Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2022 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Małgorzata Kryńska-Mozolewska

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2022 r. w Warszawie na rozprawie w trybie art. 15zzs ² ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020r., poz. 1842, tekst jednolity).

sprawy z odwołania A. W. od decyzji z dnia 28 lutego 2020 r znak sprawy 090000/603/CW/671618/2020 - (...)

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o zasiłek chorobowy

oddala odwołanie

Sygn. akt VI U 194/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 lutego 2020 roku, znak: 090000/603/CW/671618/2020/ZAS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił A. W. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 11 grudnia 2019 roku do 20 grudnia 2019 roku.

W uzasadnieniu decyzji ZUS argumentował, że ubezpieczonej został wypłacony zasiłek chorobowy za okres od 20 lipca 2017 roku do 17 stycznia 2018 roku, a następnie świadczenie rehabilitacyjne za okres od 18 stycznia 2018 roku do 12 stycznia 2019 roku. Kolejne niezdolności ubezpieczonej do pracy trwały od dnia 26 marca 2019 roku do 2 kwietnia 2019 roku, od 17 czerwca 2019 roku do 4 sierpnia 2019 roku oraz od 11 grudnia 2019 roku do 20 grudnia 2019 roku. Wobec tego, że ubezpieczona nie przedłożyła zaświadczeń o odzyskaniu zdolności do pracy od 13 stycznia 2019 roku oraz od 5 sierpnia 2019 roku, konsekwencją było zaliczenie okresów od 20.07.2017 r do 12.01.2019 r i od 26.03.2019 r do 2.04.2019 r i od 17.06. 2019 r do 4.08. 2019 r i od 11.12.2019 r do 20.12.2019r do tego samego okresu zasiłkowego. W świetle powyższego odwołująca wykorzystała 182 dni okresu zasiłkowego 17 stycznia 2018 r.

Pełnomocnik pozwanego wnosił także o przyznanie wynagrodzenia z tytułu zastępstwa procesowego.

(decyzja z dnia 28.02.2020r. – k. 8 akt organu rentowego)

Od powyższej decyzji A. W. wniosła odwołanie żądając przyznanie jej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 11 grudnia 2019 roku do 20 grudnia 2019 roku. W uzasadnieniu odwołania wnioskodawczyni wskazała, że opłacała składki chorobowe, więc pozbawianie jej zasiłku jest bezprawne.

(odwołanie – k. 1)

W piśmie procesowym z dnia 12 lipca 2020 r (k.18) odwołująca podnosiła, że jeśli ZUS pobierał składki na ubezpieczenie chorobowe to tym samym przyjmował na siebie odpowiedzialność za chorobę a w tym konkretnym przypadku za niezaplanowane zdarzenia. Odwołująca twierdziła, że ZUS pomylił swoje uprawnienia i pominął w tym przypadku fakt, że łączył ją z ZUS jedynie stosunek wynikający z dobrowolnego opłacania składek z tytułu ubezpieczenia chorobowego i doszukuje się jakiegokolwiek pretekstu aby nie przejąć odpowiedzialności za opłacane dobrowolne składki których ZUS nie uznał, że są mu nienależne.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie, powtarzając argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 3 – 5)

Postanowieniem z dnia 21 kwietnia 2021 r sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych: ortopedy, reumatologa oraz gastrologa na okoliczność ustalenia, czy odwołująca A. W. w okresach niezdolności do pracy od 20 lipca 2017 roku do 17 stycznia 2018 roku, od 18 stycznia 2018 roku do 12 stycznia 2019 roku, od 26 marca 2019 roku do 2 kwietnia 2019 roku, od 17 czerwca 2019 roku do 4 sierpnia 2019 roku oraz od 11 grudnia 2019 roku do 20 grudnia 2019 roku była niezdolna do pracy z powodu współistniejącej lub tożsamej jednostki chorobowej, oraz czy okres zasiłkowy upłynął w dniu 17 stycznia 2018 r. czy też wcześniej lub później, a jeśli ze względu na charakter schorzeń powinno być kilka okresów zasiłkowych do wskazania z jakich przyczyn oraz ich dat trwania, a także czy po 13 stycznia 2019 roku i po 5 sierpnia 2019 roku odwołująca odzyskała zdolność do pracy;

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. W. podlegała ubezpieczeniu społecznemu w tym dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Odwołująca się A. W. była niezdolna do pracy w następujących okresach:

- od 20 lipca 2017 roku do 1 września 2017 roku ze względu na chorobę o symbolu M23 – wewnętrzne uszkodzenia stawu kolanowego;

- od 1 września 2017 roku do 30 września 2017 roku ze względu na chorobę o symbolu M23 – wewnętrzne uszkodzenia stawu kolanowego;

- od 1 października 2017 roku do 10 listopada 2017 roku ze względu na chorobę o symbolu M23 - wewnętrzne uszkodzenia stawu kolanowego;

- od 11 listopada 2017 roku do 15 grudnia 2017 roku ze względu na chorobę o symbolu T92 – Następstwa urazów kończyny górnej;

- od 16 grudnia 2017 roku do 19 stycznia 2018 roku ze względu na chorobę o symbolu T93 – Następstwa urazów kończyny dolnej;

- od 14 czerwca 2018 roku do 29 lipca 2018 roku ze względu na chorobę o symbolu M45 – Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa;

- od 6 sierpnia 2018 roku do 10 sierpnia 2018 roku ze względu na chorobę o symbolu K50 – Nieswoiste zapalenie jelit;

- od 7 września 2018 roku do 9 września 2018 roku ze względu na chorobę o symbolu K51 – Wrzodziejące zapalenie jelita grubego;

- od 26 marca 2019 roku do 2 kwietnia 2019 roku ze względu na chorobę o symbolu K50 – Nieswoiste zapalenie jelit;

- od 17 czerwca 2019 roku do 4 sierpnia 2019 roku - ze względu na chorobę o symbolu S20 – Powierzchowny uraz klatki piersiowej;

- od 1 lipca 2019 roku do 14 lipca 2019 roku ze względu na chorobę o symbolu R10 - Ból w okolicy brzucha i miednicy;

- od 15 lipca 2019 roku do 4 sierpnia 2019 roku ze względu na chorobę o symbolu S20 - Powierzchowny uraz klatki piersiowej, pomiędzy tymi zwolnieniami miała również wystawione zwolnienie na okres od 11 lipca 2019 roku do 19 lipca 2019 roku ze względu na chorobę o symbolu K50 - Nieswoiste zapalenie jelit;

- od 11 grudnia 2019 roku do 20 grudnia 2019 roku ze względu na chorobę o symbolu M06 – Inne reumatoidalne zapalenia stawów;

(dowód: zestawienie zwolnień lekarskich – k. 13);

A. W. nie odzyskała zdolność do pracy po 13 stycznia 2019 r i po 5 sierpnia 2019 r.

dowód: opinia biegłego ortopedy k.142-143, opinia biegłego gastroenterologii k. 159-161, opinia biegłego z zakresu interny k. 170-171, zeznania odwołującej – protokół rozprawy z dnia 4.10.2022 r.

A. W. w dniu 23 grudnia 2019 r złożyła do (...) Oddział w C. wniosek o przyznanie jej prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 11 grudnia 2019 r do dnia 20 grudnia 2019 r;

dowód : zaświadczenie płatnika składek, zwolnienie na druku ZUS ZLA – akta rentowe

Decyzją z dnia 28 lutego 2020 roku, znak: 090000/603/CW/671618/2020/ZAS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił A. W. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 11 grudnia 2019 roku do 20 grudnia 2019 roku.

bezsporne

Decyzją z dnia 27 marca 2020 roku, znak: I/15/009047293, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. przyznał odwołującej się A. W. rentę od 18 lutego 2019 roku, tj; od powstania częściowej niezdolności do pracy. Renta przysługiwała do 31 marca 2021 roku. Wniosek o rentę odwołująca złożyła w organie rentowym dnia 18.02.2019 r.

(dowód: decyzja z dnia 27.03.2020r. – k. 40 – 41 verte)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazane wyżej dowody z dokumentów, opinii biegłych, zeznań odwołującej których wiarygodność nie była kwestionowana w toku postępowania. Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie jest odwołanie A. W. od decyzji odmawiającej jej prawa do zasiłku chorobowego za okres od 11 grudnia 2019 roku do 20 grudnia 2019 roku. Podstawą odmowy było uznanie przez ZUS, że odwołująca wyczerpała okres zasiłkowy z dniem 17 stycznia 2018 roku. Niezdolności do pracy od 20 lipca 2017 roku do 20 grudnia 2019 roku zostały zaliczone do jednego okresu zasiłkowego, ponieważ odwołująca nie przedłożyła zaświadczeń o odzyskaniu zdolności do pracy po okresach długotrwałej niezdolności do pracy od 13 stycznia 2019 roku oraz od 5 sierpnia 2019 roku.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. – Dz. U. z 2020 roku, poz. 870, ze zm.) zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 - nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży - nie dłużej niż przez 270 dni. Powyższy okres jest tzw. okresem zasiłkowym, którego wyczerpanie skutkuje odmową przyznania prawa do dalszego zasiłku chorobowego. Z kolei art. 9 ust. 1 ustawy zasiłkowej wskazuje, że do okresu zasiłkowego wskazanego w art. 8 tej ustawy zalicza się również wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, a w ust. 2 wskazuje on, że do owego okresu zalicza się również okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni.

W niniejszej sprawie główna argumentacja ZUS-u opierała się na uznaniu, że odwołująca się w przerwach pomiędzy okresami niezdolności do pracy potwierdzonymi zwolnieniami lekarskimi, nie odzyskała zdolności do pracy. Sąd miał bowiem na uwadze, że odwołująca się była niezdolna do pracy w okresie od 20 lipca 2017 roku do 12 stycznia 2019 roku, pobierając najpierw zasiłek chorobowy, a następnie świadczenie rehabilitacyjne. Następna niezdolność do pracy pojawiła się u niej w okresie od 26 marca 2019 roku do 2 kwietnia 2019 roku, czyli po przerwie liczącej 72 dni. Jednak ZUS zwrócił uwagę, że odwołująca się nie udowodniła, czy odzyskała w tym okresie przerwy swoją zdolność do pracy, wobec czego organ potraktował jej kolejne zwolnienie lekarskie tak, jakby niezdolność do pracy trwała cały czas nieprzerwanie od 20 lipca 2017 roku. Kolejne zwolnienie lekarskie przedłożone przez odwołującą się dotyczyło okresu od 17 czerwca 2019 roku do 4 sierpnia 2019 roku, a więc przerwa pomiędzy zwolnieniami (poprzednie trwało do 2 kwietnia 2019 roku) trwała 76 dni, czyli powyżej 60 dni. Kolejne zwolnienie lekarskie, dotyczące niezdolności do pracy będące przedmiotem analizy w niniejszej sprawie, zostało wystawione na okres od 11 grudnia 2019 roku do 20 grudnia 2019 roku, czyli przerwa ponownie była dłuższa niż 60 dni, bo wynosiła 128 dni. Również i w tym przypadku ZUS zaliczył je do jednego okresu zasiłkowego trwającego od dnia 20 lipca 2017 roku, argumentując, że odwołująca się nie odzyskała zdolności do pracy po dniu 2 kwietnia 2019 roku, jak i po dniu 4 sierpnia 2019 roku.

Z opinii biegłego ortopedy, gastroenterologii, interny, które to opinie nie były kwestionowane przez odwołującą i pełnomocnika pozwanego oraz z zeznań A. W., której sąd dał wiarę wynika, że odwołująca odzyskała zdolność do pracy po 13 stycznia 2019 r i po 5 sierpnia 2019 r. Sąd nie dał wiary biegłym ponieważ A. W. od 18 lutego 2019 r miała orzeczoną częściową niezdolność do pracy i przyznane prawo do renty chorobowej.

Zwolnienie lekarskie, dotyczące niezdolności do pracy będącej przedmiotem analizy w niniejszej sprawie, zostało wystawione na okres od 11 grudnia 2019 roku do 20 grudnia 2019 roku, po przerwie dłuższej niż 60 dni (128 dni). Jednak okres ten powinien być zliczany do poprzedniej niezdolności do pracy sprzed 5 sierpnia ( zasiłek chorobowy od 20.07.2017 r do 17 stycznia 2018 r tj; 182 dni i świadczenie rehabilitacyjne od 18.01.2018 r do 12.02.2019 tj 360 dni i ponowna niezdolność od 26.03.2019 r do 02.04.2019 r i 17.06.2019 r do 4.08.2019r). W związku z tym argumentacja organu rentowego podniesiona w decyzji jest zasadna.

W trakcie postępowania sądowego zainicjowanego przez odwołującą okazało się że A. W. ma przyznaną rentę chorobową z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 18 lutego 2019 roku do 31 marca 2021 roku. Wniosek o rentę odwołująca złożyła w organie rentowym 18.02.2019 r, a decyzja została wydana w dniu 27 marca 2020 r. Wniosek o zasiłek chorobowy do ZUS A. W. złożyła w dniu. 23.12.2019 r.

Wynika z powyższego, że odwołująca wystąpiła z wnioskiem o przyznanie jej zasiłku chorobowego po tym jak jej wniosek o przyznanie prawa do renty był procedowany przez organ. Prawo do renty, które zostało przyznane odwołującej, skutkuje tym, że ma ona zabezpieczenie społeczne, dochód za okres, który pokrywa się z okresem zasiłku chorobowego – od 11 grudnia 2019 roku do 20 grudnia 2019 roku. Niezasadne jest zatem przyznawanie dwóch świadczeń, które pozostają świadczeniami ekwiwalentnymi, tj. zapewniającymi źródło utrzymania za ten sam okres. Przyznanie odwołującej prawa do renty i zasiłku chorobowego za te same okresy byłoby niezasadne. Zasady systemu ubezpieczeń społecznych to ekwiwalentność świadczeń i wykluczanie się praw do świadczeń wzajemnie ekwiwalentnych.

Zgodnie z art. 100 ust. 2 ustawy z dnia z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2018.1270 j.t.) jeżeli ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty szkoleniowej powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia. Wynika z niego, że w razie zbiegu prawa do wymienionych świadczeń i do renty pierwszeństwo mają świadczenia już pobierane. Jak wskazano powyżej prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do jego nabycia, jednakże jeżeli ubezpieczony pobiera jedno ze świadczeń tzw. krótkoterminowych, takich jak zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów kodeksu pracy, to prawo do renty powstaje z dniem zaprzestania pobierania tych świadczeń. W niniejszej sprawie zasiłek chorobowy nie był wypłacany, bowiem strony weszły w spór sądowych co do zasadności prawa do tego zasiłku (za okres od 11.2020 do 20.12.2020 r).

Zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia, nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy (art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa; dalej jako ustawa zasiłkowa). Wspólną cechą przyczyn wyłączających prawo do zasiłku jest istnienie innych źródeł dochodów z ubezpieczenia społecznego (emerytura lub renta z tytułu niezdolności do pracy), z Funduszu Pracy (zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek lub świadczenie przedemerytalne, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne) bądź z własnej kontynuowanej lub podjętej działalności zarobkowej (dochód z tej działalności lub zasiłek chorobowy z tytułu kontynuowanej równolegle lub nowej aktywności zawodowej, nabyty na ogólnych zasadach). We wszystkich tych przypadkach wypłata zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia byłaby sprzeczna z ratio legis omawianej regulacji, która sprowadza się do dostarczenia środków utrzymania byłemu ubezpieczonemu, który z powodu ustania pracy zarobkowej traci dotychczasowe dochody, a któremu choroba przeszkodziła w znalezieniu i podjęciu nowej pracy zarobkowej, a tym samym nowego źródła dochodów (H. Pławucka, glosa do uchwały SN z dnia 30 sierpnia 2001 r., III ZP 11/2001, OSP 2002, z. 12, poz. 599). Wspólną cechą i uzasadnieniem wszystkich przyczyn wyłączających prawo do zasiłku jest więc okoliczność, że dotyczą one sytuacji, gdy osoba niezdolna do pracy ma inne źródło dochodu.

Osoba, która otrzymuje świadczenia emerytalne lub rentowe, uzyskuje dochód, dlatego ustawodawca nie uznał za uzasadnione chronić jej niezdolności do pracy poprzez wypłatę zasiłku chorobowego.

W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania jest określony treścią decyzji organu rentowego, od której odwołanie wszczyna postępowanie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 22 lutego 2012 r., II UK 275/11, LEX nr 1215286; z dnia 2 marca 2011 L, II UZ 1/11, LEX nr 844747; z dnia 18 lutego 2010 L, III UK 75/09, OSNP 2011 nr 15-16, poz. 215). Zaskarżone decyzje dotyczyły zaś wyłącznie odmowy prawa do zasiłku chorobowego za okres od 11.12.2020r do 20.12.2020 r i tylko w takim zakresie mogły być kwestionowane przed Sądem. Inaczej rzecz ujmując, Sąd mógł skontrolować legalność tych decyzji wyłącznie pod kątem zasadności odmowy wypłaty zasiłku chorobowego za okres sporny. Kognicja sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, w związku z odwołaniem skarżącego od niniejszej decyzji nie może bowiem obejmować merytorycznego sprawdzenia przyczyn zwrotu lub nie wpłaconych przez odwołującą składek na ubezpieczenie. Odmienne stanowisko prowadziłoby do naruszenia zasad postępowania administracyjnego, postępowania cywilnego.

Mając na uwadze powyższe sąd oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)