Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2023 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: sędzia Bartosz Szałas

Protokolant: protokolant sądowy Paulina Świętochowska

po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2023 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania B. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o zasiłek chorobowy

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 2 lutego 2023 roku, znak: 340000/603/2023/ZAS-GK, w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się B. S. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 1 stycznia 2023 roku do 28 lutego 2023 roku;

zasądza na rzecz odwołującego się B. S. od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. kwotę 1.080,00 zł (słownie: jeden tysiąc osiemdziesiąt złotych 00/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VI U 181/23

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 lutego 2023 roku, znak: 340000/603/2023/ZAS-GK, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił B. S. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 stycznia 2023 roku do 28 lutego 2023 roku. W uzasadnieniu tej decyzji ZUS podał, że z posiadanej dokumentacji wynika, że tytuł ubezpieczenia B. S. ustał w dniu 31 grudnia 2022 roku, a po ustaniu tego tytułu ubezpieczenia kontynuuje on wcześniej podjętą w dniu 1 lutego 2019 roku pracę zarobkową – działalność gospodarczą.

(decyzja z dnia 02.02.2023r. – akta organu rentowego)

Od powyższej decyzji B. S. wniósł odwołanie, w którym wniósł o zmianę tej decyzji i przyznanie mu prawa do zasiłku chorobowego za wskazany w niej okres. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że nie wykonywał w okresie swojej niezdolności do pracy żadnej pracy zarobkowej. Ponadto odwołujący się wniósł o zasądzenie na jego rzecz tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego kwoty w wysokości sześciokrotności stawki minimalnej, ze względu na fakt, że stawka ta w znaczny sposób odbiega od faktycznych kosztów prowadzenia sprawy.

(odwołanie – k. 12 – 15)

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie w całości, powtarzając swoją argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 23 – 23 verte)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący się B. S. miał ubezpieczenie chorobowe w związku z zatrudnieniem w spółce (...) do dnia 31 grudnia 2022 roku. Równolegle prowadził działalność gospodarczą pod firmą (...). B. S., działalność ta była przez niego prowadzona od dnia 1 lutego 2019 roku. W okresie od dnia 1 stycznia 2023 roku do dnia 28 lutego 2023 roku odwołujący się był niezdolny do pracy.

(bezsporne, a nadto: zwolnienia lekarskie – k. 37 – 38 verte)

W okresie od 1 stycznia 2023 roku do 28 lutego 2023 roku odwołujący się faktycznie nie wykonywał żadnej pracy związanej ze swoją działalnością gospodarczą, nie wykonywał żadnych usług na rzecz swoich klientów. Jego działalność przez ten okres nie była zawieszona, ponieważ odwołujący się miał pracownika i nie chciał, aby został on pozbawiony świadczeń z ZUS. W okresie niezdolności odwołującego się do pracy jego pracownik też nie świadczył żadnej pracy.

W lutym 2023 roku odwołujący się w ramach swojej działalności gospodarczej nie zanotował żadnego przychodu. Z kolei w styczniu 2023 roku zanotował przychód w kwocie 26.858,24 zł, ale wynikał on z opłacenia faktury przez kontrahenta, która to faktura nie dotyczyła czynności wykonywanych przez odwołującego się, czy jego pracownika w styczniu 2023 roku. Faktura ta dotyczyła montażu pompy ciepła, która to usługa została wykonana w grudniu 2022 roku. Faktura została wystawiona dopiero w styczniu 2023 roku, ale było to wynikiem działań biura księgowego obsługującego odwołującego się, on sam nie wystawiał tej faktury.

(dowód: księga przychodów i rozchodów – k. 42, faktury VAT – k. 43 – 44, zeznania odwołującego się B. S. – protokół rozprawy z dnia 21.06.2023r. od 00:02:55 do 00:08:00)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazane wyżej dokumenty, których wiarygodność nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron w toku postępowania. Sąd oparł się również na zeznaniach odwołującego się B. S., które zostały uznane za wiarygodne w całości, korespondują bowiem z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, znajdując potwierdzenie chociażby w przedłożonych fakturach VAT.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie było odwołanie B. S. od decyzji ZUS, odmawiającej mu prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 stycznia 2023 roku do 28 lutego 2023 roku.

Wydając zaskarżoną decyzję ZUS powołał się na regulację z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2022 roku, poz. 1732; dalej też jako: ustawa zasiłkowa), zgodnie z którym zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.

Z ustaleń faktycznych poczynionych w niniejszej sprawie przez Sąd wynika, że po ustaniu tytułu ubezpieczenia odwołujący się miał nadal działalność gospodarczą. ZUS przyjął, że w takim wypadku spełniona jest przesłanka z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej. Jednak automatyczne działanie ZUS-u nie zasługuje na aprobatę Sądu. Każdorazowo bowiem należy ocenić, czy faktycznie w okresie po ustaniu tytułu ubezpieczenia dochodzi do rzeczywistego kontynuowania działalności zarobkowej lub jej podjęcia. Nie wystarczy tu jedynie wykazanie, że w danym okresie funkcjonowała działalność gospodarcza, należy bowiem wykazać, że działalność ta bądź była faktycznie realizowana, bądź też z jej tytułu spływały cyklicznie na rzecz odwołującego się określone kwoty. Jak słusznie wskazuje się w orzecznictwie „zasiłek chorobowy po ustaniu określonego (pracowniczego) tytułu obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego nie przysługuje w razie podjęcia lub kontynuowania tylko takiej działalności zarobkowej stanowiącej tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie kolejnym lub nowym ubezpieczeniem chorobowym, która zapewnia "źródło utrzymania", w tym choćby minimalny standard ochrony ubezpieczeniowej, a zatem zapewnia taką wysokość świadczeń zasiłkowych za okres orzeczonej niezdolności do pracy, która nie powinna być symboliczna ani ustalana w wysokości "oderwanej" lub pomijającej zasady ustalania podstawy wymiaru świadczeń dla osób, którym przysługuje ochrona zasiłkowa po ustaniu poprzedniego tytułu ubezpieczenia chorobowego” (wyrok SN z dnia 4 października 2018 roku, sygn. akt III UZP 5/18). Jak dalej podaje SN: „zasiłek chorobowy po ustaniu określonego tytułu ubezpieczenia chorobowego nie przysługuje tylko za te okresy orzeczonej niezdolności do pracy, w których została podjęta lub jest faktycznie kontynuowana działalność zarobkowa stanowiąca kolejny lub nowy tytuł podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, co nie dotyczy innych okresów zasiłkowych, w których już taka działalność nie była wykonywana. Oznacza to, że wnioskodawczyni nie powinna być pozbawiona świadczeń chorobowych za cały okres po ustaniu pracowniczego tytułu ubezpieczenia chorobowego, tj. za okresy orzeczonej niezdolności do pracy, w których jako osoba uprawniona do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia nie uzyskiwała żadnych lub uzyskała dochody "marginalne" poniżej progu najniższego wynagrodzenia za pracę (por. wyroki Sądu Najwyższego z 25 lutego 2008 r., I UK 249/07, z 4 czerwca 2012 r., I UK 13/12, z 9 stycznia 2012 r., I UK 212/11).

W niniejszej sprawie Sąd ustalił, że po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego odwołujący się miał co prawda nadal działalność gospodarczą, nie zawiesił jej, jednak nie wykonywał w tym okresie jakiejkolwiek pracy w ramach swojej działalności gospodarczej. Działalność nie została zawieszona, bowiem odwołujący się miał pracownika na etacie i chciał, aby miał on nadal płacone składki i zapewnioną ochronę ubezpieczeniową. Jednak w rzeczywistości w okresie objętym skarżoną decyzją, ani sam odwołujący się, ani jego pracownik, nie wykonywali w ramach prowadzonej przez odwołującego się działalności gospodarczej jakiejkolwiek pracy. Tym samym za ten okres nie uzyskali żadnego przychodu, który mógł stanowić źródło utrzymania odwołującego się w okresie jego niezdolności do pracy. Sąd miał na uwadze, że co prawda w okresie tym wystawiona została faktura, konkretnie w styczniu 2023 roku, na kwotę 30.000,00 zł, jednak dotyczyła ona prac wykonanych jeszcze przed powstaniem niezdolności odwołującego się do pracy, zaś fakt, że została wystawiona dopiero po pewnym czasie nie wynikał z działań odwołującego się, ale z działań jego biura księgowego i kwestii formalnych. Jednocześnie warto podkreślić, że opłacenie przez kontrahenta tej faktury nie może się równać z posiadaniem przez odwołującego się dochodów zapewniających źródło utrzymania w okresie jego niezdolności do pracy, bowiem ten dochód, który osiągnął w wyniku opłacenia faktury nie dotyczył okresu jego niezdolności do pracy, ale dotyczył grudnia 2022 roku, kiedy jeszcze był zdolny do pracy i pracę w ramach swojej działalności gospodarczej świadczył. Z kolei w okresie swojej niezdolności do pracy nie świadczył żadnej pracy w ramach tej działalności, za ten okres więc nie uzyskał żadnych przychodów. Jednocześnie ochrona ubezpieczeniowa ma na celu właśnie ochronę w takich sytuacjach, gdy w danym okresie dana osoba nie może świadczyć pracy i nie może wypracować zysków, które nawet mogą spłynąć od kontrahentów później, ale istotne jest to, że pochodzą z pracy świadczonej w tych konkretnych okresach niezdolności do pracy. W niniejszej sprawie takiej sytuacji nie było, w okresie swojej niezdolności do pracy odwołujący się pracy nie świadczył, nie uzyskał też żadnych przychodów z wykonanych w tym okresie działań w ramach swojej działalności gospodarczej.

Wobec tego, w świetle przywołanych wyżej słusznych poglądów orzecznictwa, Sąd nie uznał, aby doszło do spełnienia przesłanek z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej. Jednocześnie ZUS nie kwestionował samej niezdolności odwołującego się do pracy w okresie wskazanym w zaskarżonej decyzji, nie powoływał się też na jakiekolwiek inne okoliczności mające przemawiać za brakiem prawa do zasiłku chorobowego za ten okres. Wobec tego Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał odwołującemu się prawo do zasiłku chorobowego za okres od 1 stycznia 2023 roku do 28 lutego 2023 roku.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

W kwestii kosztów postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 KPC oraz §9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015r., poz. 1800, ze zm.), zasądzając na rzecz odwołującego się od organu rentowego kwotę 1.080,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Sąd zasądził sześciokrotność stawki minimalnej mając na uwadze bardzo niską wartość tej stawki i jej zupełną nieadekwatność do warunków rynkowych świadczenia usług prawniczych, a więc do rzeczywistych kosztów zastępstwa procesowego, jakie odwołujący się poniósł. Sąd miał na uwadze, że pełnomocnik odwołującego się skierował oprócz odwołania jeszcze jedno pismo, dołączając dokumenty, zawierając w obu pismach kierowanych do Sądu w toku postępowania wyczerpujące stanowisko z uzasadnieniem prawnym i faktycznym, stawił się również na wyznaczonej przez Sąd rozprawie. Sąd miał na uwadze, że przy takim nakładzie pracy pełnomocnika zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w wysokości niższej niż maksymalna sześciokrotność stawki stanowiłoby jedynie iluzoryczny zwrot kosztów procesu poniesionych przez odwołującego się. Wobec powyższego Sąd przyznał te koszty w wysokości sześciokrotności stawki minimalnej.