Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 października 2024 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Iwona Krawczyk

Protokolant: Marta Niewęgłowska

po rozpoznaniu w dniu 4 października 2024 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy D. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w J.

o zasiłek chorobowy

na skutek odwołania D. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w J. z dnia 30 listopada 2023 roku znak: 130000/CW/00496613

oddala odwołanie.

Sygn. akt VI U 41/24

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 listopada 2023 r. znak: 130000/CW/00496613 Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J. odmówił D. K. prawa do zasiłku chorobowego za okresy od 1 sierpnia 2019 r. do 2 sierpnia 2019 r. oraz od 20 sierpnia 2019 r. do 30 sierpnia 2019 r. i zobowiązał ją do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego wraz z odsetkami w łącznej kwocie 4.071,89 zł. Organ rentowy w uzasadnieniu decyzji wskazał, że odwołująca w okresach niezdolności do pracy i pobierania zasiłku chorobowego z tytułu zatrudnienia w (...) Business (...) W. świadczyła pracę z tytułu umowy zlecenia z Fundacją (...), co stanowiło wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego w sposób niezgodny z jego celem.

(decyzja z dnia 30 listopada 2023 r. – a.r.)

Od powyższej decyzji D. K. wniosła odwołanie wskazując wyłącznie na przedawnienie możliwości zwrotu wobec upływu terminu trzyletniego - w związku z brzmieniem art. 84 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2024.497 t.j., dalej jako: ustawa systemowa).

(odwołanie – k. 1)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu organ powołał się na argumentację zawartą w decyzji dodając również, że z brzmienia art. 84 ust. 7 ustawy systemowej wynika, że należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia uprawomocnienia się decyzji ustalającej należności.

(odpowiedź na odwołanie – k. 2-3)

Sąd ustalił, co następuje:

Odwołująca D. K. była zatrudniona od 15 maja 2017 r. do 31 października 2019 r. w (...) Sp. z o.o. na podstawie umowy o pracę. Pobrała zasiłek chorobowy za okresy od 1 sierpnia 2019 r. do 2 sierpnia 2019 r. oraz od 20 sierpnia 2019 r. do 30 sierpnia 2019 r.

(karta zasiłkowa ubezpieczonej – a.r.)

W dniach od 1 sierpnia 2019 r. do 2 sierpnia 2019 r., od 20 sierpnia 2019 r. do 22 sierpnia 2019 r., 26 sierpnia 2019 r. oraz od 28 sierpnia 2019 r. do 30 sierpnia 2019 r. odwołująca wykonywała czynności wynikające z umowy zlecenia zawartej z fundacją (...). Było to dla odwołującej dodatkowe zajęcie, wykonywane poza godzinami pracy etatowej, za które otrzymywała wynagrodzenie.

(pismo fundacji (...) do (...) Oddział w J. – a.r., zeznania odwołującej D. K. – protokół z rozprawy z dn. 4 października 2024 r. – k. 38v)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dokumentacji z akt organu rentowego oraz zeznań odwołującej i był dla stron bezsporny, odwołująca nie kwestionowała faktu, że jako zleceniobiorca wykonywała swe obowiązki z tytułu umowy zlecenia we wskazanych przez fundację (...) dniach i otrzymała za to wynagrodzenie. Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego w sprawie. Sąd nie dostrzegł potrzeby rozszerzenia materiału dowodowego, zgromadzony materiał pozwolił na rozpatrzenie sprawy w całości.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne.

Art. 17 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1133 z późn. zm.) stanowi, że ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Z powyższego przepisu wynikają dwie przesłanki utraty prawa do zasiłku chorobowego, przy czym podkreślić należy, że przesłanki te są od siebie niezależne i nie muszą być spełnione łącznie, aby mógł wystąpić skutek w postaci utraty prawa do zasiłku chorobowego, na co jednoznacznie wskazuje użycie w konstrukcji przepisu przez ustawodawcę spójnika „lub”. Wykonywanie każdej pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy stanowi samodzielną przesłankę utraty prawa do zasiłku chorobowego, niezależnie od jej wpływu na stan zdrowia ubezpieczonego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2008 r., II UK 26/08, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2013 r., I UK 606/12).

Jako pojęcie „pracy” w kontekście art. 17. ust. 1 ustawy zasiłkowej rozumie się w judykaturze i doktrynie nie tylko wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy, ale także wykonywanie czynności w ramach stosunku cywilnoprawnego oraz prowadzenia własnej działalności gospodarczej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2005 r., I UK 154/04). Uznanie zatem, że wykonywanie określonych czynności stanowi wykonywanie pracy, nie jest uzależnione od rodzaju stosunku prawnego stanowiącego ich podstawę, lecz wynika z zarobkowego charakteru tych czynności.

Należy podkreślić, że do utraty prawa do zasiłku chorobowego dochodzi również w sytuacji dalszego wykonywania pracy zarobkowej u drugiego pracodawcy, który nie został poinformowany przez ubezpieczonego o istnieniu zaświadczenia lekarskiego o niezdolności do pracy, w związku z czym ubezpieczony pobiera wynagrodzenie z tytułu drugiej działalności zarobkowej, przy czym istotne jest, że nie zmienia tego stanu rzeczy okoliczność, iż ubezpieczony wykonuje u drugiego pracodawcy jedynie czynności drobne, sporadyczne, również niewymagające jakiegokolwiek wysiłku fizycznego. Wynika to z samego faktu gotowości do pracy, braku zgłoszenia swojej niedyspozycji i pobierania wynagrodzenia z tytułu drugiej działalności, co godzi w istotę instytucji zasiłku chorobowego. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2018 r., UK 72/17).

Niekwestionowany przez odwołującą fakt wykonywania przez nią pracy zarobkowej z tytułu zawartej z fundacją (...) umowy zlecenia w okresie niezdolności do pracy, w dniach od w dniach od 1 sierpnia 2019 r. do 2 sierpnia 2019 r., od 20 sierpnia 2019 r. do 22 sierpnia 2019 r., 26 sierpnia 2019 r. oraz od 28 sierpnia 2019 r. do 30 sierpnia 2019 r. stanowi podstawę utraty prawa do zasiłku chorobowego przez odwołującą oraz uznania, że świadczenie było pobrane nienależne.

Przechodząc do podniesionej przez odwołującą w odwołaniu kwestii ewentualnego przedawnienia należności z tytułu nienależnie pobranego świadczenia należy wskazać, że zgodnie z art. 84 ust. 1 ustawy systemowej osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Z brzmienia art. 84 ust. 1 pkt 3 ustawy systemowej wynika, że za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się świadczenia z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą z ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego, co do których stwierdzono, że w okresie ich pobierania świadczeniobiorca wykonywał w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystywał zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia.

Art. 84 ust. 7 ustawy systemowej stanowi zaś, że należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia uprawomocnienia się decyzji ustalającej te należności. W przypadku osoby, która nienależnie pobrała świadczenie, decyzji, o której mowa w ust. 7, nie wydaje się później niż w terminie 5 lat od ostatniego dnia okresu, za który pobrano nienależne świadczenie.

Z art. 84 ust. 3 ustawy systemowej nie wynika, że roszczenia organu rentowego z tytułu nienależnie pobranych świadczeń uległy przedawnieniu w niniejszej sprawie. Z wykładni powołanego przepisu wynika jedynie, że decyzja organu dotycząca obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia powinna ograniczać swój zakres do trzech ostatnich lat pobierania świadczenia, przepis ten nie określa terminów przedawnienia należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2009 r., sygn. akt II UK 124/08). Tę rolę ustawodawca przewidział dla przywołanego wyżej art. 84 ust. 7 ustawy systemowej, a ze wskazanych w nim terminów wynika zaś, iż roszczenie organu rentowego w przedmiotowej sprawie nie uległo przedawnieniu, a decyzja ustalająca te należności została wydana w wymaganym ustawowo terminie pięciu lat od ostatniego dnia okresu, za który pobrano nienależne świadczenie.

W związku z powyższym, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć odwołującej z pouczeniem o apelacji wg ustalonego wzoru.