VI P 206/16 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z 2017-03-13
Sygn. akt VI P 206/16
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 13 marca 2017 roku.
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
PrzewodniczącySSR Przemysław Chrzanowski
Protokolant Patrycja Wielgus
po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2017 roku w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa A. P.
przeciwko M. P.
o zapłatę
oddala powództwo.
Sygn. akt VI P 206/16
UZASADNIENIE
A. P. wniósł o zasądzenie od byłego pracownika M. P. kwoty 9.092,68 zł wraz z odsetkami od dnia wytoczenia powództwa tytułem zapłaty za wydatki, koszty i szkodę poniesioną przez powoda na skutek działalności pozwanego.
M. P. wniósł o oddalenie powództwa.
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
M. P. był zatrudniony przez A. P. na podstawie umowy o pracę na okres próbny w okresie od 29 sierpnia 2015 roku do 30 września 2015 roku na stanowisku kierowcy - mechanika. W umowie o pracę jako miejsce wykonywania pracy został wskazany obszar Unii Europejskiej.
W dniu 21 września 2015 roku powód wystawił świadectwo pracy ze wskazaniem, że stosunek pracy ustał po 22 dniach, w dniu 20 września 2015 roku w wyniku rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika na podstawie art. 52 § 1 pkt. 1 KP.
Zgodnie z umową o pracę, wynagrodzenie powoda miało wynosić 1.750 zł brutto.
(dowód: umowa o pracę, świadectwo pracy)
W dniu 10 września 2015 roku na polecenie powoda, pozwany pojechał do miejscowości B. w H.. Pracodawca w żaden sposób nie wyznaczył trasy, którą pracownik miał się poruszać. Pracodawca nie powierzył powodowi samochodu z wyposażeniem na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego.
(dowód: k. 12, zeznania pozwanego, zeznania J. P., postanowienie o umorzeniu dochodzenia z akt 5 Ds-816/15)
W dniu 14 września 2015 roku kierowca spóźnił się na rozładunek o 40 minut. Pracodawca wysłał SMS o treści: „JESLI PANI SYN NIE RUSZY NATYCHMIAST NA ROZLADUNEK WZYWAM CARABINIEROW I WYSYLAM DRUGIEGO KIEROWCE”. Pracodawca zablokował kartę debetową, którą wcześniej przekazał pracownikowi na koszty związane z podróżą, paliwem, wyżywieniem, parkingami i prysznicem, a także rozmowy telefoniczne. Z uwagi na brak środków, pozwany kontaktował się z rodziną w sprawie pomocy.
(dowód: k. 118, zeznania pozwanego, zeznania J. P., k. 103-105, k. 127 – płyta CD, k. 154 - stenogram)
Pracodawca uznał, że pracownik urządził sobie zagraniczną wycieczkę. Już w dniu 17 września 2015 roku powód kupił bilet lotniczy do B. za kwotę 488 zł i w dniu następnym upoważnił M. T. do zgłoszenia na posterunku policji w H. kradzieży przedmiotowego samochodu dostawczego. W dniu 20 września 2015 roku M. T. bezproblemowo odebrał samochód pozwanemu i wrócił do Polski.
(dowód: k. 35-40, zeznania pozwanego, zeznania J. P., zeznania M. T.)
Powód określił swoje koszty związane z trasą pozwanego i ściągnięciem przedmiotowego auta z B. na kwotę 10.079,84 zł, następnie na kwotę 11.954,59 zł i ostatecznie na kwotę 9.092,68 zł.
(dowód: k. 46, k. 56-65, k. 1)
Z kolei pozwany pismem z dnia 23 września 2015 roku rozwiązał umowę o pracę na podstawie art. 55 Kodeksu pracy.
(dowód: k. 125)
W sprawie roszczeń pracowniczych związanych ze stosunkiem pracy toczy się postępowanie z powództwa M. P. o sygn. akt VI P 114/16.
Powyższy stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie zeznań świadków J. P. i M. T. oraz M. P., a także na podstawie dokumentów złożonych do akt przedmiotowej sprawy, z wyjątkami niżej wymienionymi, oraz oświadczeń stron co do okoliczności bezspornych.
Zeznania przesłuchanych w sprawie świadków J. P. i M. T. oraz pozwanego Sąd ocenił jako wiarygodne, dając im wiarę, ponieważ były spójne, a ich wiarygodność, w świetle pozostałego zgromadzonego materiału dowodowego, nie budziła wątpliwości. W zasadniczej części złożone zeznania znalazły potwierdzenie w dowodach z dokumentów, w tym w treści postanowienia Prokuratury Rejonowej w W. o umorzeniu dochodzenia z akt 5 Ds-816/15.
Sąd nie czynił ustaleń na podstawie części zeznań świadka M. T. odnośnie braków w wyposażeniu samochodu (k. 172v). W tym zakresie zeznania świadka nie były stanowcze i opierały się na spekulacjach; tym bardziej, że świadek ten nie był przy przekazaniu samochodu pozwanemu i nie miał wiedzy o stanie samochodu i jego wyposażeniu na ten dzień.
Sąd pominął dowód z wnioskowanej przez stronę powodową opinii biegłego sądowego do spraw wyceny ruchomości, albowiem strona powodowa nie uiściła zaliczki, pomimo prawidłowego wezwania do uiszczenia zaliczki na poczet dowodu z opinii biegłego sądowego w kwocie 1800 zł - w terminie 7 dni, pod rygorem skutków procesowych.
W ocenie Sądu niewiarygodne są wydruki z kart 13-29. Sąd nie ma wiadomości specjalnych, a zgodnie z art. 278 § 1 k.p.c. w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii. To na stronie powodowej, reprezentowanej przez adwokata, zgodnie z art. 6 KC w zw. z art. 300 KP spoczywał ciężar udowodnienia powoływanych okoliczności. Zgodnie z wszelkimi regułami procesowymi ciężar udowodnienia twierdzeń o wskazanym przez powoda spalaniu samochodu oraz o przejechanej przez pracownika trasie spoczywał na powodzie. W toku postępowania jednak nie był on w stanie udowodnić swych twierdzeń, nie wnosił o dopuszczenie dowodu z opinii celem ustalenia wysokości zużycia paliwa i pokonanej przez samochód trasy. Należy wskazać, że w/w wydruki są nieczytelne i zostały podważone przez pracownika (k. 84). Dodatkowo też należy podnieść okoliczność, że pozwany, jako niedoświadczony pracownik (pierwsza taka praca, pierwsza trasa zagraniczna samochodem ciężarowym, k. 85), był bez uprzedniego przeszkolenia oraz nie miał wyznaczonej konkretnej trasy podróży. Pracodawca wprost stwierdził, że dopiero po sprawdzeniu się pozwanego przez 4 tygodnie, pracuje dalej i dostanie inne warunki zatrudnienia (k. 176).
Odnośnie karty 30 należy podnieść, że jest to jedynie kserokopia, zaś pozwany skutecznie ją zakwestionował. Z wiarygodnych zeznań pozwanego wynika, że na polecenie zakładu pracy w pośpiechu podpisał kolejne pisma, bez ich czytania, zaś powód żadnego spisu z natury nie dokonał. Potwierdzeniem tych okoliczności jest postępowanie karne, które wykazało, że kierując się doświadczeniem życiowym nie można również wykluczyć, iż do podpisania dokumentów przez podejrzanego doszło w pośpiechu i bez sprawdzenia faktycznego wyposażenia auta (k. 157v akt karnych). Na pośpiech związany ze spedycją wprost również wskazał w swoich zeznaniach pracodawca (k. 176v). Należy też podnieść, że kopia z karty 30 jest częściowo nieczytelna oraz, dodatkowo, pracodawca nigdy nie dokonał w obecności pozwanego jakiegokolwiek spisu z natury przy zdaniu sprzętu. Prokuratura podkreśliła, że wiarygodność zeznań A. P. budzi wątpliwości (k. 157v akt karnych). Raz zeznawał w postępowaniu karnym, że osobiście sprawdzał, czy wszystkie rzeczy znajdują się w aucie, natomiast podczas kolejnego przesłuchania, pytany o umiejscowienie w aucie poszczególnych rzeczy, nie potrafił tego określić. Zeznał wtedy, że to jego kierowca J. S. przekazywał przedmiotowe auto. W niniejszym postępowaniu strona powodowa reprezentowana przez pełnomocnika nie wnosiła o przesłuchanie J. S..
Także kolejne kserokopie z kart 31-34 są częściowo nieczytelne, nie zostały przetłumaczone i są opatrzone dopiskami. Nie zostało również w oparciu o art. 6 KC w zw. z art. 300 KP udowodnione, że to pozwany spowodował te koszty (k. 84).
Odnośnie faktur za rozmowy telefoniczne z kart 41-45 to nie wynika z nich, które koszty są spowodowane przez pozwanego. Nadto, w ocenie Sądu, pracodawca winien zaopatrzyć kierowcę w odpowiednie urządzenie służące do komunikacji przez wiele dni za granicą. Tym bardziej, że z wiarygodnych zeznań pozwanego wynika, że rozmowy służyły do uzyskania kontaktu celem prawidłowego wykonania zadania.
Również strona powodowa nie wykazała, które (i jakim działaniem pozwanego) wydatki dochodzi w niniejszym postępowaniu (historia rachunku z kart 47-54). Niezależnie od tego w ocenie Sądu skoro pracodawca wysyła niedoświadczonego pracownika kilka tysięcy kilometrów od Polski i przekazuje mu kartę debetową, to czyni to z uwagi na konieczność ponoszenia przez kierowcę wydatków związanych z podróżą służbową.
W świetle powyższych okoliczności oraz w/w zeznań świadków i pozostałego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego - nie okazały się wiarygodne zeznania powoda w zakresie dotyczącym zasadności zgłoszonego powództwa, w tym w zakresie rzekomego prawidłowego powierzenia mienia i poniesienia kosztów.
Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Na dochodzoną w niniejszym postępowaniu kwotę 9.092,68 zł składają się: kwoty związane z brakami w wyposażeniu auta, wymienione na karcie 4, kwoty związane z kosztami pozwanego, wymienione na kartach 4, 5 i 6 oraz kwoty pobrane przez pozwanego z konta, na które nie wziął paragonów, wymienione na karcie 6.
Zgodnie z treścią art. 124 § 1 pkt 1 k.p. pracownik, któremu powierzono z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się pieniądze, papiery wartościowe lub kosztowności odpowiada w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu. Natomiast § 3 wskazuje, że od odpowiedzialności pracownik może się uwolnić, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.
Koniecznymi przesłankami odpowiedzialności pracownika jest prawidłowe powierzenie mienia w warunkach umożliwiających jego strzeżenie oraz nie rozliczenie się przez niego z tego mienia. Ciężar dowodu obciąża w tym zakresie pracodawcę. Natomiast pracownik, chcąc uwolnić się od odpowiedzialności, musi wykazać, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych.
W pierwszej kolejności Sąd zbadał, czy zostały spełnione przesłanki leżące po stronie pracodawcy.
Powierzenie mienia polega na jego wydaniu przez pracodawcę pracownikowi w sytuacji umożliwiającej jego zwrot lub wyliczenie się (por. F. Małysz, Odpowiedzialność materialna za szkody w mieniu powierzonym, PiZS 1999, nr 7 – 8, s. 28 - 29). Prawidłowe powierzenie mienia następuje z chwilą objęcia go przez pracownika w posiadanie, w warunkach umożliwiających nad nim pieczę.
W niniejszej sprawie Sąd ustalił, że w dniu 10 września 2015 roku na polecenie powoda, pozwany pojechał do miejscowości B. w H.. Pracodawca w żaden sposób nie wyznaczył trasy, którą pracownik miał się poruszać. Pracodawca nie powierzył powodowi samochodu z wyposażeniem na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego. Odnośnie karty 30 należy podnieść, że jest to jedynie kserokopia, zaś pozwany skutecznie ją zakwestionował. Z wiarygodnych zeznań pozwanego wynika, że na polecenie zakładu pracy w pośpiechu podpisał kolejne pisma, bez ich czytania, zaś powód żadnego spisu z natury nie dokonał. Potwierdzeniem tych okoliczności jest postępowanie karne, które wykazało, że kierując się doświadczeniem życiowym nie można również wykluczyć, iż do podpisania dokumentów przez podejrzanego doszło w pośpiechu i bez sprawdzenia faktycznego wyposażenia auta (k. 157v akt karnych). Na pośpiech związany ze spedycją wprost również wskazał w swoich zeznaniach pracodawca (k. 176v). Należy też podnieść, że kopia z karty 30 jest częściowo nieczytelna oraz, dodatkowo, pracodawca nigdy nie dokonał w obecności powoda jakiegokolwiek spisu z natury przy zdaniu sprzętu. Prokuratura podkreśliła, że wiarygodność zeznań A. P. budzi wątpliwości (k. 157v akt karnych). Raz zeznawał w postępowaniu karnym, że osobiście sprawdzał, czy wszystkie rzeczy znajdują się w aucie, natomiast podczas kolejnego przesłuchania, pytany o umiejscowienie w aucie poszczególnych rzeczy, nie potrafił tego określić. Zeznał wtedy, że to jego kierowca J. S. przekazywał przedmiotowe auto. W niniejszym postępowaniu strona powodowa reprezentowana przez pełnomocnika nie wnosiła o przesłuchanie J. S..
Reasumując powyższe rozważania strona powodowa nie wykazała, że mienie w postaci auta z wyposażeniem zostało pozwanemu powierzone w sposób prawidłowy w warunkach umożliwiających jego strzeżenie.
Ponadto zgodnie z art. 122 kp jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości.
Pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda (art. 115 kp). Z treści art. 116 kp wynika, że pracodawca jest obowiązany wykazać okoliczności uzasadniające odpowiedzialność pracownika oraz wysokość powstałej szkody.
Umyślne wyrządzenie szkody zachodzi wówczas, gdy pracownik objął następstwa swojego czynu zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym. Zamiar pracownika - dla zastosowania tego przepisu - musi obejmować nie tylko umyślne naruszenie obowiązków, ale także powstanie szkody. Zamiar bezpośredni zachodzi wtedy, gdy pracownik chce wyrządzić szkodę, a ewentualny, gdy przewiduje możliwość jej powstania i godzi się na to.
Norma zawarta w przepisie art. 116 kp stanowi jednoznacznie: pracodawca musi udowodnić wszystkie cztery przesłanki odpowiedzialności pracownika. To na pracodawcy dochodzącym odszkodowania spoczywa ciężar dowodu bezprawności zachowania pracownika, jego winy, poniesionej straty (szkody) oraz normalnego związku przyczynowego między zachowaniem pracownika a stratą (szkodą). Nieudowodnienie choćby jednej z tych przesłanek odpowiedzialności przekreśla roszczenie pracodawcy (pkt II wytycznych Sądu Najwyższego z dnia 29 grudnia 1975 roku, uchwała całej Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego, V PZP 13/75, OSNC 1976/2/19).
W ocenie Sądu materiał dowodowy zebrany w niniejszej sprawie w żaden sposób nie wskazuje na zasadność rzekomych kwot związanych z brakami w wyposażeniu auta (wymienione na karcie 4), kwot związanych z kosztami pozwanego (wymienione na kartach 4, 5 i 6) oraz kwot pobranych przez pozwanego z konta, na które nie wziął paragonów (wymienione na karcie 6).
W ocenie Sądu niewiarygodne są wydruki z kart 13-29. Sąd nie ma wiadomości specjalnych, a zgodnie z art. 278 § 1 k.p.c. w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii. To na stronie powodowej, reprezentowanej przez adwokata, zgodnie z art. 6 KC w zw. z art. 300 KP spoczywał ciężar udowodnienia powoływanych okoliczności. Zgodnie z wszelkimi regułami procesowymi ciężar udowodnienia twierdzeń o wskazanym przez powoda spalaniu samochodu oraz o przejechanej przez pracownika trasie spoczywał na powodzie. W toku postępowania jednak nie był on w stanie udowodnić swych twierdzeń, nie wnosił o dopuszczenie dowodu z opinii celem ustalenia wysokości zużycia paliwa i pokonanej przez samochód trasy. Należy wskazać, że w/w wydruki są nieczytelne i zostały podważone przez pracownika (k. 84). Dodatkowo też należy podnieść okoliczność, że pozwany, jako niedoświadczony pracownik (pierwsza taka praca, pierwsza trasa zagraniczna samochodem ciężarowym, k. 85), był bez uprzedniego przeszkolenia oraz nie miał wyznaczonej konkretnej trasy podróży. Pracodawca wprost stwierdził, że dopiero po sprawdzeniu się pozwanego przez 4 tygodnie, pracuje dalej i dostanie inne warunki zatrudnienia (k. 176).
Odnośnie karty 30 należy podnieść, że jest to jedynie kserokopia, zaś pozwany skutecznie ją zakwestionował. Z wiarygodnych zeznań pozwanego wynika, że na polecenie zakładu pracy w pośpiechu podpisał kolejne pisma, bez ich czytania, zaś powód żadnego spisu z natury nie dokonał. Potwierdzeniem tych okoliczności jest postępowanie karne, które wykazało, że kierując się doświadczeniem życiowym nie można również wykluczyć, iż do podpisania dokumentów przez podejrzanego doszło w pośpiechu i bez sprawdzenia faktycznego wyposażenia auta (k. 157v akt karnych). Na pośpiech związany ze spedycją wprost również wskazał w swoich zeznaniach pracodawca (k. 176v). Należy też podnieść, że kopia z karty 30 jest częściowo nieczytelna oraz, dodatkowo, pracodawca nigdy nie dokonał w obecności powoda jakiegokolwiek spisu z natury przy zdaniu sprzętu. Prokuratura podkreśliła, że wiarygodność zeznań A. P. budzi wątpliwości (k. 157v akt karnych). Raz zeznawał w postępowaniu karnym, że osobiście sprawdzał, czy wszystkie rzeczy znajdują się w aucie, natomiast podczas kolejnego przesłuchania, pytany o umiejscowienie w aucie poszczególnych rzeczy, nie potrafił tego określić. Zeznał wtedy, że to jego kierowca J. S. przekazywał przedmiotowe auto.
Także kolejne kserokopie z kart 31-34 są częściowo nieczytelne, nie zostały przetłumaczone i są opatrzone dopiskami. Nie zostało również w oparciu o art. 6 KC w zw. z art. 300 KP udowodnione, że to pozwany spowodował te koszty (k. 84).
Odnośnie faktur za rozmowy telefoniczne z kart 41-45 to nie wynika z nich, które koszty są spowodowane przez pozwanego. Nadto, w ocenie Sądu, pracodawca winien zaopatrzyć kierowcę w odpowiednie urządzenie służące do komunikacji przez wiele dni za granicą. Tym bardziej, że z wiarygodnych zeznań pozwanego wynika, że rozmowy służyły do uzyskania kontaktu celem prawidłowego wykonania zadania.
Również strona powodowa nie wykazała, które (i jakim działaniem pozwanego) wydatki dochodzi w niniejszym postępowaniu (historia rachunku z kart 47-54). Niezależnie od tego w ocenie Sądu skoro pracodawca wysyła niedoświadczonego pracownika kilka tysięcy kilometrów od granicy Polski i przekazuje mu kartę debetową, to czyni to z uwagi na konieczność ponoszenia przez kierowcę wydatków związanych z podróżą służbową.
Z akt sprawy 5 Ds-816/15 nadesłanych przez Prokuraturę Rejonową w W. wynika, że postanowieniem z dnia 24 marca 2016 roku dochodzenie w sprawie przeciwko M. P. podejrzanemu o to, że w nieustalonym dniu w okresie od 29 sierpnia 2015 roku do 20 września 2015 roku w nieustalonym miejscu przywłaszczył powierzone mu mienie w postaci rejestratora jazy m-ki P., 8 sztuk narożników, skrzynki narzędziowej z zawartością kluczy i śrubokrętów, kuchenki gazowej, łańcuchów śniegowych i 5 sztuk napinaczy o łącznej wartości 900 zł oraz paragonów i faktury VAT na szkodę A. P. - na podstawie art. 17 § 1 pkt 1 kpk - wobec braku danych dostatecznie uzasadniających popełnienie czynu, zostało prawomocnie umorzone.
Zgodnie z art. 11 kpc ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Jednakże osoba, która nie była oskarżona, może powoływać się w postępowaniu cywilnym na wszelkie okoliczności wyłączające lub ograniczające jej odpowiedzialność cywilną.
A contrario sąd cywilny nie jest związany ustaleniami prawomocnego postanowienia o umorzeniu postępowania. Nie oznacza to jednakże zakazu brania pod uwagę ustaleń poczynionych w postępowaniu karnym. Z ustaleń tych wynika natomiast jednoznacznie, że brak jest danych dostatecznie uzasadniających popełnienie czynu i postępowanie to zostało prawomocnie umorzone. Również pozwany nie został wskazany jako sprawca przywłaszczenia mienia. Co więcej, w tym postępowaniu karnym oparto się w zasadzie na tych samych dowodach, jakie zostały przeprowadzone w niniejszym postępowaniu.
Postępowanie karne wykazało, że kierując się doświadczeniem życiowym nie można również wykluczyć, iż do podpisania dokumentów przez podejrzanego doszło w pośpiechu i bez sprawdzenia faktycznego wyposażenia auta (k. 157v akt karnych). Na taki pośpiech związany ze spedycją wprost również wskazał w swoich zeznaniach pracodawca (k. 176v). Prokuratura podkreśliła, że wiarygodność zeznań A. P. budzi wątpliwości (k. 157v akt karnych). Raz zeznawał w postępowaniu karnym, że osobiście sprawdzał, czy wszystkie rzeczy znajdują się w aucie, natomiast podczas kolejnego przesłuchania, pytany o umiejscowienie w aucie poszczególnych rzeczy, nie potrafił tego określić. Zeznał wtedy, że to jego kierowca J. S. przekazywał przedmiotowe auto.
Powyższe prowadzi do wniosku, że strona powodowa zgodnie z art. 6 KC w zw. z art. 300 KP nie udowodniła wszystkich przesłanek odpowiedzialności pracownika, w tym bezprawności jego zachowania, winy, poniesionej szkody oraz normalnego związku przyczynowego między zachowaniem pracownika a szkodą. Biorąc to pod uwagę, wobec braku udowodnienia okoliczności uzasadniających odpowiedzialność pozwanego pracownika, na podstawie ww. przepisów Sąd oddalił powództwo.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie
Data wytworzenia informacji: