VI P 142/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z 2024-04-10
Sygn. akt VI P 142/18
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 kwietnia 2024 roku
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Joanna Napiórkowska – Kasa
po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2024 roku w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa O. S.
przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.
o odszkodowanie
oraz
sprawy z powództwa wzajemnego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.
przeciwko O. S.
o odszkodowanie
1. Zasądza od pozwanego wzajemnego O. S. na rzecz powoda wzajemnego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 8.010,72 zł (słownie: osiem tysięcy dziesięć złotych 72/100) tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 04 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty.
2. Oddala powództwo główne O. S. przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. o odszkodowanie.
3. Zasądza od pozwanego wzajemnego O. S. na rzecz powoda wzajemnego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 1.932,00 zł (słownie: jeden tysiąc dziewięćset trzydzieści dwa złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 1.530,00 zł (słownie: jeden tysiąc pięćset trzydzieści złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 1.530,00 zł (słownie: jeden tysiąc pięćset trzydzieści złotych 00/100) za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za okres od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
4. W pozostałym zakresie nie obciąża pozwanego wzajemnego O. S. kosztami procesu przyjmując je na rachunek Skarbu Państwa.
Sygn. akt VI P 142/18
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 7 marca 2018 roku O. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Sp. z o.o. w W. kwoty 2.100,00 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia.
W uzasadnieniu podał, że nie doszło do włamania do ciężarówki, którą powierzył mu pracodawca, nie przekazywał karty paliwowej nikomu, nie udostępniał PINu. Pojazd którym się poruszał został odstawiony na bazę jako zamknięty i nie miał obowiązku go nadzorować. Poza tym podawał, że pracodawca nie udowodnił, że to z winy powoda nastąpiła kradzież kart, skopiowanie, a obowiązek poinformowania o kradzieży kart spoczywał na pozwanym, a nie powodzie.
(pozew – k. 1-4)
W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa wskazując na pełne zawinienie w utracie kart paliwowych i powstanie szkód po stornie pracodawcy.
(odpowiedź na pozew – k. 13- 26)
(...) Sp. z o.o. w W. złożyło pozew wzajemny w którym żądało zasądzenia od powoda (pozwanego wzajemnego) kwoty 8.010,72 zł tytułem naprawienia szkody poniesionej przez powoda wzajemnego wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 4 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty. Wskazano na pełne zawinienie pozwanego wzajemnego z powodu rażącego niedbalstwa pozwanego wzajemnego (powoda) w powstaniu szkody na rzecz podmiotu trzeciego, czyli (...) Sp. z o.o. które obciążyło powódkę wzajemną (pozwanego) notą obciążeniową.
(pozew wzajemny – k. 163-178)
Stanowiska stron pozostały bez zmian do zakończenia postępowania.
Sąd ustalił, co następuje:
Pozwana jest agencją pracy tymczasowej, która zatrudnia pracowników celem skierowania ich do pracy w (...) Sp. z o.o., głównie jako kierowców ciągników siodłowych, a (...) Sp. z o.o. jest pracodawcą użytkownikiem. Powód został skierowany do pracy w (...) Sp. z o.o. w W. i wykonywał w rzeczywistości pracę na rzecz tego podmiotu oraz jego środkami trwałymi i aktywami.
Powód u pozwanego był zatrudniony w okresach od 20 września 2016 roku do 21 listopada 2016 roku, od 14 grudnia 2016 roku do 7 grudnia 2017 roku oraz od 8 grudnia 2017 roku do 20 lutego 2018 roku – na stanowisku kierowcy ciągnika siodłowego na pełen etat. Wynagrodzenie powoda wynosiło 3.146,64 zł. Powód był zatrudniony jako pracownik tymczasowy.
Powód był zobowiązany na podstawie Regulaminu Pracy obowiązującego w pozwanej i jednocześnie w w (...) Sp. z o.o. - nie dopuszczać do sytuacji mogących wyrządzić szkodę lub narazić na stratę pracodawcę. Z w.w. Regulaminem Pracy powód zapoznał się przy przyjęciu do pracy przez podpisanie oświadczenia. Powód jako pracownik tymczasowy zobowiązany był do przestrzegania regulaminów pracy i instrukcji obowiązujących w (...) Sp. z o.o. W treści oświadczenia o zakresie odpowiedzialności z dnia 20 września 2016 roku powód wskazał, że zapoznał się z treścią zakresu czynności obowiązujących kierowcę LINK, ponosi osobistą odpowiedzialność za właściwe wypełnianie nałożonych obowiązków w ramach przyznanych kompetencji.
(umowy o pracę – cz. B a.o. powoda, oświadczenie – k. 40 cz. B a.o. Powoda; regulaminy pracy – k. 30-71; zaświadczenie – k. 111)
Powód od pracodawcy otrzymał do dyspozycji karty flotowe płatnicze (paliwowe) (...) o numerze (...) i S. o numerze (...). Za pomocą tych kart z udostępnionym numerem PIN miał płacić za tankowanie paliwa do ciągniku siodłowego, którym się poruszał. Powodowi powierzono również ciągnik siodłowy I. nr rej (...) oraz wskazane wyżej m.in. karty paliwowe, które były ujęte na stanie jako jego wyposażenie.
Powód miał obowiązek przechowywać karty flotowe (paliowe) z należytą staranności, nie pozostawiać ich w pojeździe bez nadzoru (pkt 2.6.1.4 Instrukcji kierowcy). Nie mógł zostawiać pojazdu bez nadzoru (pkt 1.2.3. instrukcji), nie mógł pozostawiać dokumentów w tym kart dla osoby nieuprawnionej oraz miał obowiązek zawiadomienia koordynatora o wszelkich szczególnych okolicznościach (pkt 5.3. i 2.6.1.5. Instrukcji).
Przy zatrudnieniu powód został przeszkolony z tego, że opuszczając kabinę ciągnika siodłowego - karty paliwowe nie mogą pozostawiać w ciągniku, że należy je zabierać ze sobą oraz o tym aby nie trzymać w jednym miejscu razem z kartami PIN-ów do kart, lub innych informacji umożliwiających ustalenie numeru PIN i tym samym skorzystania z nich przez osoby nieuprawnione. Powód odbył szkolenie w języku ukraińskim, a samo szkolenie po zatrudnieniu trwało 5 dni. Powód otrzymał też stosowne instrukcje na piśmie w języku ukraińskim i polskim, jak postępować z kartami paliwowymi.
(wyciąg z instrukcji kierowcy – k. 72-98; dokument powiedzenia – k. 105-106; zeznania świadka M. K., zeznania świadka A. W. (1); zeznania świadka P. M. (1); zeznania członka zarządu P. M. (2) na piśmie; zeznania świadka M. B. na pismie; zeznania świadka P. W. (1) na pismie )
W styczniu 2018 roku powód wykonywał transport drogowy towarów we Francji na odcinku P.-L.. Powód zatrzymywał się na parkingach – 23 stycznia 2018 roku na parkingu A6-A. d’A.-la-F. oraz 24 stycznia 2018 roku na parkingu A. DE L. M.. Poruszał się ciągnikiem siodłowym I. nr. Rej. (...) z naczepą.
W trakcie poruszania się ciągnikiem siodłowym powód nie zgłaszał jakichkolwiek nieprawidłowości, w tym awarii zamków ciągniku siodłowym, czy włamania pod jego nieobecność. Nie zgłaszał też, że ktokolwiek ukradł lub kopiował karty paliwowe i z nich korzystał.
(mapa – k. 99; zeznania członka zarządu P. M. (2); zeznania powoda O. S.)
W dniu 24 stycznia 2018 roku firma (...) poinformowała (...) Sp. z o.o. o niepokojących transakcjach kartą płatniczą wydaną przez (...). Skontaktowano się z powodem i ustalono, że posiada taką kartę i nie dokonywał transakcji tą karta. Podobnie jeśli chodzi o kartę S..
Z dwóch posiadanych przez powoda kart tj. (...) o numerze (...) i S. o numerze (...) zostały dokonane transakcje: z karty (...) w wysokości 828,72 EURO, a z karty S. w wysokości 1489,81 EURO, obie w dniu 24 stycznia 2018 roku.
Kwotą 828,72 EURO zatankowano paliwo w ilości 600 litrów w L. (...), a kwotą 1489,81 EURO olej napędowy w ilości 1045,04 litra w 71 S. A. –AU. Miejscowości te były od siebie oddalano o kilkanaście kilometrów, jak również oddalone od miejsc postoju ciągnika siodłowego powoda.
Kartami paliwowymi nie można było zapłacić za zatankowane paliwo w sytuacji braku PINu, warunkiem tankowania było potwierdzanie transakcji kodem PIN.
(...) Sp. z o.o. został obciążany przez dostawców paliwa wskazanymi kwotami. Do obciążenia kwotami doszło kiedy karty o w/w numerach były w posiadaniu powoda. Transakcje miały miejsce w pobliżu trasy, którą poruszał się powód w styczniu 2018 roku.
Wartość poniesionych szkód netto wynosiła w przeliczeniu na PLN z EURO przy przejęciu kursu z dni poprzedzających trakcje odpowiednio 2.863,30 zł netto (690,60 EURO netto) oraz 5.147,42 zł netto (1241,51 EURO netto).
(...) Sp. z o.o. faktury na kwoty 828,72 EURO i 1489,81 EURO opłacił zbiorczo razem z innymi płatnościami na rzecz (...) i S. (...).
(...) Sp. z o.o. wystawiła dla (...) Sp. z o.o. notę obciążeniową nr (...) z dnia 28 listopada 2018 roku na kwotę 8010,72 zł z tytułu nieuprawnionych transakcji kartami (...) i S..
Karty paliwowe w tym (...) i S. powód trzymał w portfelu razem z innymi kartami w jeden przegródce, a w innej przegródce tego samego portfela trzymał kody PIN.
Z kart paliwowych S. i (...) skorzystały osoby o nieustalonych personaliach w dniu 24 stycznia 2018 roku bez zgody pozwanej spółki i bez wiedzy powoda ponieważ doszło do ich skopiowania pod nieobecność powoda w ciągniku siodłowym. Doszło do uszkodzenia przez nieznanych sprawców prawego zamka drzwi, skopiowania kart i odczytania znajdujących się w portfelu PIN.
(faktury VAT – k. 101 – 103; potwierdzenia płatności – k.183-184; nota obciążeniowa – k. 206; zeznania świadka M. K., zeznania świadka A. W. (1); zeznania świadka P. M. (1) na piśmie; zeznania członka zarządu P. M. (2) na piśmie; zeznania świadka P. W. (2) na piśmie )
Po powrocie na bazę w G. pojazdu I., którym poruszał się powód stwierdzono, że doszło do włamania do pojazdu poprzez uszkodzenie wkładki zamka prawych drzwi kabiny ciągnika. Wcześniej taka usterka nie była zgłaszana przez powoda i żadnego z innych kierowców. Pojazd został wydany powodowi ze sprawnymi zamkami.
W dniu 26 stycznia 2018 roku G. W. rozmawiał z powodem na bazie w G. i poinformował go o konieczności spotkania w poniedziałek 29 stycznia 2018 roku o godzinie 8.00 celem zeskanowania kart paliwowych, poproszono powoda o nieopuszczanie terytorium Polski z uwagi na konieczność spisania oświadczenia i złożenie zawiadomienia na Policji i złożenie przez powoda zeznań. Powód nie stawił się 29 stycznia 2018 roku na bazie, co skutkowało złożeniem zawiadomienia na Policji przez G. W., bez udziału powoda. Powód zostawił w piątek samochód na bazie i kluczyki do ciężarówki (przekazał przez innego kierowcę z Ukrainy dla pozwanej).
Zawiadomienie zostało przyjęte na Komendzie Policji w G. i wszczęto dochodzenie. W dniu 29 marca 2018 roku dochodzenie zostało umorzone z powodu niewykrycia sprawcy przestępstwa.
(zeznania świadka M. K., zeznania świadka A. W. (1); zeznania świadka P. M. (1) na piśmie; zeznania członka zarządu P. M. (2) na piśmie; postanowienie z dnia 29 marca 2018 roku (...) – skoroszyt z aktami dochodzenia; zeznania świadka P. W. (2) na pismie).
W pozwanym obowiązuje również Regulamin zarządzania kartami flotowymi zgodnie z którym (§ 4 ust. 1) użytkownicy posługujący się kartami foliowymi zobowiązani są do przechowywania kart z należytą starannością, a szczególności do nie pozostawiania ich w pojeździe bez nadzoru, nieprzechowywania razem z kartami wszelkiego rodzaju zapisów umożliwiających uzyskanie informacji o tajnych kodach PIN do kart flotowych.
Z tego regulaminu i sposobu postępowania z kartami - powód był przeszkolony podczas 5-dniowego szkolenia wstępnego u pozwanej. Powód zapoznał się również z pisemnym egzemplarzem regulaminu co potwierdził podpisem.
(regulamin zarządzania kartami flotowymi – k. 211-213)
Pismem z dnia 20 lutego 2018 roku pozwana spółka rozwiązała z powodem umowę o pracę na podstawie art. 52 § 1 k.p. w zw. z art. 5 ustawy z dnia 9 lipca 2003 roku o zatrudnianiu pracowników tymczasowych bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy powoda
Jako przyczynę wskazała ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych polegające na narażeniu pracodawcy na znaczną szkodę przez brak należytej ochrony nad mieniem w postaci karty paliwowej (...) o numerze (...) i karty paliwowej S. o numerze (...) powierzonym przez (...) Sp. z o.o.. Pomimo obowiązku szczególnej ochrony dopuścił do użycia karty paliwowej, a także numeru PIN do tej karty przez nieuprawnione osoby. Ponadto wbrew poleceniu przełożonych dotyczących złożenia zawiadomienia o popełnionym przestępstwie nieuprawnionego użycia w.w. karty i złożenia zeznań w tym zakresie odmówił wykonania polecenia. Co więcej zataił przed pracodawcą informację o uszkodzeniu zamka w używanym przez siebie ciągniku siodłowym, co również naraziło pracodawcę na znaczną szkodę. Pracodawca o naruszeniach dowiedział się 24 stycznia 2018 roku.
Powyższe cechy stanowią ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, a w szczególności art. 100 § 2 pkt 4 k.p. Powyższy czyn stanowi rażące naruszenie art. 8 § 2 ust. 9 lit. e obowiązującego Regulaminu Pracy, zgodnie z którym pracownik jest obowiązany nie dopuszczać do sytuacji mogących narazić na stratę pracodawcę w szczególności przez uszkodzenie lub stratę powierzonego mienia. Opisane zachowanie doprowadziło do powstania realnych strat w mieniu pracodawcy i spowodowało całkowitą utratę zaufania, uniemożliwiając tym samym dalsze zatrudnienie.
Pismo zostało odczytane powodowi, który odmówił podpisania jego odbioru i podpisania potwierdzenia odbioru.
(rozwiązanie umowy o prace bez wypowiedzenia – k. 5)
Pismem z dnia 5 marca 2018 roku powód został wezwany do zapłaty kwoty 10.963,38 zł składającej się z kwot 7557,48 zł tytułem odszkodowania za szkodzę w skutek niezachowania należytej ochrony nad powierzonym przez pracodawcę tymczasowego mieniem tj. kartą paliwową S., z której nieuprawniona osoba wypłaciła 1.800,00 EURO oraz 3405,90 zł tytułem odszkodowania za szkodzę w skutek niezachowania należytej ochrony nad powierzonym przez pracodawcę tymczasowego mieniem tj. kartą paliwową (...), z której nieuprawniona osoba wypłaciła 811,20 EURO. Oznaczono mu termin zapłaty 7 dni od otrzymania wezwania.
Powód mimo wezwania go do zapłaty nie uiścił żadnej należności na rzecz pozwanej spółki. Roszczenie było wymagalne wobec wezwania do zapłaty z dniem 3 kwietnia 2018 roku.
(wezwanie do zapłaty – k. 215)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych do akt sprawy, których autentyczność nie została zakwestionowana przez żadną ze stron.
Zeznaniom świadków: A. W. (2), M. B., M. K., P. M. (2), P. M. (1), P. W. (2), A. W. (1) Sąd dał wiarę w całości jako spójnym i logicznie się uzupełniającym. Zeznaniom powoda O. S. Sąd nie dał wiary w zakresie w jakim twierdził, że nigdy nie zostawiał kart w pojeździe. Powód twierdził, że nie zostawiał kart (...) i S. w swoim ciągniku siodłowym. Jednak ustalono, że powód nie dokonał spornych transakcji tankowania kartami, a ponadto w jego pojeździe stwierdzono wyłamanie prawego zamka w drzwiach. Skoro więc powód twierdzi, że nie korzystał z tych kart na dwóch stacjach jak zeznał, ale jednocześnie doszło od wyłamania zamka w jego ciągniku siodłowym to wiarygodna staje się wersja, że osoby o nieustalonych personaliach pod nieobecność powoda dokonały włamania do jego pojazdu, skopiowały dane z kart, odczytały numery PIN złożone w innej przegródce niż karty i dokonały płatności za paliwo w innych miejscach. Powód twierdził, że ciągnikiem siodłowym, którym on się poruszał jeździli inni kierowcy, ale w styczniu 2018 roku szczególnie pod jego koniec poruszał się tylko on co potwierdził na dokumencie powierzenia mu ciągnika i m. im. kart paliwowych. Dodatkowo nie podał personaliów osoby, która jego zdaniem mogła korzystać również z ciągniki siodłowego I., którym on jeździł we Francji. Powód co prawda zeznał, że zawsze miał przy sobie portfel z kartami płatniczymi i paliwowymi, ale jednocześnie wskazał, że leżał on często na desce rozdzielczej lub na górze kabiny w schowku. Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności tj. to, że powód nie dokonywał transakcji kartami paliwowymi, a jednocześnie nie był w stanie wyjaśnić jak doszło od tych transakcji skoro on był w posiadaniu tych kart, to wiarygodna jest wersja o skopiowaniu kart i skorzystaniu z nich na jaką powołuje się strona pozwana. Nie było również zgodne z faktami, że pracodawca nie mówił jak postępować z kartami. Powód został przeszkolony praktycznie z tego, żeby m.in. kart nie trzymać razem z PIN-em i nie zostawiać bez swojego nadzoru w ciągniku pod swoją nieobecność. Poza tym potwierdzenie tego, że zapoznał się z regulacjami obowiązującymi u pozwanej znajdują się w aktach osobowych powoda (oświadczenie z 20 września 2016 roku).
Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego w sprawie.
Sąd zważył, co następuje:
1. Powództwo główne o odszkodowanie za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika podlegało oddaleniu z następujących przyczyn.
Podstawą materialnoprawną dla tego roszczenia jest regulacja z art. 56 §1 KP, zgodnie z którą pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy. Przesłanką zasadności roszczenia jest więc uznanie, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia zostało dokonane z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie. W szczególności chodzi tutaj o art. 52 § 1 KP, który wskazuje, w jakich przypadkach pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia. W niniejszej sprawie w treści wręczonego powodowi oświadczenia pracodawca jako podstawę prawną podał art. 52 § 1 pkt 1 KP, zgodnie z którym pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Sąd zajął się więc analizą, czy wskazane w treści rozwiązania umowy o pracę zachowanie powoda uzasadnia jego kwalifikację jako ciężkie naruszenie jego podstawowych obowiązków pracowniczych.
W tej sprawie pracodawca powoda jako pracownika tymczasowego wskazał następujące przyczyny rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia:
1) brak należytej ochrony nad mieniem w postaci karty paliwowej (...) i S. powierzonych powodowi przez (...) Sp. z o.o. i pomimo nałożonego na powoda obowiązku szczególnej ochrony mienia pracodawcy i (...) Sp. z o.o. dopuszczenia do użycia powierzonej mu karty paliwowej i numeru PIN do tej karty przez nieupoważnione osoby,
2) niewykonanie polecenia przełożonych dotyczącego złożenia zawiadamiania o popełnionym przestępstwie i złożenia zeznań oraz
3) zatajenie informacji o uszkodzeniu zamka w używanym przez powoda pojeździe.
W ciężkim naruszeniu podstawowych obowiązków pracowniczych dokonanym z winy pracownika, występuje aspekt podmiotowy i przedmiotowy. W ujęciu podmiotowym akcent położny jest na stopień winy pracownika, który musi mieć postać winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa (por. wyrok. SN z dnia 2 czerwca 1997 r. I PKN 193/97). Przy czym przez rażące niedbalstwo rozumie się taką postać winy nieumyślnej, której nasilenie wyraża się w całkowitym ignorowaniu przez pracownika następstw jego działania jeżeli rodzaj wykonywanych obowiązków lub zajmowane stanowisko nakazują szczególną przezorność i ostrożność w działaniu. Natomiast jeżeli sprawca ma świadomość szkodliwego skutku swego działania i przewidując jego nastąpienie celowo do niego zmierza lub co najmniej się nań godzi można mu przypisać winę umyślną (por. wyrok SN z dnia 11 września 2001 r., I PKN 634/00). W ujęciu przedmiotowym natomiast ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych objawia się w stopniu zagrożenia interesów pracodawcy lub narażeniu pracodawcy na szkodę (por. wyrok SN z dnia 16 listopada 2006r. II PK 76/06). W sprawie z odwołania od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia wszystkie te przesłanki musi wykazać pracodawca, czemu jednak w tej sprawie nie sprostał. Należy zaznaczyć, że na pracodawcy ciąży obowiązek dokładnego określenia zdarzenia skutkującego rozwiązaniem stosunku pracy bez wypowiedzenia. Okoliczności podane w oświadczeniu pracodawcy muszą być tożsame z tymi, na które powołuje się pracodawca w postępowaniu sądowym, a tym samym jest on pozbawiony możności powoływania się na inne przyczyny mogące przemawiać za słusznością tej decyzji (por. postanowienie SN z dnia 11 stycznia 2018 r. II PK 63/17).
Sąd ustalił, ze na powiedzie ciążył obowiązek prawny dbałości o mienie powierzone powodowi, w tym mienie (...) Sp. z o.o., który nie był jego pracodawcą, ale on jako pracownik tymczasowy miał powierzone mienie w postaci kart paliwowych (...) i S.. Zgodnie z § 4 zawartej z powodem umowy o pracę obowiązkiem powoda była ochotna mienia pracodawcy i pracodawcy użytkownika (w tym przypadku (...) Sp. z o.o.), z którego korzystał powód i wykorzystanie go tylko w celach określonych umową, a także zgodnie z jego właściwościami i przeznaczeniem. Zgodnie z dokumentem powierzenia mienia pomiędzy pozwaną, (...) Sp. z o.o. oraz powodem - pracownik przyjął w celu należytego wykonywania obowiązków pracowniczych wyszczególnionych w umowie o pracę następujące mienie z obowiązkiem zwrotu i wyliczenia się m.in.. ciągnik siodłowy wraz z wyposażeniem. Sąd wskazuje, że na wyposażeniu ciągnika siodłowego I., jaki został powierzony powodowi wchodziły karty paliwowe m.in. (...) i S.. Stanowiły one mienie (...) Sp. z o.o., które zostało powierzone pozwanemu, a ten powierzył to powodowi ponieważ ten był pracownikiem tymczasowym, a spółka (...) była pracodawcą tymczasowym, który nie dysponował ciągnikami siodłowymi, kartami paliwowymi do wykonywania przewozów.
Sąd ustalił, że powód w styczniu 2018 roku wykonywał przewóz towarów na ternie Francji na odcinku P. – L., podczas wykonywania tego zadania odbywał dłuższy postój na parkanach w dniach 23 i 24 stycznia 2018 roku. Był w posiadaniu kart paliwowych od grudnia 2017 roku ponieważ miał je przypisane do ciągnika siodłowego, którym się poruszał. Był więc odpowiedzialny za nadzorowanie i pilnowanie tego mienia tj. kart (...) i S., a także niedopuszczenie do tego aby osoby nieuprawnione (nikt prócz powoda) nie skorzystały z kart, nie dokonywały nimi transakcji, nie korzystały z kodów PIN.
Powód miał wiedzę odnośnie tego, jak postępować z kartami paliwowymi (...) i S. – miał wiedzę, że kart należy pilnować w taki sposób aby nikt nieuprawniony nie mógł z nich skorzystać. Został z tego przeszkolony, zapoznał się z regulacjami obowiązującymi w (...) Sp. z o.o. jako pracodawcy użytkowania. Miał też w obowiązku pilnowanie kodów PIN w taki sposób, aby niemożliwe było powiązanie konkretnej karty z konkretnym kodem PIN. Powód w zakresie postępowania z kartami paliwowymi oraz tego, że musi dołożyć szczególnej ostrożności do pilnowania ich i ostrożnego się nimi obchodzenia, niepozostawiania bez kontroli, został przeszkolony na początku zatrudnienia podczas szkolenia trwającego 5 dni.
Sąd ustalił, że z dwóch posiadanych przez powoda kart tj. (...) o numerze (...) i S. o numerze (...) zostały dokonane transakcje z karty (...) w wysokości 828,72 EURO, a z karty S. w wysokości 1489,81 EURO w dniu 24 stycznia 2018 roku. Transakcji tych nie dokonał powód, a nieustalone osoby. Transakcje zostały dokonane w różnych miejscach oddalonych od siebie o kilkanaście kilometrów. Także niemożliwym było, że doszło do skopiowania kart na stacjach paliw, na których powód tankował, poza tym jak sam powód wskazywał przy wpisywaniu PIN zakrywał klawiaturę.
Jedynymi logicznymi wariantami wyjaśnienia dlaczego doszło do transakcji jest to, że albo powód sam udostępnił karty innym osobom z kodami PIN, albo zostawił karty w ciągniku siodłowym z numerami PIN bez nadzoru. Wersją najbardziej prawdopodobną jest to, że powód pozostawił karty w ciągniku siodłowym w portfelu, w którym miał też kody PIN, a na parkingu doszło do uszkodzenia zamka w prawych drzwiach, dostania się przez nieustalonych sprawców do kabiny, skopiowania kart czytnikiem (skimming) oraz zapisania kodów PIN – wszystko pod nieobecność powoda lub podczas odpoczynku.
Trzeba wskazać, że stosowana przez powoda praktyka przechowywania kart paliwowych razem z kodem PIN była wyraźnie zakazania. Zgodnie z Regulaminem zarządzania kartami flotowymi pracownicy mieli nie przechowywać z kartami informacji o tajnych kodach PIN. Powód jednak zlekceważył ten zakaz, który był mu wiadomy i przechowywał je w tym samym portfelu (kart i PINy). Z zeznań powoda wynika, że naruszył on obowiązki pracownicze poprzez przechowywanie kart paliwowych wraz z kodami PIN. Ponadto naruszył on obowiązki pracownicze pozostawiając karty w taki sposób z kodami PIN, że nie miał ich przy sobie i aby nikt nieuprawniony nie mógł się do nich dostać i ich skopiować. Powód zostawił w kabinie pojazdu kiedy go opuścił portfel z kartami i (...)ami i w tym zakresie jego zeznania był niewiarygodne, ponieważ z zeznań świadków wynika, że kierowcy wiele razy opuszczają kabinę pojazdów, więc niemożliwym jest aby za każdym razem kierowca zabierał portfel lub pamiętał, że tego dnia (23 lub 24 stycznia 2018 roku) zawsze nosił portfel ze sobą. Naruszył więc swoim postepowaniem zasady obchodzenia się z kartami paliwowymi, dopuścił do tego, aby zostały skopiowane przez nieznanych sprawców i wykorzystane do powstania szkody u pracodawcy.
Reasumując powód w sposób ciężki naruszył podstawowy obowiązek pracowniczy dbania o mienie powierzone pracodawcy przez (...) Sp. z o.o. jako pracodawcę użytkowania tj. kart paliwowych (...) i S. z PINami i z powodu rażącego niedbalstwa tj. braki nadzoru nad kartami i dopuszczenia do ich skopiowania i zapoznania się z kodami PIN przez nieuprawnione osoby, doprowadził on do powstania w mieniu spółki szkód na kwotę łącznie 8.010,72 zł. (...) Sp. z o.o. jako pracodawca użytkownik wystawiła dla (...) Sp. z o.o. notę obciążeniową nr (...) z dnia 28 listopada 2018 roku na kwotę 8.010,72 zł z tytułu nieuprawnionych transakcji kartami (...) i S.. Tę kwotę pozwana zapłaciła na rzecz pracodawcy użytkowania, tak więc z powodu działania powoda powstała realna szkoda w mieniu pracodawcy. Pierwsza przyczyna okazała się w całości prawdziwa i uzasadniała rozwiązanie umowy o pracę powodowi bez wypowiedzenia.
Odnośnie kwestii uszkodzenia zamka, to strona pozwana wykazała jedynie, że taki zamek był uszkodzony. Jednakże nie zostało wykazane, że powód miał z tym związek, czy wiedzę na ten temat i nie zgłosił tego celowo pozwanej. Nie może to stanowić podstawy do rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 k.p.
Rzeczywistą przyczyną jest natomiast odmowa wykonania polecenia pracodawcy związanego z nakazaniem powodowi złożenia zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa związanego z nieuprawnionym użyciem kart, powód tego nie wykonał. Powód po tym jak 26 stycznia 2018 roku zdał samochód na bazie w G. opuścił Polskę, nie pojawił się 29 stycznia 2018 roku o 8.00 na spotkaniu z G. W. i nie udał się z nim na Komendę Policji aby złożyć zawiadomienie i złożyć zeznania jako świadek. Nie zostało jednak wykazane w jaki sposób niezłożenie zeznań i niestawienie się celem złożenia zawiadomienia miał wpływ na powstanie szkody w mieniu pracodawcy. Dochodzenie, które zostało przeprowadzone przez Policję zostało umorzone z powodu niewykrycia sprawcy, a jak ustalono powód w ogóle nie miał świadomości, że ktokolwiek kopiował karty i potem z nich korzystał. Brak współpracy w złożeniu zawiadomienia i złożeniu ewentualnych zeznań należy uznać za zwykłe naruszenie obowiązku pracowniczego wykonania polecenia, ale nie może być zakwalifikowane jako ciężkie naruszenie obowiązku.
Mając na względzie fakt, że pierwsza przyczyna była w całości uzasadniająca rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia należy uznać, że rozwiązanie umowy w tym trybie było zgodne z prawem, a powództwo o odszkodowanie podlegało oddaleniu w całości.
2. Powództwo wzajemne dotyczące zasądzenia kwoty 8.010,72 zł tytułem odszkodowania za szkodę powstałą w mieniu pracodawcy było zasadne w całości.
Ogólne zasady odpowiedzialności pracownika za szkodę pracodawcy określone są w art. 114-122 k.p. Zgodnie z normą wynikającą z przepisu art. 114 k.p. pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w przepisach art. 115 – 122 k.p. Pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda (art. 115 k.p.). Zakres tej odpowiedzialności jest ograniczony do kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody (art. 119 k.p.), chyba że pracownik wyrządził szkodę umyślnie – wówczas odpowiada do pełnej wysokości rzeczywistej straty pracodawcy (art. 122 k.p). Z kolei norma art. 116 k.p. nakazuje pracodawcy wykazać okoliczności uzasadniające odpowiedzialność pracownika oraz wysokość powstałej szkody. Na pracodawcy spoczywa więc ciężar dowodowy wykazania: 1) szkody i jej wysokości, 2) zawinionego działania lub zaniechania pracownika, 3) wynikającego z niewykonania albo wadliwego wykonywania obowiązków pracowniczych, 4) związku przyczynowego pomiędzy szkodą a wskazanym działaniem lub zaniechaniem.
W tej sprawie zastosowanie ma art. 120 § 1 k.p., który stanowi, że w razie wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej, zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca. Osobą trzecią jest każdy podmiot prawa niebędący pracownikiem wyrządzającym szkodę ani jego pracodawcą. Pracownik wyrządza szkodę „przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych” wówczas, gdy zachodzi związek funkcjonalny między jego zachowaniem wyrządzającym szkodę a ciążącymi na nim obowiązkami pracowniczymi. Pracodawca nie jest podmiotem wyłącznie odpowiedzialnym za wyrządzoną szkodę, jeżeli wykonywanie obowiązków pracowniczych było jedynie okazją (sposobnością) do wyrządzenia szkody. Zachodzi to zwłaszcza w razie winy umyślnej pracownika.
Powód był pracownikiem tymczasowym, więc do niego ma zastosowanie art. 114 § 1 k.p. w zw. z art. 120 § 1 k.p. w zw. z art. 19 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (u.z.p.t). Przpeis ten ostatni stanowi, że agencja pracy tymczasowej jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej pracodawcy użytkownikowi przez pracownika tymczasowego przy wykonywaniu pracy tymczasowej - na zasadach i w granicach obowiązujących pracownika zgodnie z przepisami o odpowiedzialności materialnej pracowników. Agencja pracy tymczasowej ma prawo dochodzenia od pracownika tymczasowego zwrotu równowartości odszkodowania, które zostało wypłacone pracodawcy użytkownikowi. Z art. 19 ust. 1 u.z.p.t. wynika, że za szkody wyrządzone pracodawcy użytkownikowi przez pracownika tymczasowego przy wykonywaniu (zob. wyżej uw. 3) pracy tymczasowej pracodawca tego pracownika (agencja) ponosi odpowiedzialność na zasadach i w zakresie przewidzianych w art. 114 i n. k.p. W szczególności oznacza to, że podstawą tej odpowiedzialności jest indywidualnie rozumiana wina pracownika, udowodniona przez pracodawcę użytkownika (art. 116 k.p.), z wyjątkiem odpowiedzialności za mienie powierzone (art. 124 k.p.). Jeżeli pracodawca naprawił szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, może dochodzić od pracownika – na zasadach określonych w Kodeksie pracy – zwrotu wypłaconego tej osobie odszkodowania. Trzeba przy tym zastrzec, że z uwagi na inne ujęcie winy w prawie pracy i prawie cywilnym nie zawsze wyrządzające szkodę zachowanie pracownika, powodujące odpowiedzialność pracodawcy wobec osoby trzeciej, może być uznane za zawinione w rozumieniu Kodeksu pracy.
Sąd ustalił, że powodowi powierzono mienie (...) Sp. z o.o. jako pracodawcy użytkownika karty flotowe (...) i S.. Powód o czym już była mowa wyżej miał w obowiązku dokładać takiej staranności, żeby nie doszło do ich nieautoryzowanego użycia przez nieuprawnione osoby. Zgodnie z tym co ustalono w czasie kiedy powód był w posiadaniu kart (...) i S. doszło do ich skopiowania i skorzystania z nich przez nieustalone osoby co spowodowało szkodę w przeliczeniu na polskie złote 8.010,72. Szkoda ta powstała w mieniu pracodawcy użytkownika czyli (...) Sp. z o.o. Nieprawidłowe przechowywanie przez powoda powierzonego mu mienia umożliwiło osobie trzeciej skopiowanie kart paliwowych i skorzystanie z nich w sposób nieuprawniony. To z powodu niedopilnowania przez powoda kart paliwowych, przechowywanie ich z (...)ami doszło do zatankowania na dwóch stacjach paliw określonych ilości paliwa. Istnieje więc adekwatny związek przyczynowy między zachowaniem powoda (niedołożeniem należytej staranności w pilnowaniu mienia), a powstałą szkodą. Szkodą w tym przypadku jest to, że pracodawca powoda jako pracodawca tymczasowy naprawił szkodę powstałą w majątku (...) Sp. z o.o. płacąc notę obciążeniową wystawioną przez (...) Sp. z o.o. na kwotę 8.010,72 zł. Powód miał prawidłową możliwość strzeżenia powierzonych mu kart i (...)ów do nich aby nie doszło do ich skopiowania, znał swoje obowiązki podczas wykonywania przewozów co potwierdził oświadczeniem w aktach osobnych, które jest podpisane przez niego. Powód dopuścił się zawinionego naruszenia obowiązków pracowniczych mimo świadomości konieczności pilnowania kart paliwowych i (...)ów do nich.
Odnośnie kwestii tego, że pozwana spółka i (...) Sp. z o.o. mogły dochodzić do operatorów kart (...) i S. zwrotu transakcji nieautoryzowanej (...) Sp. z o.o., mieli zawarte umowy i ogólne warunku handlowe zgodnie z którymi za niezgodne z umową użytkowanie kart odpowiedzialność ponosi (...) Sp. z o.o. chyba, że spółka i ww. uprawniony użytkownik (powód) podjęli wszelkie możliwe działania w celu zapobieżenia niezgodnego z umową użytkowania karty bądź jej nadużyciom, nie ponosi odpowiedzialności za nieprzechowanie kart z zachowaniem należytej staranności oraz obowiązek zapłacenia wszystkich należności powstałych na skutek użytkowania kart w sposób niezgodny z umową obciąża (...) Sp. z o.o. Ustalono, że to z powodu niewłaściwego przechowywania kart paliwowych i braku stosowanego nadzoru ze strony powoda doszło do powstania szkody. Brak jest więc podstaw do uznania, że to (...) czy S. mogły zwrócić płatnikowi kwotę nieautoryzowanej transakcji.
Reasumując Sąd stwierdził, ze powód nieprawidłowo rozliczył się z powierzonego mu mienia w postaci kart flotowych, albowiem dopuścił się naruszenia obowiązku pracowniczego polegającego na braku nadzoru nad kartami flotowymi i powstania szkody w majątku (...) Sp. z o.o. Następnie pozwana została obciążana przez (...) Sp. z o.o. za powstałą szkodę na podstawie art. 19 ust. 1 i 2 u.z.p.t i pokryła szkodę powstałą w wyniku działania powoda. Ma prawo więc dochodzić od powoda stosownego odszkodowania z powodu powstałej w wyniku jego działania szkody na podstawie art. 124 § 1 k.p. W odniesieniu do kwoty dochodzonego odszkodowania zgodnie z zaświadczeniem o wynagrodzeniu powoda wynosiło ono 3.146,54 zł, co za tym idzie wartość dochodzonego odszkodowania nie przekracza trzymiesięcznego wynagrodzenia powoda. W kwestii odsetek ustawowych za opóźnienie Sąd miał na względzie, że powód został wezwany do zapłaty jednak nie wykonał wezwania i roszczenie stało się wymagalne z dniem 3 kwietnia 2018 roku.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. Uznając, że powód (pozwany wzajemny) przegrał w zakresie pozwu głównego i pozwu wzajemnego. Na koszty procesu strony pozwanej składa się kwota 402 zł opłaty od pozwu wzajemnego oraz kwota 1530 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego na którą składają się kwoty 180 zł za roszczenie o odszkodowania (§ 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych) oraz 1350 zł za roszczenie o odszkodowania (§ 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych).
W pozostałym zakresie Sąd odstąpił od obciążania powoda O. S. kosztami sądowymi, albowiem powód był zwolniony od kosztów sądowych z mocy ustawy i nie było podstaw do obciążania go tymi kosztami, tj. nie zachodził wypadek szczególnie uzasadniony.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Joanna Napiórkowska-Kasa
Data wytworzenia informacji: