VI U 292/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z 2021-02-19
Sygn. akt VI U 292/18
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 19 lutego 2021 roku
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący: sędzia Joanna Napiórkowska-Kasa
po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2021 roku w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z odwołania B. P.
od decyzji (...) w W. z dnia (...) roku, znak: (...) oraz z dnia (...) roku, znak: (...)
przeciwko (...) w W.
o odsetki
1. umarza postępowanie w zakresie odwołania od decyzji (...) w W. z dnia (...) roku, znak: (...);
2. zmienia zaskarżoną decyzję (...) w W. z dnia (...) roku, znak: (...) w ten sposób, że przyznaje odwołującej się B. P. prawo do odsetek ustawowych od:
a. niewypłaconego w terminie zasiłku chorobowego za okres od 16 grudnia 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku obliczonych od dnia 31 stycznia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
b. niewypłaconego w terminie zasiłku chorobowego za okres od 1 stycznia 2015 roku do 15 stycznia 2015 roku obliczonych od dnia 17 lutego 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
c. niewypłaconego w terminie zasiłku chorobowego za okres od 16 stycznia 2015 roku do 31 stycznia 2015 roku obliczonych od dnia 6 marca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
d. niewypłaconego w terminie zasiłku chorobowego za okres od 1 lutego 2015 roku do 18 lutego 2015 roku obliczonych od dnia 31 marca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
e. niewypłaconego w terminie zasiłku chorobowego za okres od 19 lutego 2015 roku do 27 lutego 2015 roku obliczonych od dnia 9 kwietnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
f. niewypłaconego w terminie zasiłku macierzyńskiego za okres od 22 lutego 2015 roku do 30 kwietnia 2015 roku obliczonych od dnia 4 czerwca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
g. niewypłaconego w terminie zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 maja 2015 roku do 31 maja 2015 roku obliczonych od dnia 1 lipca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
h. niewypłaconego w terminie zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 czerwca 2015 roku do 30 czerwca 2015 roku obliczonych od dnia 31 lipca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
i. niewypłaconego w terminie zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 lipca 2015 roku do 31 lipca 2015 roku obliczonych od dnia 31 sierpnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
j. niewypłaconego w terminie zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 sierpnia 2015 roku do 31 sierpnia 2015 roku obliczonych od dnia 1 października 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
k. niewypłaconego w terminie zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 września 2015 roku do 30 września 2015 roku obliczonych od dnia 31 października 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
l. niewypłaconego w terminie zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 października 2015 roku do 31 października 2015 roku obliczonych od dnia 1 grudnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
m. niewypłaconego w terminie zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 listopada 2015 roku do 30 listopada 2015 roku obliczonych za dzień 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
n. niewypłaconego w terminie zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 grudnia 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku jako odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 2 lutego 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
o. niewypłaconego w terminie zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 stycznia 2016 roku do 31 stycznia 2016 roku jako odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 3 marca 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
p. niewypłaconego w terminie zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 lutego 2016 roku do 20 lutego 2016 roku jako odsetek ustawowych za opóźnienie obliczonych od dnia 22 marca 2016 roku do dnia 19 lipca 2018 roku;
3. roszczenie o odsetki od niewypłaconego w terminie zasiłku chorobowego za okres od 18 listopada 2014 roku do dnia 15 grudnia 2014 roku przekazuje celem rozpoznania do (...) w W..
Sygn. akt VI U 292/18
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia (...) roku, znak: (...), (...) w W. uchylił swoje wcześniejsze decyzje z dni: (...) roku, (...) roku, (...) roku, (...) roku i z (...) roku oraz przyznał B. P. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 18 listopada 2014 roku do 21 lutego 2015 roku i zasiłku macierzyńskiego za okres od 22 lutego 2015 roku do 20 lutego 2016 roku; jednocześnie ZUS uznał, że wypłata zasiłku chorobowego za okres od 18 listopada 2014 roku do 21 lutego 2015 roku oraz zasiłku macierzyńskiego za okres od 22 lutego 2015 roku do 20 lutego 2016 roku została dokonana po ustawowym terminie i należy przyznać prawo do odsetek. W uzasadnieniu (...) podał, że wyrok Sądu Apelacyjnego zmieniający wcześniejszą decyzję (...) o niepodleganiu B. P. ubezpieczeniu chorobowemu wpłynął do (...) dnia 7 czerwca 2018 roku i jest ostatnim dokumentem stanowiącym podstawę do wypłaty zasiłku chorobowego i macierzyńskiego.
(decyzja z dnia (...) – akta organu rentowego)
Od powyższej decyzji odwołująca się B. P. wniosła odwołanie, wnosząc o jej zmianę i wypłacenie jej odsetek liczonych od wcześniejszych dat do dnia zapłaty.
(odwołanie – k. 1 – 3)
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości, podnosząc, że ostatnią okolicznością pozwalającą ustalić prawo do świadczeń jest doręczenie wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie.
(odpowiedź na odwołanie – k. 4 – 5)
Pismem z dnia 8 października 2018 roku odwołująca się wskazała, że w rzeczywistości odwołuje się od decyzji z dnia (...) roku, gdyż nie zgadza się z wysokością wypłaconych jej odsetek.
(pismo procesowe z dnia 08.10.2018r. – k. 10)
Decyzją z dnia (...) roku, znak: (...), (...) w W. postanowił uznać, że wypłata odsetek od zasiłku chorobowego za okres od 16 grudnia 2014 roku do 21 lutego 2018 roku oraz zasiłku macierzyńskiego za okres od 22 lutego 2015 roku do 20 lutego 2016 roku została dokonana z datą wpływu wyroku Sądu Apelacyjnego do organu rentowego (...), tj. 7 czerwca 2018 roku oraz postanowił uznać, że brak podstaw do przyznania B. P. prawa do odsetek od daty wpływu dokumentów do (...). W uzasadnieniu swego stanowiska organ rentowy podał, że wyrok Sądu Apelacyjnego zmieniający wcześniejszą decyzję (...) o niepodleganiu B. P. ubezpieczeniu chorobowemu wpłynął do (...) dnia 7 czerwca 2018 roku i jest ostatnim dokumentem stanowiącym podstawę do wypłaty zasiłku chorobowego i macierzyńskiego.
(decyzja z dnia 17.08.2018r. – akta organu rentowego)
W odpowiedzi na odwołanie od decyzji z dnia (...) roku(...) również wniósł o oddalenie odwołania w całości, podnosząc, że ostatnią okolicznością pozwalającą ustalić prawo do świadczeń jest doręczenie wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie.
(odpowiedź na odwołanie – k. 15 – 16)
Postanowieniem z dnia 19 listopada 2018 roku Sąd zawiadomił zainteresowanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. o toczącym się postępowaniu.
(postanowienie z dnia 19.11.2018r. – k. 19)
Na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2019 roku odwołująca się sprecyzowała ostatecznie, że odwołuje się od decyzji (...) z dnia (...) roku. Z kolei pismem z dnia 25 kwietnia 2019 roku odwołująca się cofnęła odwołanie od decyzji z dnia (...) roku.
(protokół rozprawy z dnia 24.04.2019r. – k. 30, pismo procesowe z dnia 25.04.2019r. – k. 37)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Decyzją z dnia (...) roku, nr (...), (...) w W. stwierdził, że B. B. (1) (obecnie P.) jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 1 września 2014 roku. W uzasadnieniu tej decyzji (...) podał, że umowa o pracę B. B. (1) (obecnie P.) została zawarta dla pozoru, by umożliwić zainteresowanej uzyskanie prawa do zasiłku chorobowego.
Od powyższej decyzji B. P. wniosła odwołanie do Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie. W wyniku rozpoznania tego odwołania Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 10 listopada 2015 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt VII U 309/15, oddalił odwołanie i zasądził od odwołującej się na rzecz ZUS kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Od powyższego wyroku odwołująca się wniosła apelację. W wyniku jej rozpoznania Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2018 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt III AUa 163/16, zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję (...) w W. z dnia 30 grudnia 2014 roku, nr (...)-2 w ten sposób, że stwierdza, iż B. P. (poprzednie nazwisko B.) jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 1 września 2014 roku oraz zasądza od (...)w W. na rzecz B. P. kwotę 30,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej. W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, że odwołująca się po zatrudnieniu w spółce (...) sp. z o.o. zajmowała się sprawami bieżącymi: księgowaniem faktur, rejestrowaniem sprzedaży, przygotowaniem dokumentacji do ZUS, sprawami kadrowymi, przeglądała teczki kadrowe, miała zająć się uporządkowaniem dokumentacji kadrowej. Jej praca była nadzorowana przez K. K., który potwierdził jej kompetencje w zakresie znajomości i użytkowania programów księgowych. W ocenie Sądu Apelacyjnego nie ulegało wątpliwości, że odwołująca się jako pracownik zatrudniony w ramach umowy o pracę podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz chorobowemu.
(dowód: decyzja nr (...) – akta organu rentowego, odwołanie – k. 2 – 4 akt sprawy VII U 309/15, wyrok SO z dnia 10.11.2015r. – k. 165, uzasadnienie wyroku SO – k. 166 – 168 verte, wyrok SA z dnia 26.04.2018r. – k. 152 – 153, uzasadnienie wyroku SA – k. 154 – 164)
W toku postępowania prowadzonego przez (...) przed wydaniem decyzji z dnia (...) roku, nr (...)-2 zostały dostarczone przez odwołującą się następujące dowody z dokumentów:
- umowa o pracę,
- dwa załączniki do umowy o pracę,
- kwestionariusz osobowy,
- referencje odwołującej się,
- 16 certyfikatów i zaświadczeń o szkoleniach,
- zaświadczenie lekarskie o zdolności do pracy,
- rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem,
- zaświadczenie lekarskie o ciąży,
- potwierdzenia przelewów wynagrodzenia za pracę za wrzesień, październik i listopad 2014 roku,
- lista płac.
Z kolei w toku postępowania przed Sądem Okręgowym Warszawa – Praga w Warszawie zostały przeprowadzone dowody:
- zdjęcia segregatorów, które odwołująca się przeanalizowała w trakcie pracy,
- deklaracje (...) sp. z o.o.,
- dotyczące niezalegania ze składkami przez spółkę (...) sp. z o.o.,
- umowa o pracę,
- karta przebiegu ciąży,
- zeznania odwołującej.
W toku postępowania przed Sądem Apelacyjnym dodatkowo dopuszczono dowody:
- zaświadczenie z ZUS o zgłoszeniu do ubezpieczeń,
- zeznania świadka K. K..
(dowód: dokumenty dołączone do akt ZUS – akta organu rentowego, zdjęcia segregatorów – k. 21 – 23 akt sprawy VII U 309/15, deklaracje (...) sp. z o.o. – k. 47 – 75 akt sprawy VII U 309/15, dokumenty dotyczące niezalegania ze składkami przez spółkę (...) sp. z o.o. – k. 76 – 77 akt sprawy VII U 309/15, umowa o pracę – k. 93 akt sprawy VII U 309/15, karta przebiegu ciąży – k. 95 akt sprawy VII U 309/15, zeznania odwołującej się – k. 110 akt sprawy VII U 309/15, zaświadczenie z ZUS o zgłoszeniu do ubezpieczeń – k. 139 akt sprawy VII U 309/15, zeznania K. K. – k. 188 – 189 akt sprawy VII U 309/15)
Pracodawca odwołującej i płatnik jej składek spółka (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., terminowo wysyłał do ZUS wszelką korespondencję dotyczącą zasiłków, o które wnioskowała odwołująca, w tym zaświadczenie płatnika składek i zwolnienia lekarskie.
(dowód: zaświadczenie – k. 40, zaświadczenie płatnika składek – k. 41 – 42, zwolnienia lekarskie – k. 43 – 47)
Wnioski o ustalenie uprawnień do świadczeń z tytułu zasiłku chorobowego dla odwołującej wpływały do ZUS w następujących datach:
- wniosek dotyczący zasiłku chorobowego za okres od 13 listopada 2014 roku do 15 grudnia 2014 roku wpłynął do ZUS dnia 26 listopada 2014 roku;
- wniosek dotyczący zasiłku chorobowego za okres od 16 grudnia 2014 roku do 15 stycznia 2015 roku wpłynął do ZUS dnia 30 grudnia 2014 roku;
- wniosek dotyczący zasiłku chorobowego za okres od 16 stycznia 2015 roku do 31 stycznia 2015 roku wpłynął do ZUS dnia 3 lutego 2015 roku;
- wniosek dotyczący zasiłku chorobowego za okres od 1 lutego 2015 roku do 18 lutego 2015 roku wpłynął do ZUS dnia 26 lutego 2015 roku;
- wniosek dotyczący zasiłku chorobowego za okres od 19 lutego 2015 roku do 27 lutego 2015 roku wpłynął do ZUS dnia 9 marca 2015 roku.
Z kolei ostatni dokument do zasiłku macierzyńskiego za okres od 22 lutego 2015 roku do 20 lutego 2016 roku (oryginał aktu urodzenia dziecka) wpłynął do ZUS dnia 4 maja 2015 roku.
Przy założeniu wypłacenia zasiłków w ciągu 30 dni od wpływu dokumentów do ZUS, gdyby ZUS nie zakwestionował decyzją z dnia (...) roku, nr (...), podlegania odwołującej się ubezpieczeniu chorobowemu, wypłata poszczególnych zasiłków nastąpiłaby w następujących datach:
- zasiłek chorobowy za okres od 18 listopada 2014 roku do 30 listopada 2014 roku – wypłata w dniu 30 grudnia 2014 roku,
- zasiłek chorobowy za okres od 1 grudnia 2014 roku do 15 grudnia 2014 roku – wypłata w dniu 14 stycznia 2015 roku,
- zasiłek chorobowy za okres od 15 grudnia 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku – wypłata w dniu 30 stycznia 2015 roku,
- zasiłek chorobowy za okres od 1 stycznia 2015 roku do 15 stycznia 2015 roku – wypłata w dniu 16 lutego 2015 roku,
- zasiłek chorobowy za okres od 16 stycznia 2015 roku do 31 stycznia 2015 roku – wypłata w dniu 5 marca 2015 roku,
- zasiłek chorobowy za okres od 1 lutego 2015 roku do 18 lutego 2015 roku – wypłata w dniu 30 marca 2015 roku,
- zasiłek chorobowy za okres od 19 lutego 2015 roku do 27 lutego 2015 roku – wypłata w dniu 8 kwietnia 2015 roku,
- zasiłek macierzyński za okres od 22 lutego 2015 roku do 30 kwietnia 2015 roku – wypłata w dniu 3 czerwca 2015 roku,
- zasiłek macierzyński za okres od 1 maja 2015 roku do 31 maja 2015 roku – wypłata w dniu 30 czerwca 2015 roku,
- zasiłek macierzyński za okres od 1 czerwca 2015 roku do 30 czerwca 2015 roku – wypłata w dniu 30 lipca 2015 roku,
- zasiłek macierzyński za okres od 1 lipca 2015 roku do 31 lipca 2015 roku – wypłata w dniu 30 sierpnia 2015 roku,
- zasiłek macierzyński za okres od 1 sierpnia 2015 roku do 31 sierpnia 2015 roku – wypłata w dniu 30 września 2015 roku,
- zasiłek macierzyński za okres od 1 września 2015 roku do 30 września 2015 roku – wypłata w dniu 30 października 2015 roku,
- zasiłek macierzyński za okres od 1 października 2015 roku do 31 października 2015 roku – wypłata w dniu 30 listopada 2015 roku,
- zasiłek macierzyński za okres od 1 listopada 2015 roku do 30 listopada 2015 roku – wypłata w dniu 30 grudnia 2015 roku,
- zasiłek macierzyński za okres od 1 grudnia 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku – wypłata w dniu 1 lutego 2016 roku,
- zasiłek macierzyński za okres od 1 stycznia 2016 roku do 31 stycznia 2016 roku – wypłata w dniu 2 marca 2016 roku,
- zasiłek macierzyński za okres od 1 lutego 2016 roku do 20 lutego 2016 roku – wypłata w dniu 21 marca 2016 roku.
(zestawienie – k. 111)
Po wydaniu decyzji z dnia (...) roku, znak: (...), (...) wypłacił odwołującej się kwoty zasiłków chorobowego za okres od 18 listopada 2014 roku do 21 lutego 2015 roku i zasiłku macierzyńskiego za okres od 22 lutego 2015 roku do 20 lutego 2016 roku dopiero dnia 19 lipca 2018 roku.
(bezsporne)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, w tym dokumentów zawartych w aktach organu rentowego oraz w aktach sprawy o sygn. akt VII U 309/15, których wiarygodność nie została skutecznie zakwestionowana przez strony w toku postępowania. W zakresie dat wypłaty poszczególnych zasiłków na rzecz odwołującej Sąd oparł się na zestawieniu przesłanym przez (...) w piśmie procesowym z dnia 23 lipca 2020 roku, które nie zostały zakwestionowane przez odwołującą. Jednocześnie (...) nie oparł się na wyliczeniach odwołującej się z k. 77 – 93 i k. 118 – 135, gdyż Sąd w niniejszej sprawie skupia się jedynie na datach, od których naliczane powinny być odsetki, a nie na samej ich kwocie.
Sąd zważył, co następuje:
Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie jest odwołanie B. P. od decyzji (...) uznającej, że wypłata odsetek od zasiłku chorobowego za okres od 16 grudnia 2014 roku do 21 lutego 2018 roku oraz zasiłku macierzyńskiego za okres od 22 lutego 2015 roku do 20 lutego 2016 roku została dokonana z datą wpływu wyroku Sądu Apelacyjnego do organu rentowego (...), tj. 7 czerwca 2018 roku oraz uznającej, że brak podstaw do przyznania B. P. prawa do odsetek od daty wpływu dokumentów do (...). Odwołująca stała na stanowisku, że odsetki należą się jej od dat wymagalności poszczególnych kwot zasiłku, obliczanych zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. – Dz. U. z 2020 roku, poz. 870, dalej jako: ustawa zasiłkowa). Zgodnie z tym przepisem (...) wypłaca zasiłki bieżąco po stwierdzeniu uprawnień. Zasiłki te wypłaca się nie później jednak niż w ciągu 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłków. W ocenie odwołującej się organ dysponował wszelkimi dokumentami potrzebnymi do wypłaty jej zasiłków chorobowych i macierzyńskiego już po złożeniu przez nią wniosków o wypłatę tych zasiłków. Organ jednak stał na stanowisku, że wobec wydania decyzji ustalającej niepodleganie odwołującej się ubezpieczeniom, w tym chorobowemu, jako datę uzyskania wszelkich dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłków należy traktować datę przesłania odpisu wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 26 kwietnia 2018 roku, którym Sąd zmienił decyzję (...) i uznał, że jednak odwołująca się podlegała ubezpieczeniu chorobowemu w objętym zaskarżoną decyzją okresie.
W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z treścią art. 85 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jeżeli (...) – w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych – nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności. W przypadku więc ustalenia, że opóźnienie w wypłaceniu zasiłków chorobowych i macierzyńskiego jest następstwem okoliczności, za które ZUS ponosi odpowiedzialność, należałoby przyznać odwołującej się odsetki zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy zasiłkowej, od dni wskazanych w toku postępowania przez (...) pismem z k. 111 akt sprawy.
Wobec powyższego kluczowe jest rozstrzygnięcie, czy (...) ponosi odpowiedzialność za błędną decyzję z dnia (...) roku, nr (...), która legła u podstaw wydania decyzji odmawiających odwołującej się prawa do zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. Ustalenie, że ZUS ponosi tę odpowiedzialność będzie bowiem skutkowało uznaniem, że faktycznie zasiłki powinny być wypłacone w datach zgodnych z wnioskiem odwołującej. Jak słusznie wskazuje się w orzecznictwie podejmując próbę klasyfikacji błędów organu rentowego, można je podzielić na błędy w wykładni lub niewłaściwym zastosowaniu prawa oraz błędy w ustaleniach faktycznych, będące skutkiem naruszenia przepisów proceduralnych. Błąd w wykładni lub niewłaściwym zastosowaniu prawa jest popełniany wówczas, gdy na podstawie prawidłowo i kompletnie zebranego materiału dowodowego i po ustaleniu niezbędnych okoliczności organ rentowy wydaje decyzję odmawiającą ustalenia prawa, ponieważ błędnie dokonuje interpretacji obowiązujących regulacji w przedmiotowym stanie faktycznym. W takiej sytuacji sąd nie uzupełnia ustaleń faktycznych dokonanych przez organ rentowy. Jeżeli zatem organ rentowy dokonał nieprawidłowej wykładni lub błędnego zastosowania prawa, to ubezpieczonemu należą się odsetki od kwoty świadczenia, liczone od upływu terminu, w którym organ rentowy powinien był wydać prawidłową decyzję uwzględniającą wniosek. Bardziej złożoną jest prawna kwalifikacja błędu w ustaleniach faktycznych, jako przesłanki uzasadniającej odpowiedzialność organu rentowego z tytułu wypłaty odsetek za opóźnienie. Możliwa jest bowiem sytuacja, iż przyznanie prawa do świadczenia nastąpi na skutek ustaleń faktycznych sądu. Aby stwierdzić w takiej sytuacji, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za to opóźnienie, konieczne jest wykazanie, że w przepisanym terminie organ rentowy nie dysponował materiałem umożliwiającym przyznanie świadczenia z uwzględnieniem jednakże tego, czy organ rentowy w ramach swoich kompetencji i nałożonych obowiązków poczynił wszystkie możliwe ustalenia faktyczne i wyjaśnił wszystkie okoliczności konieczne do wydania decyzji. Jeżeli bowiem zmiana decyzji w postępowaniu odwoławczym będzie uzasadniona ustaleniami co do takich okoliczności, które nie były i nie mogły być znane organowi rentowemu, to nie będzie podstaw do uznania, iż opóźnienie jest następstwem okoliczności za które ponosi on odpowiedzialność (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 16 maja 2017 r., sygn. akt III AUa 551/16).
Sąd uznał, że w niniejszej sprawie (...) ponosi odpowiedzialność za błędną decyzję z dnia (...) roku, nr (...). Sąd rozpoznający niniejszą sprawę ustalił, że w toku postępowania sądowego jedynymi dowodami, które miały znaczenie dla okoliczności istotnych co do podlegania odwołującej się ubezpieczeniu chorobowemu, a jednocześnie nie zostały przeprowadzone w toku postępowania przed ZUS, były zeznania odwołującej się B. P. oraz zatrudniającego ją K. K., a także zdjęcia segregatorów zawierających dokumentację przeanalizowaną przez odwołującą w ramach jej pracy w spółce (...) sp. z o.o. i karta przebiegu ciąży B. P..
W tym miejscu należy wskazać, że (...) w toku postępowania wyjaśniającego mógł przeprowadzić dowód z przesłuchania B. P., czy K. K.. Jak bowiem wynika z art. 75 § 1 KPA, jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W szczególności dowodem mogą być dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz oględziny. ZUS jednak zaniechał tych czynności. ZUS nie podjął żadnej aktywności dowodowej w postępowaniu dotyczącym podlegania odwołującej się ubezpieczeniom społecznym, ograniczył się do wezwania odwołującej się i jej pracodawcy do złożenia wszelkich dokumentów, nie starał się w żaden sposób wyjaśnić wszelkich istotnych dla sprawy wątpliwości, czy to przez kierowanie pism do zainteresowanych, czy to przez aktywność dowodową, bądź zobowiązanie zainteresowanych do przedłożenia dodatkowych dokumentów. ZUS nie wzywał do złożenia zeznań ubezpieczonej, ani jej przełożonego. Mając możliwości procesowe co do przeprowadzenia dowodu z zeznań tych osób ZUS zrezygnował z ich wykorzystania. Wobec tego wszelkie ustalenia wynikające z ich zeznań mogły być znane organowi rentowemu, jeśli tylko należycie przeprowadziłby on postępowanie dowodowe.
Reasumując powyższe Sąd uznał, że ZUS ponosi odpowiedzialność za wydanie błędnej decyzji z dnia (...) roku, nr (...). Błędna decyzja leżała u podstaw wydania decyzji odmawiających odwołującej prawa do zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. W tym miejscu należy wskazać na pogląd wyrażony w orzecznictwie, zgodnie z którym „zawarte w art. 85 ust. 1 u.s.u.s. określenie: "nie ustalił prawa do świadczenia" oznacza zarówno nie wydanie w terminie decyzji przyznającej świadczenie, jak i wydanie decyzji odmawiającej przyznania świadczenia, mimo spełnienia warunków do jego uzyskania” (wyrok SN z dnia 15 września 2011 roku, sygn. akt II UK 22/11). Wobec tego należy uznać, że gdyby ZUS prawidłowo ustalił wszelkie okoliczności i wydał zgodną z prawem decyzję o stwierdzeniu, że odwołująca się podlega ubezpieczeniu chorobowemu od 1 września 2014 roku, to wydałby również w terminie prawidłowe decyzje o przyznaniu jej prawa do zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. Wydanie więc decyzji odmawiającej prawo do tych zasiłków jest równoznaczne z nie ustaleniem prawa do świadczenia w rozumieniu art. 85 ust. 1 ustawy systemowej. Jednocześnie, jak już wyżej wskazano, opóźnienie w wydaniu właściwej decyzji o podleganiu odwołującej się ubezpieczeniom jest następstwem okoliczności, za które ZUS ponosi odpowiedzialność. To zaś prowadzi do wniosku, że również opóźnienie w wydaniu prawidłowych decyzji przyznających odwołującej prawo do zasiłku chorobowego i macierzyńskiego jest następstwem okoliczności, za które ZUS ponosi odpowiedzialność. Wobec tego odwołująca zasadnie domagała się w niniejszej sprawie odsetek. Sąd ustalił również konkretne daty wypłaty zasiłków za poszczególne okresy, opierając się na stanowisku ZUS i przyznał odwołującej się prawo do odsetek liczonych od odpowiednich dat dla poszczególnych części zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. Odsetki te zostały naliczone do dnia 19 lipca 2018 roku, bowiem tego dnia świadczenia zostały ostatecznie wypłacone odwołującej. Sąd miał jednocześnie na uwadze, że odsetki ustawowe za opóźnienie, o których mowa w art. 85 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a także których żądała odwołująca się, zostały wprowadzone do polskiego porządku prawnego dopiero od dnia 1 stycznia 2016 roku, wobec tego za okres przypadający do dnia 31 grudnia 2015 roku włącznie Sąd przyznał odwołującej się odsetki w wysokości odsetek ustawowych, a za okres od dnia 1 stycznia 2016 roku odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie.
Sąd miał również na uwadze, że odwołująca w toku postępowania cofnęła odwołanie od decyzji z dnia (...) roku, znak: (...), czemu ZUS się nie sprzeciwił, wobec czego Sąd zgodnie z art. 355 KPC umorzył postępowanie w zakresie odwołania od tej decyzji.
Ponadto odwołująca w swoim stanowisku procesowym wnosiła również o przyznanie jej odsetek od niewypłaconego w terminie zasiłku chorobowego za okres od 18 listopada 2014 roku do 15 grudnia 2014 roku. Jednak ten okres nie był objęty zaskarżoną decyzją z dnia (...) roku, znak: (...). Skoro zaś ZUS nie orzekł o prawie odwołującej się do odsetek od zasiłku chorobowego za okres od 18 listopada 2014 roku do 15 grudnia 2014 roku, to roszczenie w tym zakresie podlegało przekazaniu do rozpoznania do (...) w W., zgodnie z art. 477 ( 10) § 2 KPC.
Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Joanna Napiórkowska-Kasa
Data wytworzenia informacji: