VI U 1/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z 2024-10-10
Sygn. akt VI U 1/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 października 2024 roku
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Joanna Napiórkowska-Kasa
po rozpoznaniu w dniu 10 października 2024 roku w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy J. S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.
z udziałem zainteresowanej M. L. (1)
w związku z odwołaniem J. S. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 01 września 2020 roku nr: (...)
o zasiłek macierzyński
1. zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 01 września 2020 roku nr: (...) w ten sposób, że przyznaje odwołującej J. S. prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 26 czerwca 2020 roku do 24 czerwca 2021 roku;
2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. na rzecz odwołującej J. S. kwotę 300,00 zł (słownie: trzysta złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sygn. akt VI U 1/23
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 14 maja 2020 r. znak: 450000/CW/766950/ZAS/2020 Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. odmówił J. S. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 3 lutego 2020 r. do 15 kwietnia 2020 r. W uzasadnieniu podał, że na mocy decyzji (...) z dnia 7 maja 2020 r. nie podlegała ona obowiązkowo jako pracownik u płatnika składek M. L. (1) ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od 23 września 2019 r., w związku z czym nie ma prawa do zasiłku chorobowego za wskazany w decyzji okres.
(decyzja ZUS z dnia 14 maja 2020 r. – a.r.)
Decyzją z dnia 4 czerwca 2020 r. znak: (...)/ (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. odmówił J. S. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 16 kwietnia 2020 r. do 4 maja 2020 r. W uzasadnieniu podał, że na mocy decyzji (...) z dnia 7 maja 2020 r. nie podlegała ona obowiązkowo jako pracownik u płatnika składek M. L. (1) ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od 23 września 2019 r., w związku z czym nie ma prawa do zasiłku chorobowego za wskazany w decyzji okres.
(decyzja ZUS z dnia 4 czerwca 2020 r. – a.r.)
Decyzją z dnia 1 września 2020 r. znak: 45000/603/MW-49164/2020/ZAS Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. odmówił J. S. prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres od 26 czerwca 2020 r. do 24 czerwca 2021 r. W uzasadnieniu podał, że na mocy decyzji (...) z dnia 7 maja 2020 r. nie podlegała ona obowiązkowo jako pracownik u płatnika składek M. L. (1) ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od 23 września 2019 r., w związku z czym nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego za wskazany w decyzji okres.
(decyzja ZUS z dnia 1 września 2020 r. – a.r.)
Od powyższych decyzji J. S. złożyła odwołania, zaskarżając je w całości. Odwołująca wskazała, iż zaskarżone decyzje została wydane na podstawie innej, wadliwej decyzji organu rentowego z dnia 7 maja 2020 r. nr (...), mocą której ZUS stwierdził, iż J. S. nie podlega jako pracownik u płatnika składek M. L. (1) obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu. W związku z powyższym odwołująca wniosła o zawieszenie postępowania w niniejszej sprawie do czasu rozpatrzenia przez Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie złożonych przez nią odwołań od decyzji organu oraz o zmianę zaskarżonych decyzji poprzez ustalenie, że ma prawo do zasiłku chorobowego za okres od 3 lutego 2020 r. do 4 maja 2020 r. oraz prawo do zasiłku macierzyńskiego od dnia 26 czerwca 2020 r. do 24 czerwca 2021 r.
(odwołanie od decyzji ZUS z dnia 14 maja 2020 r.: k. 1v; odwołanie od decyzji ZUS z dnia 4 czerwca 2020 r. – k. 1 akt sprawy połączonej VI U 293/0; odwołanie od decyzji ZUS z dnia 1 września 2020 r.: k. 1 akt sprawy połączonej VI U 15/21, )
W odpowiedziach na odwołania ZUS wnosił o zawieszenie postępowania w sprawie do czasu prawomocnego zakończenia sprawy z odwołania od decyzji z dnia 7 maja 2020 r. toczącej się przed Sądem Okręgowym Warszawa – Praga oraz o oddalenie odwołań, posługując się argumentacją zawartą w zaskarżonych decyzjach.
(odpowiedź na odwołanie od decyzji z dnia 14 maja 2020 r.: k. 4-5; odpowiedź na odwołanie od decyzji z dnia 4 czerwca 2020 r.: k. 10-11 akt sprawy połączonej VI U 293/20; odpowiedź na odwołanie od decyzji z dnia 1 września 2020 r.: k. 7-8 akt sprawy połączonej VI U 15/21)
Postanowieniem z dnia 1 października 2020 r. zawieszono postępowanie w sprawie na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c.
(postanowienie: k. 11)
Postanowieniem z dnia 24 lutego 2021 r. Sąd połączył sprawę z odwołania od decyzji ZUS z dnia 14 maja 2020 r. i 4 czerwca 2020 r. ze sprawą z odwołania od decyzji ZUS z dnia 1 września 2020 r. celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia i dalej prowadzić je pod wspólną sygnaturą.
(postanowienie: k. 21)
Postanowieniem z dnia 24 lutego 2021 r. zawieszono postępowanie w sprawie w związku z odwołaniem od decyzji ZUS z dnia 1 września 2020 r. na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c.
(postanowienie: k. 22)
Postanowieniem z dnia 27 maja 2022 r. podjęto zawieszone postępowanie w sprawie oraz zawiadomiono zainteresowanego M. L. (2) o toczącym się postępowaniu.
(postanowienie: k. 39)
Decyzją z dnia 25 marca 2022 r. nr. (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. uchylił decyzję z dnia 14 maja 2020 r. znak: 450000/603/CW766950 oraz decyzję z dnia 4 czerwca 2020 r. znak: (...)/ (...) i przyznał J. S. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 3 lutego 2020 r. do 26 czerwca 2020 r. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż Sąd Okręgowy Warszawa – Praga wyrokiem z dnia 20 stycznia 2022 r. zmienił decyzję ZUS i stwierdził, że J. S. podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako pracownik u płatnika składek M. L. (1) od 23 września 2019 r. do 31 grudnia 2019 r., w związku z czym przysługuje jej prawo do zasiłku chorobowego za okres od 3 lutego 2020 r. do 26 czerwca 2020 r.
(decyzja ZUS z dnia 25 marca 2022 r. – k. 45)
Dnia 15 czerwca 2022 r. tutejszy Sąd wydał wyrok umarzający postępowanie w części w zakresie odwołania J. S. od decyzji ZUS z dnia 14 maja 2020 r. oraz od decyzji ZUS z dnia 4 czerwca 2020 r. oraz oddalający odwołanie w pozostałym zakresie.
(wyrok z dnia 15 czerwca 2022 r. - k. 47)
Od powyższego wyroku J. S. dnia 12 sierpnia złożyła apelację do Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie, zaskarżając wyrok w całości i wnosząc o jego uchylenie oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, ewentualnie o zmianę wyroku w punkcie 2 i ustalenie, że J. S. ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 26 czerwca 2020 r. do dnia 24 czerwca 2021 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 września 2020 r. do dnia zapłaty. Na rozprawie apelacyjnej odwołująca cofnęła apelację co do punktu 1 wyroku tutejszego Sądu.
(apelacja z dnia 12 sierpnia 2022 r. – k. 76–80, protokół z rozprawy odwoławczej z dnia 10 listopada 2022 r. – k. 116 - 117)
Wyrokiem z dnia 10 listopada 2022 r. Sąd Okręgowy Warszawa – Praga uchylił pkt 2 i 3 zaskarżonego wyroku tutejszego Sądu z dnia 15 czerwca 2022 r., zniósł postępowanie od 27 maja 2022 r. i przekazał sprawę w tym zakresie do ponownego rozpoznania tutejszemu Sądowi, pozostawiając mu rozstrzygnięcie o kosztach procesu w instancji odwoławczej. W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy wskazał, iż przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I instancji w pierwszej kolejności powinien podjąć zawieszone postępowanie w sprawie w przedmiocie zasiłku macierzyńskiego, a następnie przeprowadzić w całości postępowanie dowodowe w tym zakresie.
(wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga z dnia 10 listopada 2022 r. – k. 118, uzasadnienie wyroku – k. 123 – 131)
Postanowieniem z dnia 9 stycznia 2023 r. tutejszy Sąd podjął zawieszone postępowanie w przedmiocie odwołania J. S. od decyzji ZUS z dnia 1 września 2020 r. znak (...)- (...) dotyczącej prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres od 26 czerwca 2020 r. do 24 czerwca 2021 r. oraz zawiadomił zainteresowanego M. L. (2) o toczącym się postępowaniu.
(postanowienie: k. 140)
Sąd ustalił, co następuje:
J. S. jako pracownik u płatnika składek M. L. (1) podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od 23 września 2019 r. do 31 grudnia 2019 r.
(wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga z dnia 20 stycznia 2022 r. – k. 147)
Umowa o pracę na czas określony między J. S. z M. L. (1) była zawarta do dnia 31 grudnia 2019 r.
(okoliczność bezsporna)
W dniu 31 grudnia 2019 r. była w trzynastym tygodniu ciąży, upłynął już wówczas trzeci miesiąc ciąży.
(opinia biegłego z zakresu ginekologii M. S. – k. 215 – 216)
Dnia 26 czerwca 2020 r. odbył się poród dziecka.
(karta informacyjna z Oddziału (...) Położniczego M. Szpitala (...) w W. – k. 172)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy oraz opinii biegłego z zakresu ginekologii M. S.. Opinia została sporządzona w sposób rzetelny, spójny, jest pozbawiona luk i stanowi dogłębną analizę okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd uznał jej treść za podstawę swych ustaleń, strony nie kwestionowały jej treści i nie składały dodatkowych wniosków dowodowych.
Sąd zważył, co następuje
Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.
Na podstawie art. 177 § 3 Kodeksu pracy stwierdzić należy, że umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Z art. 30 § 4 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa z dnia 25 czerwca 1999 r. (Dz. U. 2023. 2780 t.j.) wynika zaś, że ubezpieczonej będącej pracownicą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę na czas określony, z którą umowa o pracę na podstawie art. 177 § 3 Kodeksu pracy została przedłużona do dnia porodu - przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego po ustaniu ubezpieczenia.
Kwestia przedłużenia umowy o pracę zawartej na czas określony, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, stanowiła przedmiot zainteresowania i analizy Sądu Najwyższego. Orzecznictwo dotyczące tej problematyki jest spójne i wynika z niego w sposób niepodważalny, iż wskazany w art. 177 § 3 k.p. termin upływu trzeciego miesiąca ciąży oblicza się w równej miary miesiącach księżycowych (28 dni), nie zaś miesiącach kalendarzowych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2002 r., sygn.. II PK 33/02). Następstwem tego jest konieczność ustalenia, że w dniu, w którym umowa o pracę na czas określony miała ulec rozwiązaniu, upłynęły przynajmniej ponad 3 miesiące księżycowe, a zatem 85 dni (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2019 r., sygn. II PK 252/17). Jest to warunek konieczny zaistnienia ochrony wynikającej z art. 177 § 3 k.p.
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż błędnym jest przedstawione w toku postępowania stanowisko organu rentowego, w myśl którego odmowa odwołującej prawa do zasiłku macierzyńskiego była zasadna, gdyż jej umowa o pracę nie została przedłużona na okres ciąży. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika w sposób niepodważalny, iż w dniu 31 grudnia 2019 r., a więc dniu, w którym rozwiązaniu ulec miała umowa o pracę, odwołująca była w 13 tygodniu ciąży, a zatem po upływie trzeciego jej miesiąca. Podkreślił to w swej opinii biegły sądowy w dziedzinie ginekologii M. S., którego opinię sąd przyjął za jedną z podstaw swych ustaleń. W związku z powyższym nie sposób podważyć, iż w dniu 31 grudnia 2019 r. upłynęło ponad 85 dni od dnia poczęcia dziecka odwołującej, co w świetle przywołanego wyżej orzecznictwa Sądu Najwyższego stanowi przesłankę uruchomienia ochrony wynikającej z art. 177 § 3 k.p i przedłużenia umowy o pracę z mocy prawa do dnia porodu bez konieczności dokonywania jakichkolwiek czynności w tym zakresie przez strony stosunku pracy.
Ustalenie zaś, iż umowa o pracę na czas określony ubezpieczonej została przedłużona z mocy prawa do dnia porodu, rodzi skutek w postaci nabycia przez ubezpieczoną prawa do zasiłku macierzyńskiego po ustaniu ubezpieczenia, co wynika bezpośrednio z art. 30 § 4 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Z uwagi na fakt, iż umowa o pracę podlega przedłużeniu do dnia porodu, dzień porodu należy uznać za ostatni dzień trwania ubezpieczenia chorobowego. Odwołująca urodziła zatem dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego, a ponieważ niekwestionowaną przez strony w postępowaniu była okoliczność, iż poród miał miejsce dnia 26 czerwca 2020 r., odwołująca nabyła prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 26 czerwca 2020 r. do 24 czerwca 2021 r.
W kwestii kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c oraz § 9 ust. 2 i § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.
Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Joanna Napiórkowska-Kasa
Data wytworzenia informacji: