VI U 442/21 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z 2023-01-17
Sygn. akt VI U 442/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 stycznia 2023 r.
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie: Przewodniczący: sędzia Małgorzata Kryńska-Mozolewska
po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2023 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym w trybie art. 15zzs 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020r., poz. 1842, tekst jednolity.)
sprawy M. P.
przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.
o zasiłek chorobowy
na skutek odwołania M. P.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 1 października 2021 r. znak (...)
zmienia zaskarżoną decyzje w ten sposób, że przyznaje M. P. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 17 czerwca 2021 r do dnia 23 czerwca 2021 r i nie zobowiązuje do zwrotu zasiłku chorobowego w wraz z odsetkami w łącznej kwocie 1,856,78 złotych.
Sygn. akt VI U 442/21
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 1 października 2021 roku znak: 45000/CW/00939580 Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. odmówił M. P. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 17 czerwca 2021 roku do 23 czerwca 2021 roku oraz zobowiązał ją do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego wraz z odsetkami w łącznej kwocie 1856,78 zł. W uzasadnieniu podał, że odwołująca została wezwana na badanie przez lekarza orzecznika ZUS na dzień 16 stycznia 2021 roku, wezwanie zostało doręczone w trybie art. 44 § 4 k.p.a., Wyjaśnienie niestawiennictwa na badaniu nie zostało przez ZUS uwzględnione. Zgodnie z zaświadczeniem lekarskim odwołująca się miała przebywać pod adresem wskazanym w tym zaświadczeniu. Swoim zachowaniem uniemożliwiła dokonanie kontroli zaświadczenia lekarskiego.
(decyzja z dnia 1 października 2021 roku – a.r.)
Od powyższej decyzji M. P. wniosła odwołanie wskazując, że nie została uprzedzona przez podmiot wystawiający zaświadczenie lekarskie, że istnieje konieczność aktualizacji adresu, pod którym będzie przebywała. Ponadto podała, że skoro to pracodawca wystąpił o kontrolę jej zaświadczenia lekarskiego, to w rubryce informacje dodatkowe powinien podać znany mu aktualny adres odwołującej oraz jej numer telefonu.
(odwołanie – k. 1-2v)
W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie w całości.
(odpowiedź na odwołanie – k. 6-7)
Sąd zawiadomił, jako zainteresowanego (...) S.A., która to spółka nie przystąpiła do sprawy.
(postanowienie – k. 16)
Sąd ustalił, co następuje:
Odwołująca się pracowała od 14 lipca 2017 roku do 31 października 2021 roku w (...) S.A. Centrala na podstawie umowy o pracę.
(świadectwo pracy – ao. odwołującej)
Pismem z dnia 27 maja 2021 roku na druku OL-2 pracodawca odwołującej (...) S.A. Centrala wystąpił do ZUS z wnioskiem o kontrolę zaświadczenia lekarskiego seria (...). W polu dane do kontaktu z pracownikiem i adres pobytu pracownika w okresie czasowej niezdolności do pracy podał: ul. (...) (...)-(...) W.. Nie podał numeru telefonu do odwołującej, a w polu dodatkowe informacji nie wskazał, że posiada jej inny adres do korespondencji ul. (...), (...)-(...) W..
(ZUS OL-2 – a.r.)
Odwołująca podała pracodawcy adres ul. (...), (...)-(...) W. w dniu 5 września 2019 roku.
(wniosek o udzielenie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze – ao. odwołującej; zeznania odwołującej – k. 15v)
Odwołująca w trakcie wizyty w placówce LuxMed na której zostało wystawione zwolnienie lekarskie od 17 czerwca 2021 roku do 23 czerwca 2021 roku nie została zapytania o adres pod którym będzie przebywała w okresie zwolnienia lekarskiego. Nie miała świadomości, że na zaświadczeniu o niezdolności do pracy seria numer (...) został wpisany jej adres: ul. (...) (...)-(...) W..
W dniu 26 maja 2021 roku oraz w okresie od 27 maja 2021 roku do 23 czerwca 2021 roku mieszkała pod adresem ul. (...), (...)-(...) W.. W jej mieszkaniu przy ul. ul. (...) (...)-(...) W. w tym okresie mieszkał lokator któremu wynajmowała mieszkanie. Nie poinformował jej o tym, że otrzymała korespondencję lub awizo korespondencji z ZUSu.
(zeznania odwołującej – k. 15v; zeznania świadka K. P. – k. 16)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów z akt sprawy, akt osobowych odwołującej, a także zeznań odwołującej się i świadka K. P. którym Sąd dał wiarę w całości. Odwołująca ani pełnomocnik ZUS nie składali dodatkowych wniosków dowodowych.
Sąd pominął dowód z opinii biegłego z zakresu psychiatrii albowiem ZUS nie kwestionował w tej sprawie tego, że w okresie od 27 maja 2021 roku do 23 czerwca 2021 roku odwołująca się była niezdolna do pracy. Dopuszczenie takiego dowodu zmierzałoby jedynie do przedłużenia trwającego postępowania, albowiem przyczyną wydania decyzji przez ZUS było niestawienie się odwołującej na badanie przez lekarza orzecznika ZUS.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie w całości.
Oś sporu w tej sprawie sprawdzała się do stwierdzenia czy ZUS w zaskarżonej decyzji uznał, ze odwołująca nie stawiając się na badanie przez lekarza orzecznika uniemożliwiła badanie, co spowodowało utratę ważności zaświadczenia lekarskiego.
W niniejszej sprawie ZUS powołuje się na regulację z art. 59 ust. 5d – 5f ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej, jako ustawa zasiłkowa), zgodnie, z którymi ubezpieczony jest zobowiązany podać wystawiającemu zaświadczenie lekarskie adres pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy, jeżeli adres udostępniony na profilu informacyjnym wystawiającego zaświadczenie lekarskie lub znajdujący się w dokumentacji medycznej ubezpieczonego różni się od adresu pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy; ubezpieczony jest zobowiązany poinformować płatnika składek oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych o zmianie adresu pobytu, o którym mowa w ust. 5c, w trakcie niezdolności do pracy, nie później niż w ciągu 3 dni od wystąpienia tej okoliczności; w razie niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 5d i 5e, przyjmuje się, że zawiadomienie o terminie badania wysłane na adres pobytu, o którym mowa w ust. 5c, zostało doręczone skutecznie. Ponadto zgodnie z art. 59 ust. 6 ustawy zasiłkowej 6. W razie uniemożliwienia badania lub niedostarczenia posiadanych wyników badań w terminie, o którym mowa w ust. 5, zaświadczenie lekarskie traci ważność od dnia następującego po tym terminie.
ZUS wskazał, że doręczył wezwanie do stawiennictwa na badanie odwołującej się na jej adres wynikający z zaświadczenia lekarskiego, czyli na adres ul. (...), (...)-(...) W.. Odwołująca się w tym okresie przebywała jednak pod adresem przy ul. (...), (...)-(...) W.. Warto zauważyć, że art. 59 ust. 5f ustanawia domniemanie skutecznego doręczenia wezwania na badanie. ZUS odwołał się również do art. 44 § 4 kpa, która to regulacja również ustanawia domniemanie skutecznego doręczenia przesyłki po jej dwukrotnym awizowaniu. Jednak oba te przepisy ustanawiają domniemanie wzruszalne czyli takie, które może być obalone przez stronę przeciwdowodem (tak też SR w Toruniu w uzasadnieniu wyroku z dnia 5 czerwca 2020 roku, sygn. akt IV U 564/19). Strona powinna więc wykazać, że w rzeczywistości nie miała możliwości skutecznego odbioru przesyłki kierowanej na dany adres.
W niniejszej sprawie odwołująca się w swych zeznaniach wykazała, że nie miała możliwości odbioru przesyłki, bowiem mieszkanie przy ul. (...) było przez nią wynajmowane innej osobie, która nie korzystała ze skrzynki pocztowej i zgubiła klucz do tej skrzynki. Sama odwołująca się nie odbierała też z tego adresu korespondencji, bowiem od dłuższego już czasu mieszkała przy ul. (...) w W.. Sąd miał również na uwadze, że procedura kontrolna co do prawidłowości wystawienia zwolnienia lekarskiego została zainicjowana przez pracodawcę odwołującej się, który złożył wniosek do ZUS w tym przedmiocie. We wniosku tym jako adres pobytu pracownika w okresie czasowej niezdolności do pracy pracodawca wskazał adres przy ul. (...) w W.. Co prawda taki adres wynikał faktycznie z treści zaświadczenia lekarskiego, jednak z akt pracowniczych odwołującej się wynika, że podawała ona swemu pracodawcy już dużo wcześniej swój adres do korespondencji, jako ul. (...) w W. (wniosek z dnia 5 września 2018 roku, oświadczenie z dnia 7 września 2018 roku, wniosek z dnia 27 lutego 2019 roku). W takiej sytuacji można wymagać od pracodawcy, aby w rubryce „dodatkowe informacje” we wniosku skierowanym do ZUS-u wskazał również adres korespondencyjny odwołującej się, który jest mu znany i który jednocześnie jest inny niż adres wskazanych w zaświadczeniu lekarskim.
Faktem jest, że odwołująca nie stawiła na kontroli u lekarza orzecznika ZUS jednak nie było to jej winą. Odwołująca nie otrzymała wezwania na to badanie. Otrzymanie wezwania na badanie nie było przez nią fizycznie możliwe, albowiem nie miała w ogóle wiedzy, że takie wezwanie ostało do niej wysłane przez ZUS. Skuteczność doręczenia przez awizo warunkuje stwierdzenie, że adresat w sposób niebudzący wątpliwości został zawiadomiony o nadejściu przeznaczonego dla niego pisma sądowego oraz miejsca, w którym może je odebrać. Brak tego zawiadomienia, jak też wątpliwość, czy dotarło ono do adresata, czyni doręczenie bezskutecznym (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 1988 roku, III CRN 172/88, LEX nr 8890) . Taka sytuacja miała miejsce w tej sprawie.
Reasumując, Sąd uznał, że odwołująca się przekonująco wykazała, że nie mogła odebrać korespondencji wzywającej ją na termin badania lekarskiego, wobec czego obaliła tym samym domniemanie skutecznego doręczenia z art. 44 § 4 kpa oraz z art. 59 ust. 5f ustawy zasiłkowej. Tak więc niezasadna była decyzja organu rentowego, u której podstawy leżało uznanie, że zaświadczenie lekarskie (...) seria (...) straciło ważność ponieważ nie doszło do uniemożliwienia badania.
Zgodnie z art. 59 ust. 6 ustawy zasiłkowej w razie uniemożliwienia badania lub niedostarczenia posiadanych wyników badań w terminie, o którym mowa w ust. 5, zaświadczenie lekarskie traci ważność od dnia następującego po tym terminie. ZUS powołał się na ten przepis odmawiając prawa do zasiłku chorobowego odwołującej się w niniejszej sprawie. Jak już wyżej wskazano odwołująca się obalając domniemanie skutecznego doręczenia wezwania na badanie, obaliła także argumentację o uniemożliwieniu przez nią badania. Tym samym w ocenie Sądu nie doszło do spełnienia przesłanki z art. 59 ust. 6 i powiązanego z nim art. 59 ust. 10 ustawy zasiłkowej, które stanowią podstawę do wydania decyzji odmawiającej prawa do zasiłku. Wobec tego zaskarżona decyzja podlega zmianie w całości. Sąd miał na uwadze, że ZUS w swoim stanowisku procesowym ograniczył się do podniesienia kwestii niestawienia się odwołującej na badanie, nie kwestionował zaś samych medycznych przesłanek orzeczenia niezdolności do pracy w danym okresie. W tej sytuacji Sąd pominął dowód z opinii biegłego z zakresu psychiatrii, wobec faktu niekwestionowania przez ZUS wyraźnie niezdolności do pracy odwołującej się w okresie objętym zaskarżoną decyzją. Ostatecznie więc Sąd zmienił decyzję w całości i przyznał odwołującej się prawo do zasiłku chorobowego za okres od 17 czerwca 2021 roku do 23 czerwca 2021 roku.
Odnośnie zobowiązania do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia za powyższy okres w kwocie 1856,78 zł Sąd miał na względzie, że jest to niezasadne skoro odwołująca zachowuje prawo do tego zasiłku chorobowego. Zgodnie z art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, z uwzględnieniem ust. 11. Jednakże w przypadku odwołującej wypłacone jej świadczenie kwocie 1856,78 zł jest świadczeniem należnym i nie podlega zwrotowi.
Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
ZARZĄDZENIE
1. (...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie
Data wytworzenia informacji: