VI U 119/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z 2019-03-07

Sygn. akt VI U 119/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 marca 2019 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Napiórkowska - Kasa

Protokolant: protokolant sądowy Aleksandra Łaszuk

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2019 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania K. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. z dnia (...), znak: (...)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) w W.

z działem zainteresowanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.

o zasiłek macierzyński

zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. z dnia (...) znak: (...) w ten sposób, że przyznaje odwołującej K. S. prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 25 stycznia 2010 roku do 13 czerwca 2010 roku.

Sygn. akt VI U 119/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia (...), znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. odmówił K. S. prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres od 25 stycznia 2010 roku do 13 czerwca 2010 roku. W uzasadnieniu decyzji ZUS podał, że od dnia 1 listopada 2009 roku K. S. nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu, jednocześnie nie przedłożyła ona dokumentu potwierdzającego, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z powodu upadłości lub likwidacji zakładu pracy, bądź z naruszeniem przepisów prawa stwierdzonym prawomocnym wyrokiem sądu.

(decyzja z dnia 19.03.2012r. – k. 3 akt organu rentowego)

Od powyższej decyzji K. S. wniosła odwołanie, wnosząc o uchylenie decyzji ZUS jako niezgodnej z przepisami prawa i ze stanem faktycznym. W uzasadnieniu odwołania odwołująca się podała, że jej pracodawca nie rozwiązał z nią nigdy umowy o pracę, zaś wyrejestrowanie jej z ZUS przez pracodawcę z datą wsteczną jest sprzeczne z prawem.

(odwołanie – k. 1)

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy powtórzył argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, dodając że odwołująca się nie załączyła dowodów na potwierdzenie pozostawania jej w zatrudnieniu i braku rozwiązania umowy o pracę.

(odpowiedź na odwołanie – k. 3 – 4)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołująca się K. S. była zatrudniona w spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 września 2008 roku na stanowisku redaktora serwisu internetowego, na pełen etat, za wynagrodzeniem w kwocie 1.900,00 zł brutto miesięcznie.

(dowód: umowa o pracę – k. 3 – 6 akt sprawy VI P 515/11)

Dnia 16 października 2009 roku odbyło się nadzwyczajne zgromadzenie wspólników spółki (...) sp. z o.o., na którym doszło do odwołania dotychczasowego prezesa zarządu A. T. oraz powołania nowego prezesa zarządu w osobie A. B.. Tego samego dnia doszło też do zbycia 100% udziałów w spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. przez dotychczasowego wspólnika A. T. na rzecz nowego wspólnika A. B., jednocześnie spółka zmieniła siedzibę na Z..

Nowy członek zarządu i właściciel spółki (...) nie ujawnił w KRS zmiany struktury właścicielskiej, ani zmiany w składzie zarządu spółki (...) sp. z o.o. Wobec tego była członek zarządu A. T. złożyła dnia 3 lipca 2013 roku do Sądu rejestrowego wniosek o wykreślenie jej z urzędu z funkcji prezesa zarządu w tej spółce. Ostatecznie z akt rejestrowych KRS została wykreślona A. T. jako członek zarządu, jednak nie wpisano żadnego nowego członka zarządu, postępowanie przymuszające w tym zakresie wszczęte przez sąd rejestrowy nie doprowadziło do wykonania obowiązków i zostało umorzone dnia 4 czerwca 2012 roku.

(dowód: protokół nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia 16.10.2009r. – k. 7 akt sprawy VI P 515/11, zawiadomienie z dnia 16.10.2009r. – k. 8 akt sprawy VI P 515/11, pismo procesowe z dnia 16.09.2013r. – k. 131 – 133 akt sprawy VI P 515/11, wniosek o wykreślenie z urzędu – k. 138 akt sprawy VI P 515/11, pismo Sądu rejestrowego z dnia 04.02.2014r. – k. 173 akt sprawy VI P 515/11)

Odwołująca w związku z ciążą przebywała na zwolnieniu chorobowym od maja 2009 roku. Dnia 25 stycznia 2010 roku urodziła syna. Odwołująca się otrzymała za okres ciąży wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, pod koniec ciąży świadczenia te wypłacał jej ZUS. Nie otrzymała zaś zasiłku macierzyńskiego w związku z urodzeniem dziecka.

(dowód: zeznania odwołującej się K. S. – protokół rozprawy z dnia 29.05.2018r. od 00:04:04 do 00:40:24, akt urodzenia dziecka – k. 1 akt organu rentowego)

Odwołująca K. S. nie otrzymała od swego pracodawcy żadnego oświadczenia o rozwiązaniu z nią umowy o pracę. Po dniu 16 października 2009 roku odwołująca próbowała kontaktować się z pracodawcą, jednak nie dało to żadnego skutku. Odwołująca się w marcu lub kwietniu 2010 roku wysłała do pracodawcy wniosek o udzielenie jej urlopu wychowawczego, z kolei dnia 31 sierpnia 2010 roku zgłosiła ona pracodawcy gotowość do powrotu do pracy, a jednocześnie poinformowała w tym samym piśmie pracodawcę, że podejmuje pracę u innego pracodawcy w związku z brakiem kontaktu z (...) sp. z o.o. Pismo to zostało zwrócone przez pocztę, w wyniku niepodjęcia go przez adresata. Dnia 1 września 2010 roku odwołująca zawarła nową umowę o pracę z innym pracodawcą – (...) w Z., gdzie pracowała w okresie od 1 września 2010 roku do końca sierpnia 2011 roku. Od 1 września 2011 roku do 31 sierpnia 2012 roku odwołująca nigdzie nie pracowała, podjęła ponownie pracę od dnia 1 września 2012 roku.

Dnia 21 marca 2012 roku odwołująca wysłała do pracodawcy swoje oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Oświadczenie to zostało dwa razy bezskutecznie awizowane.

(dowód: zeznania odwołującej się K. S. – protokół rozprawy z dnia 29.05.2018r. od 00:04:04 do 00:40:24 oraz z dnia 19.06.2018r. od 00:04:32 do 00:21:39, wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego – k. 9 akt sprawy VI P 515/11, pismo z dnia 31.08.2010r. wraz z potwierdzeniem odbioru i kopertą – k. 129, umowa o pracę z dnia 01.09.2010r. – k. 124, rozwiązanie umowy o pracę wraz z kserokopią koperty i potwierdzenia odbioru – k. 122 - 123)

Dnia 7 września 2011 roku odwołująca złożyła w sądzie pozew przeciwko prezesowi zarządu spółki (...) sp. z o.o. A. B. o zapłatę na jej rzecz kwoty 5.700,00 zł brutto tytułem niewypłaconego jej zasiłku macierzyńskiego. Sprawa z jej powództwa została zarejestrowana pod sygn. akt VI P 515/11 w Sądzie Rejonowym dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2011 roku Sąd wezwał do udziału w tej sprawie w charakterze strony pozwanej spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W..

W wyniku rozpoznania sprawy VI P 515/11 Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wydał dnia 12 czerwca 2014 roku wyrok częściowy, w którym oddalił powództwo przeciwko pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., umorzył postępowanie w stosunku do pozwanego A. B., zawiesił postępowanie w stosunku do pozwanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz umorzył postępowanie w zakresie zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne.

Postanowieniem z dnia 29 października 2015 roku, wydanym w sprawie VI P 515/11, Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zawiesił postępowanie w sprawie przeciwko spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 KPC.

Z kolei postanowieniem z dnia 10 listopada 2016 roku wydanym w sprawie VI P 515/11 Sąd umorzył postępowanie, ze względu na upływ rocznego terminu zawieszenia postępowania z art. 182 § 1 KPC.

(dowód: pozew – k. 1 – 2 akt sprawy VI P 515/11, postanowienie z dnia 29.12.2011r. – k. 30 akt sprawy VI P 515/11, wyrok częściowy z dnia 12.06.2014r. wraz z uzasadnieniem – k. 181 i 183 – 185 akt sprawy VI P 515/11, postanowienie z dnia 29.10.2015r. – k. 220 akt sprawy VI P 515/11, postanowienie z dnia 10.11.2016r. – k. 229 akt sprawy VI P 515/11)

Spółka (...) sp. z o.o. nie składała do sądu gospodarczego wniosku o ogłoszenie upadłości, ani wniosku o postępowanie restrukturyzacyjne, nie toczyło się też wobec tej spółki ani postępowanie upadłościowe, ani restrukturyzacyjne. Spółka po dniu 16 października 2009 roku faktycznie przestała w ogóle funkcjonować, ale nie została wykreślona z rejestru.

(dowód: pismo z dnia 25.06.2018r. – k. 149, zeznania odwołującej się K. S. – protokół rozprawy z dnia 29.05.2018r. od 00:04:04 do 00:40:24)

Dnia 27 listopada 2011 roku ZUS sporządził z urzędu dokument (...) o wyrejestrowaniu płatnika składek, czyli spółki (...) sp. z o.o., oznaczając jako datę wyrejestrowania dzień 1 listopada 2009 roku. Dokument (...) został sporządzony przez ZUS z urzędu z uwagi na brak złożenia przez płatnika dokumentów rozliczeniowych i innych dokumentów, do których złożenia jest zobowiązany płatnik.

(dowód: (...) k. 7 akt organu rentowego, pismo z dnia 26.06.2018r. – k. 145)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazane wyżej dowody, których wiarygodność nie została przez strony skutecznie zakwestionowana w toku postępowania. Sąd oparł się również na zeznaniach odwołującej się K. S., które zostały uznane za wiarygodne w całości. W zakresie przyczyny wyrejestrowania spółki (...) sp. z o.o. jako płatnika składek Sąd oparł się zaś, oprócz dokumentu (...) z akt organu rentowego, na stanowisku ZUS przedstawionym w piśmie procesowym z dnia 26 czerwca 2018 roku, wyjaśniającym okoliczności wyrejestrowania płatnika składek.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie jest odwołanie K. S. od decyzji odmawiającej jej prawa do zasiłku macierzyńskiego.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. – Dz. U. z 2017r., poz. 1368, ze zm.; dalej jako: ustawa zasiłkowa) zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko. W niniejszej sprawie jak wynika z ustaleń Sądu odwołująca urodziła dziecko dnia 25 stycznia 2010 roku. Jednocześnie organ rentowy podał, że od dnia 1 listopada 2009 roku odwołująca nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu.

Pierwszą kwestią, którą zajął się Sąd w niniejszej sprawie jest rozważenie, czy faktycznie odwołująca w chwili urodzenia dziecka nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. – Dz. U. z 2019r., poz. 300) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Zgodnie zaś z art. 11 ust. 1 pracownicy podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu.

Wobec powyższego odwołująca się, jako pracownik (...) sp. z o.o. podlegała obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu od dnia nawiązania stosunku pracy z tą spółką, czyli od dnia 1 września 2008 roku. Należy zauważyć, że ubezpieczenie to, w przeciwieństwie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, nie ustaje w wyniku nieopłacenia składek do ZUS.

Sąd ustalił, że dnia 27 listopada 2011 roku ZUS sporządził z urzędu dokument (...) o wyrejestrowaniu płatnika składek, czyli (...) sp. z o.o., oznaczając jako datę wyrejestrowania dzień 1 listopada 2009 roku. Zgodnie z art. 48b ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ZUS może sporządzać z urzędu m. in. zgłoszenia wyrejestrowania ubezpieczonego z ubezpieczeń społecznych, czy zgłoszenia wyrejestrowania płatnika składek oraz dokumenty korygujące te dokumenty. W niniejszej sprawie ZUS skorzystał właśnie z tej ustawowej możliwości i sporządził z urzędu deklarację wyrejestrowania płatnika składek (...) sp. z o.o. Sąd miał jednak na uwadze, że ZUS w toku postępowania nie wykazał, aby zaszła przesłanka przemawiająca za sporządzeniem takiego dokumentu. Należy mieć na uwadze, że płatnik składek jest spółką kapitałową, co do której nie został zgłoszony żaden wniosek o upadłość, czy likwidację spółki. Spółka (...) sp. z o.o. nadal jest wpisana do rejestru KRS, nie została zlikwidowana. Nie zostało też zgłoszone zawieszenie prowadzenia przez nią działalności gospodarczej. Wreszcie nie doszło do jej wykreślenia z KRS z urzędu. Jak wskazuje się w doktrynie dodanie do dokumentów z art. 48b ust. 1 również dokumentu zgłoszenia wyrejestrowania płatnika składek nabiera istotnego znaczenia, gdy płatnik ten nie istnieje (nie żyje) (tak D. Wajda, Komentarz do art. 48b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, [w:] red. B. Gudowska, Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz, Warszawa 2014, str. 735). W niniejszej zaś sprawie, jak to już wyżej wskazano, ZUS nie zdołał wykazać, że spółka (...) sp. z o.o. przestała istnieć, co innego zaś wynika z odpisu z KRS. Sąd ustalił, że faktycznie spółka przestała odpowiadać na wszelkie pisma pracowników, m. in. odwołującej się, od listopada 2009 roku, jednak nie jest to równoznaczne z uznaniem, że spółka przestała istnieć. ZUS w swym piśmie z dnia 26 czerwca 2018 roku wskazał jedynie, że dokument (...) został przezeń sporządzony z urzędu z uwagi na brak złożenia przez płatnika dokumentów rozliczeniowych i innych dokumentów, do których złożenia jest zobowiązany płatnik. Sąd miał jednak na uwadze, że ZUS nie udowodnił, czy i o jakie dokumenty zwracał się do tego płatnika. Ponadto sam brak złożenia dokumentów nie może jeszcze skutkować wyrejestrowaniem płatnika składek, zaś brak uiszczania przez niego odpowiednich składek na ubezpieczenie powinien skutkować wszczęciem przeciw niemu odpowiedniego postępowania przez ZUS, a nie sporządzaniem z urzędu druku (...), wyrejestrowującego tego płatnika od dnia 1 listopada 2009 roku. Sąd miał też na uwadze, że ZUS nie przeanalizował, czy wyrejestrowanie płatnika składek z urzędu będzie miało negatywne skutki dla zatrudnionych u tego płatnika osób, takich jak odwołująca. Wyrejestrowanie płatnika składek z urzędu, i to z datą wsteczną, pozbawiło bowiem odwołującą prawa do zasiłku macierzyńskiego.

Reasumując powyższe Sąd uznał, że ZUS, na którym leży ciężar udowodnienia wszelkich przesłanek, na których oparł się wydając zaskarżoną decyzję, nie zdołał udowodnić, że faktycznie zaistniały przesłanki do wydania przez ZUS z urzędu dokumentu (...) o wyrejestrowaniu płatnika składek spółki (...) sp. z o.o.

Ponadto Sąd miał na uwadze, że w dokumencie (...) sporządzonym przez ZUS z urzędu jako kod przyczyny wyrejestrowania płatnika wskazano kod o numerze 000. Z analizy załącznika nr 24 do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2018 roku w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych oraz innych dokumentów (Dz. U. z 2018r., poz. 2495) wynika, że ustawodawca przewidział następujące kody wyrejestrowania płatnika:

111 - zaprzestanie prowadzenia pozarolniczej działalności,

115 - postanowienie sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego,

117 - zgon płatnika składek,

210 - zawieszenie wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców,

211 - wykreślenie z rejestru, ewidencji lub skreślenie z listy,

311 - decyzja właściwego organu o likwidacji płatnika składek będącego jednostką sektora finansów publicznych,

350 - wyrejestrowanie z ubezpieczeń ostatniej osoby, za którą płatnik miał obowiązek składania dokumentów ubezpieczeniowych,

600 - inna przyczyna wyrejestrowania.

Z powyższego wynika więc, że brak jest kodu o nr 000, co również uniemożliwia prześledzenie podstawy, na jakiej ZUS oparł swą decyzję co do wyrejestrowania płatnika składek z urzędu.

Wobec faktu, że nie zostały spełnione przesłanki do wyrejestrowania płatnika składek, należy uznać, że dokument (...) jest niezgodny z prawem i nie powoduje on opisanych w nim skutków. Oznacza to więc, że za okres po dniu 1 listopada 2009 roku nadal istnieje zarejestrowany jako płatnik składek podmiot, który był pracodawcą odwołującej się do dnia 31 sierpnia 2010 roku. Sąd miał na uwadze, że z ustaleń faktycznych wynika, że odwołująca się przed urodzeniem dziecka nie rozwiązała ze spółką (...) sp. z o.o. umowy o pracę. Spółka również też tej umowy z odwołującą nie rozwiązała. Oznacza to, że stosunek pracy, łączący odwołującą z płatnikiem składek, nadal istniał również w dniu 25 stycznia 2010 roku, czyli w dniu urodzenia przez odwołującą syna. Istnienie stosunku pracy jest zaś podstawą do obligatoryjnego objęcia ubezpieczeniem chorobowym, jak to wskazano wyżej. Wobec tego należy uznać, że na dzień 25 stycznia 2010 roku odwołująca się była objęta ubezpieczeniem chorobowym, a co za tym idzie przysługuje jej prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 25 stycznia 2010 roku do 13 czerwca 2010 roku. Tym samym decyzja zaskarżona w niniejszej sprawie jest niezgodna z prawem i podlega zmianie.

W tym miejscu Sąd winien poczynić dodatkowe rozważania na marginesie poglądu wyrażonego wyżej. W ocenie Sądu nawet, gdyby uznać prawidłowość i zasadność sporządzenia przez ZUS deklaracji (...) wyrejestrowującej spółkę (...) sp. z o.o. jako płatnika składek ze skutkiem od dnia 1 listopada 2009 roku, to również należałoby zmienić zaskarżoną decyzję poprzez przyznanie odwołującej prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres od 25 stycznia 2010 roku do 13 czerwca 2010 roku. Należy bowiem zauważyć, że wyrejestrowanie płatnika składek z urzędu przez ZUS jest spowodowane, jak to już wyżej wskazano, ustaleniem przez organ, że płatnik ten nie istnieje (nie żyje), bądź też zgłosił wniosek o zawieszenie działalności. W niniejszej sprawie ZUS wskazał, że powodem wyrejestrowania płatnika z urzędu był brak złożenia przez płatnika dokumentów rozliczeniowych i innych dokumentów, do których złożenia jest zobowiązany płatnik. Innymi słowy brak jest kontaktu ze spółką (...) sp. z o.o. Z ustaleń Sądu wynika, że po dniu 16 października 2009 roku kontakt ze spółką był niemożliwy, spółka nie odpowiadała na żadne pisma kierowane do niej przez odwołującą się, nie odpowiadała również na pisma kierowane do niej przez Sąd, chociażby w sprawie VI P 515/11. Spółka (...) sp. z o.o. po dniu 16 października 2009 roku faktycznie zaprzestała jakiejkolwiek aktywności. Taką sytuację należałoby w ocenie Sądu zrównać z ustaniem ubezpieczenia odwołującej się w czasie ciąży z powodu likwidacji pracodawcy. Nie można pominąć faktu, że w niniejszej sprawie do (...) sp. z o.o. formalnie nie doszło, spółka bowiem nadal wpisana jest do rejestru KRS. Z ustaleń Sądu wynika jednak, że spółka zaprzestała podejmowania jakichkolwiek czynności faktycznych po dniu 16 października 2009 roku. Taka sytuacja, w której spółka przestaje faktycznie funkcjonować, pomimo braku formalnego przeprowadzenia jej postępowania likwidacyjnego, nie może prowadzić do pokrzywdzenia osoby ubezpieczonej, a tym bardziej matki w ciąży. Ustawodawca przewidział w art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej, że zasiłek macierzyński przysługuje również w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. W niniejszej sprawie, jeśli przyjąć prawidłowość wyrejestrowania płatnika składek przez ZUS, należy uznać, że ubezpieczenie chorobowe odwołującej się ustało z dniem 1 listopada 2009 roku, a więc w okresie ciąży. Jednak ubezpieczenie to nie ustało w wyniku likwidacji pracodawcy, takiej bowiem formalnie nie przeprowadzono, ani też w związku z ogłoszeniem upadłości pracodawcy, takiego wniosku o upadłość bowiem również nie było. W ocenie Sądu sytuację, która miała miejsce w niniejszej sprawie należałoby potraktować analogicznie jak likwidację pracodawcy i per analogiam zastosować wobec odwołującej się regulację z art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej, co prowadziłoby do wniosku, że odwołująca zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego. Jak wyżej wskazano, pomimo brak formalnego przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego spółki, faktycznie spółka przestała podejmować jakiekolwiek czynności prawne, czy faktyczne, w szczególności spółka nie złożyła wniosku o zmianę danych w KRS, nie odpowiadała na próby kontaktu ze strony odwołującej się, czy innych pracowników, a nawet ze strony poprzedniego właściciela i prezesa zarządu tej spółki. Spółka więc faktycznie zaprzestała prowadzenia działalności. Ponadto ZUS wyrejestrował spółkę jako płatnika składek właśnie z powodu braku kontaktu z tą spółką. W tej sytuacji, gdyby rygorystycznie odnieść się do regulacji z art. 30 ust. 1 ustawy zasiłkowej okazałoby się, że nieuczciwe działanie pracodawcy, który pomimo zaistnienia wszelkich przesłanek do zlikwidowania działalności, nie podejmuje decyzji o jej likwidacji, a jednocześnie w wyniku braku kontaktu z tym pracodawcą ZUS wyrejestrowuje go z urzędu jako płatnika składek – prowadzi do pozbawienia ubezpieczonej prawa do zasiłku macierzyńskiego. Przeciwko takiej interpretacji przemawia zarówno wykładnia celowościowa przepisów dotyczących zabezpieczenia społecznego, a zwłaszcza świadczeń przysługujących matkom w ciąży i w związku z urodzeniem dziecka, jak i przepis art. 67 Konstytucji RP, zgodnie z którym obywatel ma prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo oraz po osiągnięciu wieku emerytalnego. Zakres i formy zabezpieczenia społecznego określa ustawa (ust. 1); obywatel pozostający bez pracy nie z własnej woli i nie mający innych środków utrzymania ma prawo do zabezpieczenia społecznego, którego zakres i formy określa ustawa (ust. 2). Różnicowanie sytuacji kobiety w ciąży, której tytuł ubezpieczenia ustał w wyniku likwidacji pracodawcy oraz sytuacji kobiety w ciąży, której tytuł ubezpieczenia ustał w związku z wyrejestrowaniem płatnika składek z urzędu ze względu na faktyczne zaprzestanie prowadzenia przez niego działalności, bez jednak formalnej likwidacji spółki, nie może być aprobowane na gruncie zasad wynikających z art. 67 Konstytucji RP, a także na gruncie zasady równości obywateli wobec prawa (art. 32 Konstytucji RP).

Nie można też pominąć okoliczności, że celem wprowadzenia regulacji z art. 30 ust. 1 ustawy zasiłkowej jest pomoc kobietom, które wskutek zwolnienia znalazłyby się w szczególnie trudnej sytuacji. Pozbawione bowiem zostałyby środków utrzymania w czasie, kiedy ciąża lub sprawowanie opieki nad narodzonym dzieckiem praktycznie uniemożliwiają znalezienie nowego zatrudnienia. Należy zauważyć, że sytuacja odwołującej w niniejszej sprawie jest taka sama, jak sytuacja kobiety w ciąży zwolnionej ze względu na likwidację pracodawcy. Odwołująca również nie mogła uzyskać żadnego świadczenia od pracodawcy, który zaprzestał wykonywania jakiejkolwiek działalności i nie przesyłał żadnych dokumentów do ZUS, ani nie opłacał składek. Sytuacja odwołującej powinna więc zostać zrównana z sytuacją pracownic określonych w art. 30 ust. 1 ustawy zasiłkowej. Oznacza to więc, że do odwołującej w niniejszej sprawie powinien znaleźć odpowiednie zastosowanie przepis art. 30 ust. 1 tej ustawy, a co za tym idzie pomimo ustania jej ubezpieczenia w okresie ciąży nadal zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego.

Reasumując, nawet w przypadku przyjęcia zasadności i zgodności z prawem wyrejestrowania przez ZUS z urzędu płatnika składek spółki (...) sp. z o.o., należałoby uznać, że odwołująca zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 25 stycznia 2010 roku do 13 czerwca 2010 roku.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji wyroku, zmieniając zaskarżoną decyzję w całości i przyznając odwołującej się K. S. prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 25 stycznia 2010 roku do 13 czerwca 2010 roku.

Sygn. akt VI U 119/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 marca 2012 roku, znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. odmówił K. S. prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres od 25 stycznia 2010 roku do 13 czerwca 2010 roku. W uzasadnieniu decyzji ZUS podał, że od dnia 1 listopada 2009 roku K. S. nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu, jednocześnie nie przedłożyła ona dokumentu potwierdzającego, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z powodu upadłości lub likwidacji zakładu pracy, bądź z naruszeniem przepisów prawa stwierdzonym prawomocnym wyrokiem sądu.

(decyzja z dnia 19.03.2012r. – k. 3 akt organu rentowego)

Od powyższej decyzji K. S. wniosła odwołanie, wnosząc o uchylenie decyzji ZUS jako niezgodnej z przepisami prawa i ze stanem faktycznym. W uzasadnieniu odwołania odwołująca się podała, że jej pracodawca nie rozwiązał z nią nigdy umowy o pracę, zaś wyrejestrowanie jej z ZUS przez pracodawcę z datą wsteczną jest sprzeczne z prawem.

(odwołanie – k. 1)

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy powtórzył argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, dodając że odwołująca się nie załączyła dowodów na potwierdzenie pozostawania jej w zatrudnieniu i braku rozwiązania umowy o pracę.

(odpowiedź na odwołanie – k. 3 – 4)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołująca się K. S. była zatrudniona w spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 września 2008 roku na stanowisku redaktora serwisu internetowego, na pełen etat, za wynagrodzeniem w kwocie 1.900,00 zł brutto miesięcznie.

(dowód: umowa o pracę – k. 3 – 6 akt sprawy VI P 515/11)

Dnia 16 października 2009 roku odbyło się nadzwyczajne zgromadzenie wspólników spółki (...) sp. z o.o., na którym doszło do odwołania dotychczasowego prezesa zarządu A. T. oraz powołania nowego prezesa zarządu w osobie A. B.. Tego samego dnia doszło też do zbycia 100% udziałów w spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. przez dotychczasowego wspólnika A. T. na rzecz nowego wspólnika A. B., jednocześnie spółka zmieniła siedzibę na Z..

Nowy członek zarządu i właściciel spółki (...) nie ujawnił w KRS zmiany struktury właścicielskiej, ani zmiany w składzie zarządu spółki (...) sp. z o.o. Wobec tego była członek zarządu A. T. złożyła dnia 3 lipca 2013 roku do Sądu rejestrowego wniosek o wykreślenie jej z urzędu z funkcji prezesa zarządu w tej spółce. Ostatecznie z akt rejestrowych KRS została wykreślona A. T. jako członek zarządu, jednak nie wpisano żadnego nowego członka zarządu, postępowanie przymuszające w tym zakresie wszczęte przez sąd rejestrowy nie doprowadziło do wykonania obowiązków i zostało umorzone dnia 4 czerwca 2012 roku.

(dowód: protokół nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia 16.10.2009r. – k. 7 akt sprawy VI P 515/11, zawiadomienie z dnia 16.10.2009r. – k. 8 akt sprawy VI P 515/11, pismo procesowe z dnia 16.09.2013r. – k. 131 – 133 akt sprawy VI P 515/11, wniosek o wykreślenie z urzędu – k. 138 akt sprawy VI P 515/11, pismo Sądu rejestrowego z dnia 04.02.2014r. – k. 173 akt sprawy VI P 515/11)

Odwołująca w związku z ciążą przebywała na zwolnieniu chorobowym od maja 2009 roku. Dnia (...) urodziła syna. Odwołująca się otrzymała za okres ciąży wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, pod koniec ciąży świadczenia te wypłacał jej ZUS. Nie otrzymała zaś zasiłku macierzyńskiego w związku z urodzeniem dziecka.

(dowód: zeznania odwołującej się K. S. – protokół rozprawy z dnia 29.05.2018r. od 00:04:04 do 00:40:24, akt urodzenia dziecka – k. 1 akt organu rentowego)

Odwołująca K. S. nie otrzymała od swego pracodawcy żadnego oświadczenia o rozwiązaniu z nią umowy o pracę. Po dniu 16 października 2009 roku odwołująca próbowała kontaktować się z pracodawcą, jednak nie dało to żadnego skutku. Odwołująca się w marcu lub kwietniu 2010 roku wysłała do pracodawcy wniosek o udzielenie jej urlopu wychowawczego, z kolei dnia 31 sierpnia 2010 roku zgłosiła ona pracodawcy gotowość do powrotu do pracy, a jednocześnie poinformowała w tym samym piśmie pracodawcę, że podejmuje pracę u innego pracodawcy w związku z brakiem kontaktu z (...) sp. z o.o. Pismo to zostało zwrócone przez pocztę, w wyniku niepodjęcia go przez adresata. Dnia 1 września 2010 roku odwołująca zawarła nową umowę o pracę z innym pracodawcą – (...)w Z., gdzie pracowała w okresie od 1 września 2010 roku do końca sierpnia 2011 roku. Od 1 września 2011 roku do 31 sierpnia 2012 roku odwołująca nigdzie nie pracowała, podjęła ponownie pracę od dnia 1 września 2012 roku.

Dnia 21 marca 2012 roku odwołująca wysłała do pracodawcy swoje oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Oświadczenie to zostało dwa razy bezskutecznie awizowane.

(dowód: zeznania odwołującej się K. S. – protokół rozprawy z dnia 29.05.2018r. od 00:04:04 do 00:40:24 oraz z dnia 19.06.2018r. od 00:04:32 do 00:21:39, wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego – k. 9 akt sprawy VI P 515/11, pismo z dnia 31.08.2010r. wraz z potwierdzeniem odbioru i kopertą – k. 129, umowa o pracę z dnia 01.09.2010r. – k. 124, rozwiązanie umowy o pracę wraz z kserokopią koperty i potwierdzenia odbioru – k. 122 - 123)

Dnia 7 września 2011 roku odwołująca złożyła w sądzie pozew przeciwko prezesowi zarządu spółki (...) sp. z o.o. A. B. o zapłatę na jej rzecz kwoty 5.700,00 zł brutto tytułem niewypłaconego jej zasiłku macierzyńskiego. Sprawa z jej powództwa została zarejestrowana pod sygn. akt VI P 515/11 w Sądzie Rejonowym dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2011 roku Sąd wezwał do udziału w tej sprawie w charakterze strony pozwanej spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W..

W wyniku rozpoznania sprawy VI P 515/11 Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wydał dnia 12 czerwca 2014 roku wyrok częściowy, w którym oddalił powództwo przeciwko pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., umorzył postępowanie w stosunku do pozwanego A. B., zawiesił postępowanie w stosunku do pozwanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz umorzył postępowanie w zakresie zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne.

Postanowieniem z dnia 29 października 2015 roku, wydanym w sprawie VI P 515/11, Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zawiesił postępowanie w sprawie przeciwko spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 KPC.

Z kolei postanowieniem z dnia 10 listopada 2016 roku wydanym w sprawie VI P 515/11 Sąd umorzył postępowanie, ze względu na upływ rocznego terminu zawieszenia postępowania z art. 182 § 1 KPC.

(dowód: pozew – k. 1 – 2 akt sprawy VI P 515/11, postanowienie z dnia 29.12.2011r. – k. 30 akt sprawy VI P 515/11, wyrok częściowy z dnia 12.06.2014r. wraz z uzasadnieniem – k. 181 i 183 – 185 akt sprawy VI P 515/11, postanowienie z dnia 29.10.2015r. – k. 220 akt sprawy VI P 515/11, postanowienie z dnia 10.11.2016r. – k. 229 akt sprawy VI P 515/11)

Spółka (...) sp. z o.o. nie składała do sądu gospodarczego wniosku o ogłoszenie upadłości, ani wniosku o postępowanie restrukturyzacyjne, nie toczyło się też wobec tej spółki ani postępowanie upadłościowe, ani restrukturyzacyjne. Spółka po dniu 16 października 2009 roku faktycznie przestała w ogóle funkcjonować, ale nie została wykreślona z rejestru.

(dowód: pismo z dnia 25.06.2018r. – k. 149, zeznania odwołującej się K. S. – protokół rozprawy z dnia 29.05.2018r. od 00:04:04 do 00:40:24)

Dnia 27 listopada 2011 roku ZUS sporządził z urzędu dokument (...) o wyrejestrowaniu płatnika składek, czyli spółki (...) sp. z o.o., oznaczając jako datę wyrejestrowania dzień 1 listopada 2009 roku. Dokument (...) został sporządzony przez ZUS z urzędu z uwagi na brak złożenia przez płatnika dokumentów rozliczeniowych i innych dokumentów, do których złożenia jest zobowiązany płatnik.

(dowód: (...) k. 7 akt organu rentowego, pismo z dnia 26.06.2018r. – k. 145)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazane wyżej dowody, których wiarygodność nie została przez strony skutecznie zakwestionowana w toku postępowania. Sąd oparł się również na zeznaniach odwołującej się K. S., które zostały uznane za wiarygodne w całości. W zakresie przyczyny wyrejestrowania spółki (...) sp. z o.o. jako płatnika składek Sąd oparł się zaś, oprócz dokumentu (...) z akt organu rentowego, na stanowisku ZUS przedstawionym w piśmie procesowym z dnia 26 czerwca 2018 roku, wyjaśniającym okoliczności wyrejestrowania płatnika składek.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie jest odwołanie K. S. od decyzji odmawiającej jej prawa do zasiłku macierzyńskiego.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. – Dz. U. z 2017r., poz. 1368, ze zm.; dalej jako: ustawa zasiłkowa) zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko. W niniejszej sprawie jak wynika z ustaleń Sądu odwołująca urodziła dziecko dnia 25 stycznia 2010 roku. Jednocześnie organ rentowy podał, że od dnia 1 listopada 2009 roku odwołująca nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu.

Pierwszą kwestią, którą zajął się Sąd w niniejszej sprawie jest rozważenie, czy faktycznie odwołująca w chwili urodzenia dziecka nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. – Dz. U. z 2019r., poz. 300) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Zgodnie zaś z art. 11 ust. 1 pracownicy podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu.

Wobec powyższego odwołująca się, jako pracownik (...) sp. z o.o. podlegała obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu od dnia nawiązania stosunku pracy z tą spółką, czyli od dnia 1 września 2008 roku. Należy zauważyć, że ubezpieczenie to, w przeciwieństwie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, nie ustaje w wyniku nieopłacenia składek do ZUS.

Sąd ustalił, że dnia 27 listopada 2011 roku ZUS sporządził z urzędu dokument (...) o wyrejestrowaniu płatnika składek, czyli (...) sp. z o.o., oznaczając jako datę wyrejestrowania dzień 1 listopada 2009 roku. Zgodnie z art. 48b ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ZUS może sporządzać z urzędu m. in. zgłoszenia wyrejestrowania ubezpieczonego z ubezpieczeń społecznych, czy zgłoszenia wyrejestrowania płatnika składek oraz dokumenty korygujące te dokumenty. W niniejszej sprawie ZUS skorzystał właśnie z tej ustawowej możliwości i sporządził z urzędu deklarację wyrejestrowania płatnika składek (...) sp. z o.o. Sąd miał jednak na uwadze, że ZUS w toku postępowania nie wykazał, aby zaszła przesłanka przemawiająca za sporządzeniem takiego dokumentu. Należy mieć na uwadze, że płatnik składek jest spółką kapitałową, co do której nie został zgłoszony żaden wniosek o upadłość, czy likwidację spółki. Spółka (...) sp. z o.o. nadal jest wpisana do rejestru KRS, nie została zlikwidowana. Nie zostało też zgłoszone zawieszenie prowadzenia przez nią działalności gospodarczej. Wreszcie nie doszło do jej wykreślenia z KRS z urzędu. Jak wskazuje się w doktrynie dodanie do dokumentów z art. 48b ust. 1 również dokumentu zgłoszenia wyrejestrowania płatnika składek nabiera istotnego znaczenia, gdy płatnik ten nie istnieje (nie żyje) (tak D. Wajda, Komentarz do art. 48b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, [w:] red. B. Gudowska, Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz, Warszawa 2014, str. 735). W niniejszej zaś sprawie, jak to już wyżej wskazano, ZUS nie zdołał wykazać, że spółka (...) sp. z o.o. przestała istnieć, co innego zaś wynika z odpisu z KRS. Sąd ustalił, że faktycznie spółka przestała odpowiadać na wszelkie pisma pracowników, m. in. odwołującej się, od listopada 2009 roku, jednak nie jest to równoznaczne z uznaniem, że spółka przestała istnieć. ZUS w swym piśmie z dnia 26 czerwca 2018 roku wskazał jedynie, że dokument (...) został przezeń sporządzony z urzędu z uwagi na brak złożenia przez płatnika dokumentów rozliczeniowych i innych dokumentów, do których złożenia jest zobowiązany płatnik. Sąd miał jednak na uwadze, że ZUS nie udowodnił, czy i o jakie dokumenty zwracał się do tego płatnika. Ponadto sam brak złożenia dokumentów nie może jeszcze skutkować wyrejestrowaniem płatnika składek, zaś brak uiszczania przez niego odpowiednich składek na ubezpieczenie powinien skutkować wszczęciem przeciw niemu odpowiedniego postępowania przez ZUS, a nie sporządzaniem z urzędu druku (...), wyrejestrowującego tego płatnika od dnia 1 listopada 2009 roku. Sąd miał też na uwadze, że ZUS nie przeanalizował, czy wyrejestrowanie płatnika składek z urzędu będzie miało negatywne skutki dla zatrudnionych u tego płatnika osób, takich jak odwołująca. Wyrejestrowanie płatnika składek z urzędu, i to z datą wsteczną, pozbawiło bowiem odwołującą prawa do zasiłku macierzyńskiego.

Reasumując powyższe Sąd uznał, że ZUS, na którym leży ciężar udowodnienia wszelkich przesłanek, na których oparł się wydając zaskarżoną decyzję, nie zdołał udowodnić, że faktycznie zaistniały przesłanki do wydania przez ZUS z urzędu dokumentu (...) o wyrejestrowaniu płatnika składek spółki (...) sp. z o.o.

Ponadto Sąd miał na uwadze, że w dokumencie (...) sporządzonym przez ZUS z urzędu jako kod przyczyny wyrejestrowania płatnika wskazano kod o numerze 000. Z analizy załącznika nr 24 do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2018 roku w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych oraz innych dokumentów (Dz. U. z 2018r., poz. 2495) wynika, że ustawodawca przewidział następujące kody wyrejestrowania płatnika:

111 - zaprzestanie prowadzenia pozarolniczej działalności,

115 - postanowienie sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego,

117 - zgon płatnika składek,

210 - zawieszenie wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców,

211 - wykreślenie z rejestru, ewidencji lub skreślenie z listy,

311 - decyzja właściwego organu o likwidacji płatnika składek będącego jednostką sektora finansów publicznych,

350 - wyrejestrowanie z ubezpieczeń ostatniej osoby, za którą płatnik miał obowiązek składania dokumentów ubezpieczeniowych,

600 - inna przyczyna wyrejestrowania.

Z powyższego wynika więc, że brak jest kodu o nr 000, co również uniemożliwia prześledzenie podstawy, na jakiej ZUS oparł swą decyzję co do wyrejestrowania płatnika składek z urzędu.

Wobec faktu, że nie zostały spełnione przesłanki do wyrejestrowania płatnika składek, należy uznać, że dokument (...) jest niezgodny z prawem i nie powoduje on opisanych w nim skutków. Oznacza to więc, że za okres po dniu 1 listopada 2009 roku nadal istnieje zarejestrowany jako płatnik składek podmiot, który był pracodawcą odwołującej się do dnia 31 sierpnia 2010 roku. Sąd miał na uwadze, że z ustaleń faktycznych wynika, że odwołująca się przed urodzeniem dziecka nie rozwiązała ze spółką (...) sp. z o.o. umowy o pracę. Spółka również też tej umowy z odwołującą nie rozwiązała. Oznacza to, że stosunek pracy, łączący odwołującą z płatnikiem składek, nadal istniał również w dniu 25 stycznia 2010 roku, czyli w dniu urodzenia przez odwołującą syna. Istnienie stosunku pracy jest zaś podstawą do obligatoryjnego objęcia ubezpieczeniem chorobowym, jak to wskazano wyżej. Wobec tego należy uznać, że na dzień 25 stycznia 2010 roku odwołująca się była objęta ubezpieczeniem chorobowym, a co za tym idzie przysługuje jej prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 25 stycznia 2010 roku do 13 czerwca 2010 roku. Tym samym decyzja zaskarżona w niniejszej sprawie jest niezgodna z prawem i podlega zmianie.

W tym miejscu Sąd winien poczynić dodatkowe rozważania na marginesie poglądu wyrażonego wyżej. W ocenie Sądu nawet, gdyby uznać prawidłowość i zasadność sporządzenia przez ZUS deklaracji (...) wyrejestrowującej spółkę (...) sp. z o.o. jako płatnika składek ze skutkiem od dnia 1 listopada 2009 roku, to również należałoby zmienić zaskarżoną decyzję poprzez przyznanie odwołującej prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres od 25 stycznia 2010 roku do 13 czerwca 2010 roku. Należy bowiem zauważyć, że wyrejestrowanie płatnika składek z urzędu przez ZUS jest spowodowane, jak to już wyżej wskazano, ustaleniem przez organ, że płatnik ten nie istnieje (nie żyje), bądź też zgłosił wniosek o zawieszenie działalności. W niniejszej sprawie ZUS wskazał, że powodem wyrejestrowania płatnika z urzędu był brak złożenia przez płatnika dokumentów rozliczeniowych i innych dokumentów, do których złożenia jest zobowiązany płatnik. Innymi słowy brak jest kontaktu ze spółką (...) sp. z o.o. Z ustaleń Sądu wynika, że po dniu 16 października 2009 roku kontakt ze spółką był niemożliwy, spółka nie odpowiadała na żadne pisma kierowane do niej przez odwołującą się, nie odpowiadała również na pisma kierowane do niej przez Sąd, chociażby w sprawie VI P 515/11. Spółka (...) sp. z o.o. po dniu 16 października 2009 roku faktycznie zaprzestała jakiejkolwiek aktywności. Taką sytuację należałoby w ocenie Sądu zrównać z ustaniem ubezpieczenia odwołującej się w czasie ciąży z powodu likwidacji pracodawcy. Nie można pominąć faktu, że w niniejszej sprawie do (...) sp. z o.o. formalnie nie doszło, spółka bowiem nadal wpisana jest do rejestru KRS. Z ustaleń Sądu wynika jednak, że spółka zaprzestała podejmowania jakichkolwiek czynności faktycznych po dniu 16 października 2009 roku. Taka sytuacja, w której spółka przestaje faktycznie funkcjonować, pomimo braku formalnego przeprowadzenia jej postępowania likwidacyjnego, nie może prowadzić do pokrzywdzenia osoby ubezpieczonej, a tym bardziej matki w ciąży. Ustawodawca przewidział w art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej, że zasiłek macierzyński przysługuje również w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. W niniejszej sprawie, jeśli przyjąć prawidłowość wyrejestrowania płatnika składek przez ZUS, należy uznać, że ubezpieczenie chorobowe odwołującej się ustało z dniem 1 listopada 2009 roku, a więc w okresie ciąży. Jednak ubezpieczenie to nie ustało w wyniku likwidacji pracodawcy, takiej bowiem formalnie nie przeprowadzono, ani też w związku z ogłoszeniem upadłości pracodawcy, takiego wniosku o upadłość bowiem również nie było. W ocenie Sądu sytuację, która miała miejsce w niniejszej sprawie należałoby potraktować analogicznie jak likwidację pracodawcy i per analogiam zastosować wobec odwołującej się regulację z art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej, co prowadziłoby do wniosku, że odwołująca zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego. Jak wyżej wskazano, pomimo brak formalnego przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego spółki, faktycznie spółka przestała podejmować jakiekolwiek czynności prawne, czy faktyczne, w szczególności spółka nie złożyła wniosku o zmianę danych w KRS, nie odpowiadała na próby kontaktu ze strony odwołującej się, czy innych pracowników, a nawet ze strony poprzedniego właściciela i prezesa zarządu tej spółki. Spółka więc faktycznie zaprzestała prowadzenia działalności. Ponadto ZUS wyrejestrował spółkę jako płatnika składek właśnie z powodu braku kontaktu z tą spółką. W tej sytuacji, gdyby rygorystycznie odnieść się do regulacji z art. 30 ust. 1 ustawy zasiłkowej okazałoby się, że nieuczciwe działanie pracodawcy, który pomimo zaistnienia wszelkich przesłanek do zlikwidowania działalności, nie podejmuje decyzji o jej likwidacji, a jednocześnie w wyniku braku kontaktu z tym pracodawcą ZUS wyrejestrowuje go z urzędu jako płatnika składek – prowadzi do pozbawienia ubezpieczonej prawa do zasiłku macierzyńskiego. Przeciwko takiej interpretacji przemawia zarówno wykładnia celowościowa przepisów dotyczących zabezpieczenia społecznego, a zwłaszcza świadczeń przysługujących matkom w ciąży i w związku z urodzeniem dziecka, jak i przepis art. 67 Konstytucji RP, zgodnie z którym obywatel ma prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu na chorobę lub inwalidztwo oraz po osiągnięciu wieku emerytalnego. Zakres i formy zabezpieczenia społecznego określa ustawa (ust. 1); obywatel pozostający bez pracy nie z własnej woli i nie mający innych środków utrzymania ma prawo do zabezpieczenia społecznego, którego zakres i formy określa ustawa (ust. 2). Różnicowanie sytuacji kobiety w ciąży, której tytuł ubezpieczenia ustał w wyniku likwidacji pracodawcy oraz sytuacji kobiety w ciąży, której tytuł ubezpieczenia ustał w związku z wyrejestrowaniem płatnika składek z urzędu ze względu na faktyczne zaprzestanie prowadzenia przez niego działalności, bez jednak formalnej likwidacji spółki, nie może być aprobowane na gruncie zasad wynikających z art. 67 Konstytucji RP, a także na gruncie zasady równości obywateli wobec prawa (art. 32 Konstytucji RP).

Nie można też pominąć okoliczności, że celem wprowadzenia regulacji z art. 30 ust. 1 ustawy zasiłkowej jest pomoc kobietom, które wskutek zwolnienia znalazłyby się w szczególnie trudnej sytuacji. Pozbawione bowiem zostałyby środków utrzymania w czasie, kiedy ciąża lub sprawowanie opieki nad narodzonym dzieckiem praktycznie uniemożliwiają znalezienie nowego zatrudnienia. Należy zauważyć, że sytuacja odwołującej w niniejszej sprawie jest taka sama, jak sytuacja kobiety w ciąży zwolnionej ze względu na likwidację pracodawcy. Odwołująca również nie mogła uzyskać żadnego świadczenia od pracodawcy, który zaprzestał wykonywania jakiejkolwiek działalności i nie przesyłał żadnych dokumentów do ZUS, ani nie opłacał składek. Sytuacja odwołującej powinna więc zostać zrównana z sytuacją pracownic określonych w art. 30 ust. 1 ustawy zasiłkowej. Oznacza to więc, że do odwołującej w niniejszej sprawie powinien znaleźć odpowiednie zastosowanie przepis art. 30 ust. 1 tej ustawy, a co za tym idzie pomimo ustania jej ubezpieczenia w okresie ciąży nadal zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego.

Reasumując, nawet w przypadku przyjęcia zasadności i zgodności z prawem wyrejestrowania przez ZUS z urzędu płatnika składek spółki (...) sp. z o.o., należałoby uznać, że odwołująca zachowuje prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 25 stycznia 2010 roku do 13 czerwca 2010 roku.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji wyroku, zmieniając zaskarżoną decyzję w całości i przyznając odwołującej się K. S. prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 25 stycznia 2010 roku do 13 czerwca 2010 roku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Lena Fremmel
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Joanna Napiórkowska-Kasa
Data wytworzenia informacji: