja występuje co do powoda K. P. – lista zatrudnienia została sporządzona również dnia 29 stycznia 2016 roku (k. 308), zaś wypowiedzenie umowy o pracę zostało powodowi wręczone dnia 11 stycznia 2016 roku.
Odnośnie przedstawionego przez stronę pozwaną dokumentu z k. 59 akt sprawy Sąd miał na uwadze, że dokument ten nie stanowił podstawy dla podjęcia zmian organizacyjnych w pozwanej (...), czy też podstawy do likwidacji stanowisk pracy. Jak bowiem wynika z zeznań świadka P. C., dokument ten był jedynie „próbą pokazania jednej z dróg wyjścia” z danej sytuacji finansowej. Oznacza to więc, że była to jedynie jedna z propozycji co do zwolnień w pozwanej, nie była to więc podstawa do podjęcia ostatecznych decyzji w tej sprawie.
Sąd zważył, co następuje:
Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie są roszczenia powodów związane z nieuzasadnionymi ich zdaniem wypowiedzeniami umów o pracę. Wszyscy powodowie otrzymali wypowiedzenia, w których jako przyczynę wskazano na likwidację ich stanowisk, wszyscy też kwestionują prawdziwość tej przyczyny.
Przede wszystkim należy zauważyć, że wszyscy trzej powodowie byli pracownikami naukowymi pozwanej (nauczycielami akademickimi), dwóch z nich zatrudnionych było na stanowisku profesora wizytującego, zaś jeden – L. N. – na stanowisku adiunkta. Wobec tego zastosowanie do nich znajdzie regulacja z art. 128 ust 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku - Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. - Dz. U. z 2012 roku, poz. 572, ze zm.), zgodnie z którą rozwiązanie umowy o pracę z nauczycielem akademickim następuje na zasadach określonych w Kodeksie pracy, z tym że rozwiązanie stosunku pracy za wypowiedzeniem następuje z końcem semestru. Jak widać powyższa regulacja odsyła do przepisów Kodeksu pracy w zakresie rozwiązywania umów o pracę. Warto również zwrócić uwagę na unormowanie z art. 136 ust. 1 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, zgodnie z którym w sprawach dotyczących stosunku pracy pracowników uczelni, nieuregulowanych w ustawie, stosuje się przepisy Kodeksu pracy. Oznacza to więc, że zastosowanie znajdą również przepisy Kodeksu pracy dotyczące chociażby właśnie roszczeń powodów o przywrócenie ich do pracy w związku z nieuzasadnionym, bądź niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o pracę.
W związku z powyższym materialnoprawna podstawa roszczeń powodów znajduje się w art. 45 § 1 Kodeksu pracy (dalej jako: KP), zgodnie z którym w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umowy o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.
Z analizy podanej wyżej regulacji wynika, że istnieją dwie przesłanki świadczące o zasadności roszczenia odszkodowawczego związanego z wypowiedzeniem umowy o pracę. Pierwszą z nich jest przypadek, gdy wypowiedzenie to jest nieuzasadnione, tj. przyczyna w nim wskazana nie jest prawdziwa, albo też nie jest ona wystarczająca aby uzasadnić rozwiązanie z pracownikiem stosunku pracy. Drugą zaś przesłanką jest niezgodność wręczonego pracownikowi wypowiedzenia z odpowiednimi przepisami dotyczącymi tego wypowiedzenia. W przedmiotowej sprawie powodowie oparli swe roszczenia na argumentacji zmierzającej do wykazania, iż w rzeczywistości przyczyna wskazana w treści wypowiedzenia jest pozorna, zaś samo wypowiedzenie jest nieuzasadnione.
Z treści wręczonych powodom wypowiedzeń wynika, że jako jedyną ich przyczynę pracodawca wskazał na likwidację stanowisk pracy.
W pierwszej kolejności Sąd przejdzie do analizy sprawy pierwszego z powodów – K. P.. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że powód był zatrudniony na stanowisku profesora wizytującego, a do jego zadań należało prowadzenie zajęć ze studentami. Powód prowadził zajęcia na studiach na kierunkach Administracja I stopnia stacjonarna i niestacjonarna oraz Administracja II stopnia, również stacjonarna i niestacjonarna. Z przedstawionego przez powoda w toku postępowania wykazu przedstawiającego liczbę studentów wynika, że liczba studentów na wyżej wskazanych kierunkach nie zmniejszała się, lecz zwiększała – od 565 studentów w październiku 2014 roku do 713 studentów w styczniu 2016 roku. Ponadto na początku roku akademickiego 2015/2016 został ustalony plan zajęć powoda, który to plan zawierał również zajęcia, które miał on przeprowadzić w semestrze letnim. Jednocześnie warto w tym miejscu wskazać, że ciężar udowodnienia prawdziwości przyczyny wskazanej w wypowiedzeniu spoczywa na pracodawcy. To pracodawca powinien więc wykazać, że rzeczywiście stanowisko pracy powoda zostało zlikwidowane. Sąd zauważył zaś, że strona pozwana nie zdołała wykazać, aby zajęcia, które miał w semestrze letnim przeprowadzać powód, zostały odwołane, czy też zlikwidowane.
Niezasadnym jest powoływanie się na zmniejszającą się liczbę studentów, bowiem z zestawienia studentów na kierunkach administracja I i II stopnia wynika, jak to już wyżej wskazano, że liczba studentów systematycznie się zwiększała. Jednocześnie Sąd ustalił, że zajęcia, które miał prowadzić powód były nadal prowadzone, jednak zostały one rozdzielone pomiędzy innych pracowników, w tym pracowników zatrudnionych na podstawie umów zlecenia, którzy to pracownicy musieli przekroczyć swoje pensum, aby móc prowadzić te zajęcia. Tym samym widać wyraźnie, iż nie doszło do likwidacji stanowiska pracy powoda. Warto bowiem zauważyć, że cały program zajęć zaplanowanych do prowadzenia przez powoda w semestrze letnim roku akademickiego 2015/2016 jest dalej prowadzony, zajęcia te nie zostały też przydzielone innym pracownikom, którzy mieli wakaty, w każdym przypadku przydzielenie tych zajęć prowadziło do znacznego zwiększenia pensum tych nauczycieli. Oznacza to więc, że nie doszło do faktycznej likwidacji stanowiska pracy powoda, z likwidacją taką bowiem powinna się wiązać likwidacja wykonywanych przez powoda czynności, ewentualnie przekazanie tych czynności w ramach istniejących etatów innym pracownikom. W tym jednak wypadku przekazanie innym pracownikom zakresu czynności powoda doprowadziło do przekroczenia w jeszcze większym stopniu pensum tych pracowników, nie dokonało się to więc w ramach zwiększenia ich obowiązków, z jednoczesnym brakiem zwiększenia ich etatu, tylko pociągnęło zwiększenie w odpowiedniej proporcji tych etatów. Oznacza to, że w rzeczywistości w strukturze pozwanej dalej pozostała konieczność obsadzenia stanowiska takiego jak stanowisko powoda, co umożliwiłoby powrót tym pracownikom, którzy przejęli jego zajęcia, do normalnego zakresu ich pensum.
Z powyższego wynika więc, że przyczyna wskazana w treści wypowiedzenia wręczonego powodowi K. P. nie jest prawdziwa, nie zostało bowiem udowodnione w toku postępowania, aby rzeczywiście doszło do likwidacji jego stanowiska pracy. Tym samym została spełniona przesłanka z art. 45 § 1 KP. Powód domagał się przywrócenia go do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy. W toku postępowania nie zostało wykazane, aby zachodziły okoliczności przemawiające przeciwko jego ponownemu zatrudnieniu, stąd też Sąd uznał, iż roszczenie powoda jest zasadne i przywrócił K. P. do pracy w (...)w W. na poprzednio zajmowane stanowisko pracy.
Art. 47 KP stanowi, że pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące - nie więcej niż za 1 miesiąc.
Zgodnie z treścią w/w regulacji z art. 47 KP Sąd zasądził na rzecz powoda wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, w wysokości odpowiadającej jego dwumiesięcznemu wynagrodzeniu za pracę. Wynagrodzenie to wynosiło, zgodnie z zaświadczeniem o jego wysokości, 6.480,00 zł brutto. Na rzecz powoda została więc ostatecznie zasądzona kwota 12.960,00 zł tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy – pod warunkiem podjęcia przez K. P. pracy w (...)w W., w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia. Zgodnie z art. 48 § 1 KP pracodawca może odmówić ponownego zatrudnienia pracownika, jeżeli w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy nie zgłosił on gotowości niezwłocznego podjęcia pracy, chyba że przekroczenie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.
W tym miejscu należy przejść do roszczenia powoda L. N.. Z analizy wręczonego mu wypowiedzenia wynika, że również tutaj przyczyną była likwidacja stanowiska pracy. Jednak również i w tym przypadku, w ocenie Sądu, pozwany nie zdołał sprostać ciężarowi dowodu i nie wykazał, aby faktycznie doszło do likwidacji stanowiska pracy powoda. Analogicznie jak w sytuacji stanowiska powoda K. P. należy zauważyć, że również i w tym przypadku pracodawca musiał przekazać zajęcia zaplanowane do prowadzenia przez L. N. innym pracownikom, co doprowadziło do zwiększenia ich pensum. Ponadto z zeznań świadka W. K. wynika, że musiał on wnioskować o zawarcie umów cywilnoprawnych z dodatkowymi pracownikami. To wskazuje na fakt, że do prowadzenia zajęć L. N. zostały też zatrudnione nowe osoby z zewnątrz. Należy więc powtórzyć w tym przypadku argumentację, jak w przypadku powoda K. P., a mianowicie, że nie doszło do likwidacji stanowiska pracy L. N.; przekazane bowiem innym pracownikom prowadzone przez niego zajęcia nie są przez tych pracowników prowadzone w ramach ich dotychczasowych etatów, lecz są to zajęcia ponad ich pensum. To oznacza, że w strukturach pozwanej nadal występuje konieczność zatrudnienia osoby na odrębne stanowisko, jakie zajmował powód L. N., która to osoba mogłaby prowadzić przypisane L. N. zajęcia. Ponadto Sąd zauważył, że z ustalonego stanu faktycznego wynika, że w (...), w którym pracował powód, zatrudniono na stanowisku adiunkta nowego pracownika na umowę od dnia 1 grudnia 2015 roku, a więc na niecałe dwa miesiące przed wręczeniem powodowi wypowiedzenia. Z kolei z zeznań świadków wynika, że osoby zatrudnione dnia 1 grudnia 2015 roku miały rozpocząć pracę właśnie od drugiego – letniego – semestru roku akademickiego 2015/2016. Takie zachowanie pracodawcy zwiększa wątpliwości co do rzeczywistej likwidacji stanowiska pracy powoda, jednocześnie pozwany nie wykazał jak wyglądają zakresy obowiązków powoda oraz pozostałych pracowników. W ocenie Sądu pozwany nie zdołał więc udowodnić, że rzeczywiście doszło do likwidacji stanowiska pracy powoda, stąd też jego roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednim stanowisku pracy i płacy jest zasadne. Pozwany nie wykazał bowiem jakichkolwiek okoliczności przemawiających przeciwko przywróceniu powoda do pracy i zasądzeniu w miejsce tego przywrócenia odpowiedniego odszkodowania.
Ponadto Sąd dopatrzył się, że pracodawca nieprawidłowo zastosował okres wypowiedzenia w stosunku do powoda L. N.. Do okresu zatrudnienia, od którego zależy długość okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nie określony w rozumieniu art. 36 § 1 KP, wlicza się bowiem okres wypowiedzenia tej umowy (tak uchwała Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 1979 roku, I PZP 33/78, OSNC 1979/10/188, Lex 12577). Oznacza to, że – biorąc pod uwagę okres zatrudnienia powoda od 1 marca 2013 roku do 29 lutego 2016 roku, tj. równo 3 lata – zgodnie z art. 36 § 1 KP winien być zastosowany 3 miesięczny okres wypowiedzenia.
W konsekwencji, zgodnie z treścią regulacji w/w art. 47 KP, Sąd zasądził również na rzecz powoda wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, w wysokości jego miesięcznego wynagrodzenia za pracę, które zgodnie z odpowiednim zaświadczeniem wynosiło 6.864,00 zł – pod warunkiem podjęcia przez L. N. pracy w (...)w W., w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia i oddalił powództwo w pozostałej części.
Ponadto Sąd zauważył, że odnośnie powoda L. N. nie był on jedyną osobą zatrudnioną na stanowisku adiunkta w ramach swojej jednostki organizacyjnej pozwanej (...). Tym samy pozwana powinna wskazać na kryteria, które zastosowała przy wyborze powoda do zwolnienia spośród innych adiunktów. Kryteria te nie zalazły się jednak w treści samego wypowiedzenia wręczonego powodowi. Zgodnie zaś z linią orzeczniczą w sytuacji, gdy rozwiązanie umowy o pracę dotyczy pracownika wybranego przez pracodawcę z większej liczby pracowników, zatrudnionych na takich samych stanowiskach pracy, przyczyną tego wypowiedzenia są nie tylko zmiany organizacyjne, czy redukcja zatrudnienia, ale także określona kryteriami doboru sytuacja danego pracownika (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2013 roku, sygn. akt I PK 172/12). Kryteria te zaś powinny być wskazane w treści wypowiedzenia, ich brak z kolei może zostać oceniony jako brak uzasadnienia wypowiedzenia, co prowadziłoby do wniosku, że takie wypowiedzenie jest niezgodne z prawem, nie spełnia bowiem warunków z art. 30 § 4 KP. W niniejszej sprawie wypowiedzenie wręczone powodowi L. N. nie zawiera wykazania tych kryteriów, które miały być zastosowane przy jego wyborze do zwolnienia, należy więc uznać, że wypowiedzenie to, oprócz braku wskazania rzeczywistej przyczyny, nie zawiera jeszcze koniecznych elementów uzasadnienia.
Odnośnie z kolei powoda A. T. Sąd zauważył, że powód nadal pracuje u pozwanego do dnia 30 września 2016 roku, a więc wypełni jeszcze wszystkie zadania wynikające z planu zajęć na rok akademicki 2015/2016. Pozwany nie wskazał jednak kto będzie prowadził zajęcia dla studentów zamiast powoda w kolejnym roku akademickim, ani też nie wykazał on, aby ewentualnie te zajęcia zostały zlikwidowane. Z zeznań świadka Z. S. wynika natomiast, że w rzeczywistości brak jest aktualnie pracownika w ramach (...), który mógłby przejąć prowadzenie tych zajęć. Jednocześnie, podobnie jak w sytuacji powoda L. N., należy zauważyć, że w bezpośrednim sąsiedztwie czasowym wręczenia powodowi wypowiedzenia zostały w (...) zatrudnione dwie nowe osoby na stanowisku profesora nadzwyczajnego – jedna osoba od dnia 1 grudnia 2015 roku, druga zaś od dnia 1 stycznia 2016 roku. Pozwany nie wskazał, czy osoby te mają przejąć w jakikolwiek sposób obowiązki zwalnianego powoda, co ewidentnie musiałoby przemawiać przeciwko uznaniu, iż stanowisko powoda jest likwidowane. Jednocześnie takie ruchy kadrowe u pracodawcy wzmacniają wątpliwości co do zasadności przyczyny wypowiedzenia. Sąd ustalił również, że w danym Wydziale jest zatrudnianych coraz więcej pracowników naukowych (95 – według stanu na dzień 29 lutego 2016 roku), co również przemawia przeciwko uznaniu, iż rzeczywiście dochodzi do likwidacji stanowiska pracy powoda.
Pozwany nie zdołał więc udowodnić, że rzeczywiście do likwidacji stanowiska pracy powoda doszło. W związku z powyższym więc również i roszczenie powoda A. T. należy uznać za zasadne. Warto jednak w tym miejscu zauważyć, że powód A. T. otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę, na podstawie którego stosunek pracy ulegnie rozwiązaniu dopiero z dniem 30 września 2016 roku. Oznacza to, że na dzień wyrokowania stosunek pracy pomiędzy stronami nie został rozwiązany. To z kolei prowadzi do wniosku, że zasadne jest roszczenie powoda o uznanie wręczonego mu wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne i tak też zawyrokował Sąd w niniejszej sprawie. Jednocześnie Sąd oddalił powództwo A. T. w pozostałej części, tj. w części dotyczącej roszczenia o zasądzenie odszkodowania za czas pozostawania bez pracy. Sąd miał bowiem na uwadze, że w chwili wyrokowania powód nadal pozostawał w zatrudnieniu w pozwanej (...)i z tego tytułu pobierał wynagrodzenie za pracę.
Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie ww. przepisów orzekł jak w sentencji wyroku.
W kwestii kosztów postępowania Sąd orzekł na podstawie regulacji z art. 98 KPC. W związku powyższym Sąd zasądził na rzecz powoda K. P. od pozwanej kwotę 3.888,00 zł tytułem zwrotu uiszczonej opłaty od pozwu oraz kwotę 360,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, zgodnie z regulacją z § 9 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804). Sąd zasądził również na rzecz powoda A. T. od pozwanej kwotę 3.888,00 zł tytułem zwrotu uiszczonej opłaty od pozwu oraz na rzecz powoda L. N. kwotę 4.109,00 zł również tytułem zwrotu uiszczonej opłaty sądowej od pozwu.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie
Data wytworzenia informacji: